Σχεδόν ένα στα πέντε ερπετά κινδυνεύουν να αφανιστούν για πάντα, σύμφωνα με μελέτη, την οποία εκπόνησαν 200 ειδικοί για λογαριασμό της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου και της επιτροπής επιβίωσης ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN). Σχεδόν τα μισά χαρακτηρίζονται ευάλωτα, ενώ τουλάχιστον τρία ενδέχεται να έχουν ήδη αφανιστεί.
Οι αριθμοί αυτοί βασίστηκαν σε «δειγματοληπτική» μελέτη 1.500 από τα περίπου 9.500-10.000 είδη ερπετών που είναι γνωστά στους επιστήμονες. «Πρόκειτaι ουσιαστικά για μια μελέτη τύπου δημοσκόπησης: χρησιμοποιήσαμε αυτό το δείγμα για να δούμε πώς τα καταφέρνουν συνολικά τα ερπετά», εξήγησε μιλώντας στο BBC η Μόνικα Μπεμ, βασική συντάκτρια της έκθεσης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Biology Conservation.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 19% των ερπετών απειλούνται με αφανισμό. Από αυτά, το 12% χαρακτηρίζονται κρισίμως απειλούμενα, το 41% απειλούμενα και το 47% ευάλωτα. Ο κίνδυνος αφανισμού είναι ανισομερώς κατανεμημένος ανάμεσα σε σαύρες, φίδια, χελώνες ή κροκοδείλους. Για παράδειγμα, το 50% των χελωνών του γλυκού νερού «έρπουν» προς τον αφανισμό εξαιτίας και του διεθνούς εμπορίου.
Μεταξύ των τριών ειδών που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι έχουν ήδη περάσει στην ιστορία είναι η σαύρα της ζούγκλας Ameiva vittata από τη Βολιβία, η οποία πιστεύεται ότι έπεσε θύμα της σχεδόν ολοκληρωτικής καταστροφής του βιοτόπου της. Δύο αποστολές με σκοπό τον εντοπισμό της απέβησαν άκαρπες.
Διαφοροποίηση υπάρχει και από περιοχή σε περιοχή. «Το ποσοστό απειλούμενων ειδών ερπετών είναι υψηλότερο σε περιβάλλοντα γλυκού νερού, τροπικές περιοχές και ωκεάνια νησιά, ενώ η έλλειψη δεδομένων είναι μεγαλύτερη σε τροπικές περιοχές, όπως είναι η κεντρική Αφρική και η νοτιοανατολική Ασία», αναφέρουν οι επιστήμονες στην έκθεσή τους. «Τα επίπεδα της απειλής παραμένουν ιδιαίτερα υψηλά στις τροπικές περιοχές, κυρίως εξαιτίας της μετατροπής ενδιαιτημάτων σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις ή της υλοτομίας.»
Σύμφωνα με την Μπεμ, συχνά θεωρούμε τα ερπετά δεδομένα σε έναν κόσμο που αλλάζει, καθώς τα συνδέουμε με «ακραίους βιοτόπους», όμως στην πραγματικότητα είναι πολύ ευαίσθητα στις αλλαγές του περιβάλλοντος. «Πολλά είδη χρειάζονται πολύ συγκεκριμένα ενδιαιτήματα και κλιματικές συνθήκες για να λειτουργήσουν», εξηγεί τονίζοντας ότι τα ερπετά παίζουν καθοριστικό ρόλο στα οικοσυστήματα, τόσο ως θηρευτές όσο και ως θηράματα.
