Έως τα μέσα του αιώνα, οι απροσπέλαστες λόγω του πάγου θαλάσσιες οδοί του Αρκτικού Ωκεανού, θα είναι ανοιχτές για τα πλοία, ενώ αρκετά σκάφη θα μπορούν να περνούν απευθείας πάνω από το Βόρειο Πόλο. Αυτό προέβλεψαν ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, γράφοντας στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το λιώσιμο των πάγων με την άνοδο της θερμοκρασίας θα δημιουργήσει νέες θαλάσσιες οδούς, στην Αρκτική, για την ταχύτερη μεταφορά αγαθών μεταξύ της Ασίας και της ανατολικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Μέχρι σήμερα, τα πλοία που ταξιδεύουν ανάμεσα στα δύο αυτά κέντρα διαπλέουν τη Διώρυγα του Σουέζ ή αυτήν του Παναμά.
Αυτό, κατά τους ίδιους, είναι πιθανό να συνεχιστεί ακόμη και με την τήξη των πάγων που θα καταστήσει τις θάλασσες του βορρά πιο προσβάσιμες. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες, όμως, θα μπορούσαν να καταστήσουν το Βορειοδυτικό Πέρασμα, βόρεια του Καναδά, οικονομικά βιώσιμη θαλάσσια οδό καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και όχι μόνο στο τέλος του καλοκαιριού (και μάλιστα όχι κάθε χρόνο). Θα μπορούσαν επίσης να ανοίξουν μία διέλευση ακριβώς πάνω από το Βόρειο Πόλο.
Τα τελευταία επτά χρόνια, το πάχος και η έκταση του πάγου συρρικνώνονται ραγδαία στα τέλη των θερινών μηνών, καθιστώντας εφικτή τη διέλευση κατάλληλα εξοπλισμένων πλοίων. Πέρυσι, συνολικά 46 πλοία διέπλευσαν το Βορειοδυτικό Πέρασμα της Αρκτικής, στην πλειονότητά τους συνοδευόμενα – με σημαντικό κόστος - από ρωσικά παγοθραυστικά.
Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι, έως το 2050, ένα συνηθισμένο σκάφος θα μπορεί να διαπλεύσει με ευκολία το Βορειοδυτικό Πέρασμα, ενώ πλοία θωρακισμένα έναντι του πάγου θα μπορούν να περάσουν πάνω από το Βόρειο Πόλο, ακολουθώντας τη συντομότερη οδό μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού, ιδιαίτερα το Σεπτέμβριο, όταν οι θαλάσσιοι πάγοι καλύπτουν τη μικρότερη έκταση.
Εάν οι προβλέψεις των επιστημόνων επαληθευτούν, το κόστος του εμπορίου μεταξύ Ευρώπης και Κίνας θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά, «δημιουργώντας» ωστόσο νέες προκλήσεις – οικονομικής, στρατηγικής και περιβαλλοντικής φύσης – για τις κυβερνήσεις.
«Η προοπτική κοινών πλοίων ανοικτής θαλάσσης, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των στόλων παγκοσμίως, να εισέρχονται στον Αρκτικό Ωκεανό στα τέλη του καλοκαιριού, ακόμη και στην απομακρυσμένη κεντρική λεκάνη του με σκάφη μετρίως ενισχυμένα έναντι του πάγου, υπογραμμίζει πόσο επείγει η υιοθέτηση ενός δεσμευτικού ρυθμιστικού πλαισίου από το Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας, ώστε να διασφαλιστεί η επαρκής προστασία του περιβάλλοντος, οι προδιαγραφές για την ασφάλεια των σκαφών και η ικανότητα εντοπισμού και διάσωσης», επισημαίνουν στην έκθεσή τους οι ερευνητές.
