Σύμφωνα με μία έρευνα αστροβιολόγων του πανεπιστημίου East Anglia στo Ηνωμένο Βασίλειο, η Γη μπορεί να πάψει να είναι ο φιλόξενος μπλε πλανήτης που γνωρίζουμε σε 1,75 δισεκατομμύρια χρόνια.
H εργασία τους που δημοσιεύεται στο περιοδικό Astrobiology στηρίζεται στην έννοια της «κατοικήσιμης ζώνης». Η κατοικήσιμη ζώνη είναι εκείνη η περιοχή γύρω από ένα άστρο στην οποία επικρατούν συνθήκες που επιτρέπουν την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή, ένας παράγοντας καθοριστικός όπως πιστεύουμε για την ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής καθώς το νερό θεωρείται εξαιρετικό διάλυμα για τις απαραίτητες χημικές ενώσεις για την εμφάνιση ζωής. Πολύ μακριά από το άστρο το νερό είναι παγωμένο ενώ πολύ κοντά σε αυτό το νερό βρίσκεται μόνο σε μορφή καυτών υδρατμών.
Στο Ηλιακό μας Σύστημα η κατοικήσιμη ζώνη υπολογίζεται περίπου από τα 100 μέχρι και τα 450 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον Ήλιο, περιλαμβάνοντας την Αφροδίτη, τη Γη με τη Σελήνη, τον Άρη και κάποιους αστεροειδείς. Τα ακριβή όρια δεν είναι προσδιορισμένα καθώς υπάρχουν πολλοί που διαφωνούν με την συμπερίληψη της Αφροδίτης στην κατοικήσιμη ζώνη.
Συγκεκριμένα στην Αφροδίτη παρουσιάζεται ένα εντονότατο φαινόμενο θερμοκηπίου, το οποίο είναι υπεύθυνο για τις πολύ υψηλές επιφανειακές θερμοκρασίες (462ο Κελσίου). Εκεί το νερό δεν είναι δυνατό να υφίσταται σε υγρή μορφή, για λόγους όμως που δε σχετίζονται με την απόστασή της από τον Ήλιο.
Το εύρος της κατοικήσιμης ζώνης δεν είναι όμως σταθερό με το χρόνο. Καθώς τα άστρα εξελίσσονται εκπέμπουν μεγαλύτερα ποσά ενέργειας εξωθώντας τα όρια της κατοικήσιμης ζώνης μακριά τους. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, στο διάστημα μεταξύ 1,75 έως 3,25 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα, όλο το νερό του πλανήτη μας θα έχει εξατμιστεί, θέτοντας τη Γη εκτός κατοικήσιμης ζώνης.
Ωστόσο ο κύριος σκοπός της μελέτης των ερευνητών δεν ήταν η κατοικήσιμη ζώνη του Ηλιακού Συστήματος, αλλά η χρονική διάρκεια για την οποία κάθε πλανήτης βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη του τοπικού του άστρου. Κι αυτό γιατί η εμφάνιση της ζωής είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, όπως αποδεικνύεται στην περίπτωση της Γης.
Τα απλά κύτταρα στη Γη εμφανίστηκαν πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια. Τα πρώτα έντομα έζησαν πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι 100 εκατομμύρια χρόνια έπειτα, ενώ οι πρώτοι άνθρωποι πριν από 200.000 χρόνια. Ο συνολικός χρόνος που η Γη θα έχει παραμείνει στην κατοικήσιμη ζώνη, όπως υπολογίζουν οι αστροβιολόγοι είναι 7,79 δισεκατομμύρια χρόνια.
Ένας πλανήτης που θα ήταν υποψήφιος για τη φιλοξενία μορφών ζωής θα πρέπει να έχει ανάλογη διάρκεια στην παρουσία του στην κατοικήσιμη ζώνη. Άλλοι πλανήτες εκτός Ηλιακού Συστήματος υπολογίζεται πως έχουν «διάρκεια κατοικησιμότητας» από 1 έως 54,72 δισεκατομμύρια χρόνια.
Αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως ο Άρης θα παραμείνει στην κατοικήσιμη ζώνη για πολύ μεγαλύτερο διάστημα από τον πλανήτη μας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αν και δεν έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα, ίσως να υπάρχουν άλλοι κατοικήσιμοι πλανήτες στη σχετικά κοντινή απόσταση των 10 ετών φωτός από εμάς, τους οποίους όμως θα χρειαζόμασταν χιλιάδες χρόνια για να προσεγγίσουμε, με τη σημερινή μας τεχνολογία.
Εάν όμως χρειαστούμε ποτέ εναλλακτική για την επιβίωσή μας, ο Άρης θα ήταν η ασφαλέστερη επιλογή, καθώς θα παραμείνει κατοικήσιμος έως και το τέλος της ζωής του Ήλιου σε 6 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια.
