Εργάζονται ασταμάτητα για να παράγουν το «φάρμακο» της Φύσης, το μέλι. Τι κάνουν όμως όταν αρρωσταίνουν οι ίδιες; Σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση PLoS ONE, όταν οι μέλισσες προσβάλλονται από ένα βλαβερό μύκητα, κάνουν... τους γιατρούς του εαυτού τους, καλύπτοντας τις κυψέλες τους με εκχυλίσματα αντιμυκητιασικού φυτού.
Συγκεκριμένα, όταν μια αποικία απειλείται από μυκητιασική λοίμωξη, οι μέλισσες συλλέγουν από τα φυτά πρόπολη, ένα κολλώδες μείγμα ρητινών και κεριού με αντιμυκητιασικές ιδιότητες. Παρότι πολλοί μελισσοκόμοι δεν συμπαθούν ιδιαίτερα την πρόπολη, οι συντάκτες της έκθεσης λένε ότι η μελέτη τους μπορεί να τους βοηθήσει να κρατήσουν τους μύκητες μακριά από τις κυψέλες τους. «Οι Αμερικανοί μελισσοκόμοι ανέκαθεν προτιμούσαν αποικίες που χρησιμοποιούσαν λιγότερη τέτοια ρητίνη, γιατί κολλάει και καθιστά τη δουλειά τους δυσκολότερη», εξηγεί ο ερευνητής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας Μάικλ Σιμόν-Φίνστρομ. «Τώρα γνωρίζουμε ότι αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό [της πρόπολης] που αξίζει να προβάλουμε, γιατί απ’ ό,τι φαίνεται παρέχει στις μέλισσες φυσική άμυνα.»
Οι ερευνητές μελέτησαν 23 αποικίες, σε 12 από τις οποίες οι κυψέλες ήταν καλυμμένες με «φυσική» -ποσότητα ρητίνης. Στις υπόλοιπες 11 αποικίες, οι κυψέλες είχαν μικρές ποσότητες που απαντώνται στη μελισσοκομία. Έπειτα τις μόλυναν με μύκητες και βακτήρια για να διαπιστώσουν εάν οι μολυσμένες κυψέλες θα έστελναν περισσότερες μέλισσες σε αναζήτηση ρητίνης για την ενίσχυση της πρόπολης.
Οι παρατηρήσεις τους δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας: όταν βρίσκονται αντιμέτωπες με την απειλή μιας μυκητιασικής μόλυνσης, οι μέλισσες φέρνουν 45% περισσότερο κερί για να ενισχύσουν την κυψέλη τους, ενώ παράλληλα απομακρύνουν οι ίδιες τις μολυσμένες προνύμφες από την αποικία. Αυτό, κατά τους επιστήμονες, σημαίνει ότι «κατανοούν» πως ό,τι έρχεται σε επαφή με μικρόβια τείνει να προκαλεί περαιτέρω μόλυνση.
«Η αποικία είναι πρόθυμη να δαπανήσει την ενέργεια και την προσπάθεια των εργατών της στη συλλογή αυτών των ρητινών», λέει ο Σιμόν - Φίνστρομ. «Συνεπώς, είναι σαφές ότι αυτή η συμπεριφορά οφείλεται στο ότι, για την αποικία, το όφελος είναι μεγαλύτερο από το τίμημα».
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι μέλισσες «γνώριζαν» ποιοι μύκητες είναι επιβλαβείς και ποιοι όχι, αφού όταν οι κυψέλες μολύνονταν με μύκητα που δεν προκαλούσε ασθένεια, δεν επιχειρούσαν να θωρακιστούν με ενίσχυση των αποθεμάτων πρόπολης.