Σαν σε ένα θεατρικό «μάθημα ιστορικής μνήμης», η ηθοποιός Άννα Βαγενά ξυπνά τις μνήμες και τις μαρτυρίες της τυφλής σμυρνιάς ρεμπέτισσας Αγγέλας Παπάζογλου.
Μία από τις σημαντικότερες παραστάσεις των 12 τελευταίων χρόνων, η «Αγγέλα Παπάζογλου», επανέρχεται δυναμικά στο θέατρο Μεταξουργείο, όπου παρουσιάζεται κάθε Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη.
Συνυπογράφοντας και τη σκηνοθεσία, η Άννα Βαγενά ενσαρκώνει την Αγγέλα, ερμηνεύοντας τον μονόλογο που διατρέχει τα ταραγμένα χρόνια της νεότερης ελληνικής ιστορίας, και μιλά για τη μεγάλη ρεμπέτισσα και για όλα αυτά που πρέπει να κατανοήσουμε, για να χτίσουμε ένα υγιές μέλλον.
Μιλήστε μας για τη ζωή της Αγγέλας Παπάζογλου.
Η Αγγέλα Παπάζογλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σμύρνη, όπου άρχισε να τραγουδά στα παραλιακά κέντρα. Το 1922, ακολουθώντας τη μοίρα όλων των άλλων ελλήνων της Σμύρνης, σε ηλικία περίπου 20 ετών, έφυγε πρόσφυγας από την πατρίδα της και ήρθε στην Ελλάδα. Αγωνίστηκε και αυτή, όπως και όλοι οι άλλοι πρόσφυγες, να επιβιώσει. Παντρεύτηκε τον συνθέτη του ρεμπέτικου Βαγγέλη Παπάζογλου, με τον οποίο έζησε μια ευτυχισμένη ζωή, αλλά τον έχασε από πείνα στην Κατοχή. Έζησε τις περιπέτειες της Κατοχής και του Εμφύλιου, με τις φυλακίσεις και τις εξορίες του γιου της, Γιώργη. Πολύ νωρίς έχασε το φως της. Πέθανε στην Κοκκινιά το 1983.
Πώς θα περιγράφατε την προσωπικότητά της;
Τί να πρωτοπεί κανείς για την Αγγέλα. Μια γυναίκα όλο δύναμη, αξιοπρέπεια, αισιοδοξία, με την ψυχή της γεμάτη από την Ελλάδα, από αγνό και άδολο πατριωτισμό. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες που πέρασε στη ζωή της, όπως όλοι οι πρόσφυγες, δεν έχασε ούτε στιγμή το κουράγιο της και την πίστη της στον άνθρωπο.
Τι θαυμάζετε περισσότερο σε εκείνη;
Τη δύναμη της ψυχής της, την αξιοπρέπεια και το χιούμορ της.
Από πού αντλήθηκαν τα κείμενα του θεατρικού αυτού μονόλογου;
Από το βιβλίο του γιού της, Γιώργη Παπάζογλου, «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης. Τα χαΐρια μας εδώ». Την επιλογή των κειμένων έκανε ο Λάμπρος Λιάβας.
Πού εστιάζει η σκηνοθετική προσέγγιση της παράστασης;
Η σκηνοθεσία έγινε από εμένα και τον Λάμπρο Λιάβα. Είναι μια καθαρή σκηνοθετική ματιά, χωρίς σκηνοθετικά τερτίπια και σκηνοθετισμούς, που προσπάθησε να αναδείξει καθαρό τον συγκλονιστικό λόγο της Αγγέλας.
Ποια στοιχεία καθιστούν επίκαιρο τον λόγο της σπουδαίας ρεμπέτισσας;
Η δικαιοσύνη, με την οποία κρίνει τους πάντες και τα πάντα. Δε χαρίζεται σε κανέναν. Και η αγάπη της για την πατρίδα, μια αγάπη που σήμερα μας είναι απαραίτητη όσο ποτέ, για να καταφέρουμε να σώσουμε την πατρίδα μας.
Αναλογιζόμενη τη δραματική μας πραγματικότητα, τί πιστεύετε ότι πρέπει να κατανοήσουμε και, φυσικά, να προσπαθήσουμε να κάνουμε πράξη, για να χτίσουμε ένα υγιές μέλλον;
Να κατανοήσουμε τα λάθη που κάναμε ή που μας έσπρωξαν να κάνουμε στο παρελθόν. Να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να επιβιώσουμε σαν έθνος με δανεικά, ούτε κλέβοντας την πατρίδα μας, παρά μόνον δουλεύοντας σωστά τους θησαυρούς της γης της, την ομορφιά της φύσης της και τον πολιτισμό της. Και, φυσικά, για να υπάρξει μια αίσθηση δικαιοσύνης στον κόσμο, πρέπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά όσοι όλα αυτά τα χρόνια πρόδωσαν την πατρίδα τους κατακλέβοντας την.
Τι σας εμπνέει αισιοδοξία και ελπίδα;
Ότι, ίσως, να μη χάθηκαν όλα τα καλά στοιχεία αυτού του λαού, να απέμεινε μέσα του λίγο φιλότιμο, λίγη εργατικότητα και τιμιότητα.
Ταυτότητα παράστασης: επιλογή κειμένου και μουσική επιμέλεια: Λάμπρος Λιάβας, σκηνοθεσία: Λάμπρος Λιάβας – Αννα Βαγενά, σκηνικά – κοστούμια: Μάριος Σπηλιόπουλος. Ερμηνεία: Αννα Βαγενά.
Πληροφορίες
Θέατρο Μεταξουργείο, Ακαδήμου 4 – Αθήνα, τηλ.: 210 5234382. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα: 20:00, Τρίτη: 19:00. Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά χωρίς διάλειμμα. Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος: 15 ευρώ, φοιτητικό, ανέργων, συνταξιούχων: 12 ευρώ.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης - [email protected]
