Οι επιστήμονες που δημιούργησαν επικίνδυνο, δυνητικά πιο θανατηφόρο στέλεχος του ιού της γρίπης των πτηνών διέκοψαν ορισμένα από τα πειράματά τους για 60 ημέρες, εν μέσω φόβων από την πλευρά των αμερικανικών αρχών ότι οι πληροφορίες που διοχετεύονται στο ευρύ κοινό γύρω από τις έρευνές τους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τρομοκράτες.
Τον περασμένο μήνα, η Ουάσιγκτον ζήτησε από τις γνωστές επιθεωρήσεις Science και Nature να μη δημοσιεύσουν λεπτομέρειες για το πώς δύο εργαστήρια δημιούργησαν στελέχη του Η5Ν1, τα οποία είναι εξίσου θανατηφόρα με το «πρωτότυπο», αλλά μεταδίδονται πολύ πιο εύκολα στον άνθρωπο.
Σε επιστολή τους που δημοσιεύεται στις επιθεωρήσεις, οι επιστήμονες ανακοινώνουν την απόφασή τους για επιβολή μορατόριουμ ζητώντας τη διοργάνωση ενός παγκόσμιου φόρουμ προκειμένου να συζητηθούν οι κίνδυνοι και τα οφέλη των ερευνών. «Το κάνουμε για να δώσουμε στον κλάδο των μεταδοτικών ασθενειών, στους διεθνείς οργανισμούς και στις κυβερνήσεις λίγο χώρο να ανασάνουν», εξηγεί ο ερευνητής Ρον Φουσιέ. Η έκθεσή του είναι η μία από αυτές που η αμερικανική κυβέρνηση θέλει να αναθεωρηθούν. «Δεν είναι η ώρα για κινήσεις πανικού», τονίζει ο Φουσιέ, ένας από τους σχεδόν 40 επιστήμονες που υπογράφουν την επιστολή - ανακοίνωση της αναστολής των πειραμάτων.
Έτσι, για τους επόμενους δύο μήνες θα σταματήσει κάθε είδους εργασία πάνω στη μεταλλαγμένη γρίπη, ενώ δεν θα γίνουν μελέτες γύρω από το κατά πόσο το εμβόλιο που έχει εγκριθεί προστατεύει από τα επιθετικότερα στελέχη, κάτι που επιθυμούν διακαώς να μάθουν τόσο οι φαρμακευτικές όσο και οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Οι μόνες έρευνες που θα συνεχιστούν είναι αυτές που αφορούν τα στελέχη του Η5Ν1, τα οποία ανιχνεύονται αυτή τη στιγμή σε αρκετές χώρες.
Εν τω μεταξύ, επιβεβαιώθηκε ότι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας θα διοργανώσει συνέδριο μέσα στο Φεβρουάριο, ώστε να συζητηθεί το θέμα και να επιτευχθεί συμφωνία γύρω από το αν και πόσες πληροφορίες θα διοχετεύονται και πόσες θα αποκρύπτονται από το ευρύ κοινό σε ό,τι αφορά τις έρευνες για τα επικίνδυνα αυτά στελέχη της γρίπης.
«Ο Η5Ν1 είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που σαφέστατα δεν ανησυχεί μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες», λέει ο διευθυντής του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Μολυσματικών Ασθενειών Άντονι Φάουτσι, προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον στηρίζει το μορατόριουμ.
Δύο στελέχη
Το πρώτο ανθρώπινο κρούσμα του Η5Ν1 διαπιστώθηκε το 1997. Από τότε έχουν καταγραφεί περισσότερα από 580 κρούσματα, εκ των οποίων 342 απέβησαν μοιραία. Τα περισσότερα από αυτά εντοπίστηκαν στη νοτιοανατολική Ασία, σε ανθρώπους που είχαν έρθει σε επαφή με άρρωστα πτηνά. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι πολύ σπάνια.
Δύο ομάδες ερευνητών, μία στην Ολλανδία και μία στις Ηνωμένες Πολιτείες, δημιούργησαν στο εργαστήριο στελέχη με ποσοστό θνησιμότητας περίπου 60%, τα οποία μεταδόθηκαν εύκολα ανάμεσα στα κουνάβια που χρησιμοποιήθηκαν στα πειράματα.
Η αμερικανική Επιστημονική Συμβουλευτική Επιτροπή για τη Βιοασφάλεια, η οποία δημιουργήθηκε το 2001, μετά από τις επιθέσεις με επιστολές άνθρακα, ανέλαβε να μελετήσει τις εκθέσεις των δύο ομάδων. Εκείνη ήταν που συμβούλευσε την κυβέρνηση να ζητήσει από τις επιθεωρήσεις να μη δημοσιευτούν οι μέθοδοι για τη δημιουργία των στελεχών ή οι αλληλουχίες DNA και οι μεταλλάξεις που ευθύνονται για το ρυθμό μεταδοτικότητας του ιού.
Οι επιθεωρήσεις συμφώνησαν υπό την προϋπόθεση τα δεδομένα να διοχετευθούν σε όσους επιστήμονες ή κυβερνήσεις τα έχουν πραγματικά ανάγκη, κάτι που θα αποτελέσει και το βασικό θέμα συζήτησης στο φόρουμ της Γενεύης.
