Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι η είσοδός της στο κόσμο των τεχνολογιών παρακολούθησης ήταν αναπόφευκτη: η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου αναμένεται να αποτελέσει το νέο μεγάλο «στοίχημα» στον χώρο. Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, που επικαλείται έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σημειώνει πρόοδο πάνω στην ανάπτυξη ενός συστήματος παρακολούθησης που συνδυάζει υπολογιστές και βιντεοκάμερες με στόχο τη «σάρωση» πληθών ανθρώπων και την αναγνώριση συγκεκριμένων ατόμων.
Το σχετικό πρόγραμμα ονομάζεται BOSS (Biometric Optical Surveillance System) και, όπως αναφέρεται, δοκιμάστηκε το περασμένο φθινόπωρο μετά από ένα διάστημα δύο ετών ανάπτυξης. Αν και δεν είναι ακόμα έτοιμο προς χρήση, θεωρείται πως έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, κάτι που έχει προκαλέσει έντονους προβληματισμούς στο χώρο των υπέρμαχων της ιδιωτικότητας, ειδικά εν μέσω της εν εξελίξει υπόθεσης των αποκαλύψεων του Έντουαρντ Σνόουντεν για τις παρακολουθήσεις από την NSA.
Φήμες για την ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος κυκλοφορούν εδώ και μία δεκαετία, ωστόσο η πρόοδος της σχετικής τεχνολογίας σε σημείο που να επιτρέπει κάτι τέτοιο έχει λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια- αν και, παρά την αύξηση της υπολογιστικής ισχύος, τα τεχνικά προβλήματα που προκύπτουν στο θέμα της σάρωσης προσώπου εξ αποστάσεως παραμένουν μεγάλα. Παρόλα αυτά, το ενδιαφέρον στο αντικείμενο της παρακολούθησης μέσω βίντεο φαίνεται να έχει αναζωπυρωθεί μετά τις βομβιστικές επιθέσεις στη Βοστώνη.
«Όπλο» κατά της τρομοκρατίας
Το πρόγραμμα BOSS «γεννήθηκε» ως μία προσπάθεια εντοπισμού πιθανών βομβιστών αυτοκτονίας σε «επικίνδυνες ζώνες» όπως το Αφγανιστάν και το Ιράκ για λογαριασμό του αμερικανικού στρατού, ωστόσο μεταφέρθηκε στο υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security) το 2010, με την προοπτική της χρήσης του από την αστυνομία. Η ανάπτυξή του συνεχίζεται, αν και σε πρόσφατες δοκιμές κρίθηκε πως δεν είναι ακόμα έτοιμο προς χρήση (ειδικοί του χώρου, όπως ο Ανίλ Τζαΐν, του Michigan State University, εκτιμούν πως κάτι τέτοιο βρίσκεται πέντε χρόνια μακριά).
Στο πλαίσιο της ανάπτυξης του συστήματος περιλαμβάνεται ένα διετές συμβόλαιο ύψους 5,2 εκατομμυρίων δολαρίων με την Electronic Warfare Associates, που συνεργάζεται με το εργαστήριο του Άλι Φαράγκ, του Πανεπιστημίου του Λούισβιλ. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί πως το FBI έχει δαπανήσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την ανάπτυξη ενός συστήματος ταυτοποίησης νέας γενιάς, με δυνατότητες αυτόματης αναγνώρισης προσώπου από φωτογραφίες τύπου διαβατηρίου/ ταυτότητας, με στόχο τη δημιουργία μίας εθνικής βάσης δεδομένων για χρήση από τις αστυνομικές αρχές. Ωστόσο, πρόκειται για κάτι διαφορετικό από το BOSS, το οποίο στοχεύει στην αναγνώριση προσώπων υπό εξαιρετικά «δύσκολες» συνθήκες.
Το σύστημα BOSS
Το σύστημα αποτελείται από δύο «πύργους» με «δομές ρομποτικών καμερών», που περιλαμβάνουν υπέρυθρους αισθητήρες και αποστασιόμετρα. Οι εικόνες του ίδιου προσώπου λαμβάνονται από διαφορετικές γωνίες, και στη συνέχεια ο υπολογιστής τις επεξεργάζεται δημιουργώντας μία τρισδιάστατη «υπογραφή». Ο στόχος είναι η επίτευξη ποσοστού επιτυχίας 80-90% σε απόσταση 100 μέτρων, κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα.
Στο «μέτωπο» των παρακολουθήσεων της NSA, αποχαρακτηρισμένα δικαστικά έγγραφα αποκαλύπτουν πως η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ συνέλεξε δεκάδες χιλιάδες emails, καθώς και άλλα είδη επικοινωνίας, Αμερικανών πολιτών που δεν είχαν καμία σχέση με τρομοκρατικές δραστηριότητες, εντός διαστήματος τριών ετών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το εν λόγω έγγραφα, η NSA συγκέντρωνε 56.000 «μεταδόσεις» ετησίως επί τρία χρόνια, κάτι που επισημάνθηκε από την υπηρεσία αργότερα ως «λάθος», με αποτέλεσμα την αλλαγή των σχετικών πρακτικών παρακολούθησης. Σύμφωνα με τα έγγραφα, σχετική αναφορά έγινε το 2011 στο Foreign Intelligence Surveillance Court, που αποφάνθηκε πως η υπηρεσία οφείλει να βρει τρόπους να περιορίσει το τι ακριβώς συλλέγει και για πόσο καιρό το κρατά στα χέρια της.
