Με «Ένα γράμμα για τη χαρά της ανάγνωσης», το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) γιορτάζει σήμερα, Δευτέρα 23 Απριλίου, την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου.
Η καθιέρωση του εορτασμού
Η Unesco, για να «τιμήσει τα βιβλία και τους συγγραφείς και να ενθαρρύνει το κοινό - ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους- να ανακαλύψουν την απόλαυση της ανάγνωσης και να ανανεώσουν τον σεβασμό προς την αναντικατάστατη προσφορά όσων εργάστηκαν για την κοινωνική και την πολιτισμική πρόοδο της ανθρωπότητας», το 1995, ανακήρυξε Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου την 23η Απριλίου.
Η επιλογή της ημερομηνίας του εορτασμού καθορίστηκε από το γεγονός του θανάτου τριών σημαντικών συγγραφέων, του Ισπανού Μιγκέλ Ντε Θερβάντες, του Αγγλου δραματουργού Ουίλιαμ Σαίξπηρ και του Περουβιανού Γκαρθιλάθο ντε λα Βέγκα, οι οποίοι πέθαναν στις 23 Απριλίου του 1616.
Οι ρίζες αυτής της παγκόσμιας γιορτής του βιβλίου βρίσκονται στην Καταλονία της Ισπανίας, όπου στις 23 Απριλίου, γιορτή του προστάτη της περιοχής Αγίου Γεωργίου, εορτάζεται η «Μέρα των Βιβλίων και των Ρόδων», κατά την οποία οι βιβλιοπώλες χαρίζουν ένα τριαντάφυλλο σε κάθε αγοραστή βιβλίων.
Πρόκειται για μία τοπική παραλλαγή της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου, όπου με το σύνθημα «Ένα τριαντάφυλλο για την αγάπη, ένα βιβλίο για πάντα», ο άνδρας χαρίζει στην αγαπημένη του ένα τριαντάφυλλο και εκείνη το ανταποδίδει με ένα βιβλίο. Μόνο την ημέρα αυτή, εκτιμάται ότι διακινούνται στη Βαρκελώνη 500.000 βιβλία και 4 εκατομμύρια τριαντάφυλλα.
Η ανοιχτή ημερίδα
Βασισμένοι στην ιδέα του πεζογράφου Πέτρου Μάρκαρη, το ΕΚΕΒΙ, σε συνεργασία με το ελληνο-ισπανικό πολιτιστικό περιοδικό «Sol Latino», διοργανώνουν μία σειρά εκδηλώσεων για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου.
Κατά τη διάρκεια της ανοιχτής ημερίδας, θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις στην τυπογραφική μονάδα των εκδόσεων Γαβριηλίδη (Αγ. Ειρήνης 17, Μοναστηράκι, Αθήνα), όπου οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε άμεση επαφή με όλα τα στάδια της δημιουργίας ενός βιβλίου (στοιχειοθεσία, ψηφιακή εκτύπωση, χειροποίητη βιβλιοδεσία). Στον ίδιο χώρο, θα φιλοξενηθούν ομιλίες και αναγνώσεις, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ελληνο - Ισπανική συνάντηση: Ποιήματα και Αστυνομικό μυθιστόρημα».
Ένα γράμμα για τη χαρά της ανάγνωσης
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και με στόχο να εμφυσήσει την αγάπη για το βιβλίο και την ανάγνωση, το ΕΚΕΒΙ αναγγέλλει την πρωτότυπη αυτή δράση, η οποία θα παρουσιαστεί και θα ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια της 9ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Δώδεκα από τους διακεκριμένους συγγραφείς που θα λάβουν μέρος στη φετινή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης -όπως οι Άλκη Ζέη, Θανάσης Βαλτινός, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Χάρης Βλαβιανός, Σώτη Τριανταφύλλου, Μάνος Κοντολέων, Βαγγέλης Ηλιόπουλος και άλλοι, κλήθηκαν να προσφέρουν ο καθένας μια επιστολή - μήνυμα για τη χαρά της ανάγνωσης και την αγάπη για τα βιβλία, ως συμβολικό δώρο για τα παιδιά.
Οι επιστολές θα προσφέρονται σε όλα τα παιδιά που θα επισκεφθούν το περίπτερο της «Φιλαναγνωσίας», από 24 έως 27 Μαΐου, εκτυπωμένες σε ειδικό φυλλάδιο. Κατόπιν θα είναι διαθέσιμες στους ιστότοπους της «Φιλαναγνωσίας» και του «Μικρού Αναγνώστη» και, μέσα από το δίκτυο του προγράμματος «Καινοτόμες δράσεις ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας των μαθητών», θα σταλούν σε πολλά δημοτικά σχολεία σε όλη την Ελλάδα.
Η πρώτη επιστολή
Η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου ανταποκρίθηκε πρώτη στο κάλεσμα, γράφοντας: «Αγαπητά παιδιά. Σας γράφω αυτό το γράμμα, για να σας πω δυο τρία πραγματάκια που έμαθα και που με έκαναν εκστατικά ευτυχισμένη. Σήμερα είμαι πολύ μεγάλη σε ηλικία. Να φανταστείτε ότι ήμουν δέκα ετών τον περασμένο αιώνα! Λοιπόν ακούστε: Μερικοί άνθρωποι γίνονται ευτυχισμένοι, κάνοντας εκδρομές και παίζοντας παιχνίδια, ενώ άλλοι χαίρονται με αγκαλίτσες και φιλάκια, με χορούς και με τραγούδια. Υπάρχουν αρκετοί που τους αρέσουν τα ωραία αντικείμενα. Όλα αυτά είναι σούπερ. Ωστόσο, αν πάρω παράδειγμα τον εαυτό μου, τίποτα δεν μου αρέσει περισσότερο από το να διαβάζω βιβλία. Όχι επειδή είμαι σπασίκλας και φύτουλας και όλα αυτά, αν και μπορείς να το πεις και αυτό. Τα βιβλία είναι σαν ταξίδια και σαν παιχνίδια. Διαβάζοντας, πετάμε με μεγάλες φτερούγες σε τόπους μακρινούς, εξερευνάμε τις ζωές άλλων ανθρώπων, νιώθουμε αγαπούλες, συγκινήσεις. Μέσα στις σελίδες βρίσκουμε εμπειρίες που μοιάζουν με τις δικές μας ή - ακόμα καλύτερα- δεν μοιάζουν με τις δικές μας, είναι πιο καταπληκτικές! Θυμάμαι πως, όταν διάβασα την ιστορία του Ροβινσώνα Κρούσου, ένιωσα ανακούφιση. Αν ναυαγούσα σε έρημο νησί, όχι μόνο θα επιζούσα, αλλά θα περνούσα τέλεια. Τα βιβλία καθησύχασαν τους φόβους μου. Κατάλαβα ότι η ζωή είναι μια περιπέτεια κι ότι ποτέ δεν θα βαδίσω μόνη. Τα βιβλία θα με συνοδεύουν σαν ζωντανά πλάσματα, θα με παρηγορούν και θα χαϊδεύουν την ψυχή μου. Τώρα που σας γράφω, θυμάμαι ότι συχνά η ψυχή μου ήταν ταραγμένη. Είχα ένα σωρό προβλήματα στο σχολείο και στο σπίτι. Ένιωθα αγωνία και, μια νύχτα, νομίζω πως είδα φάντασμα. Όμως, θυμάμαι επίσης πως, όταν ήμουν παιδί σαν εσάς, η καλύτερη ώρα της μέρας ήταν όταν διάβαζα τα βιβλία που τότε ονομάζαμε «εξωσχολικά». Τα εξωσχολικά ήταν πιο αστεία και πιο συγκινητικά από τα σχολικά, πράγμα φυσικό, εφόσον το βιβλίο της γραμματικής δεν είναι αστείο και συγκινητικό. Ωστόσο, αν είμαστε τυχεροί κι έχουμε συμπαθητικούς και γλυκούληδες δασκάλους, η γραμματική, η αριθμητική, η ιστορία, η φυσική είναι κι αυτές σχεδόν αριστούργημα.
Επιστρέφω όμως στα μυθιστορήματα, στα διηγήματα, στους μύθους. Η χαρά της ανάγνωσης ήταν, κάπου κάπου, στενοχώρια. Τι παράξενο ε; Μερικές φορές, οι ιστορίες ήταν λυπητερές. Στα παραμύθια, οι ήρωες περνούσαν τα πάνδεινα. Ένα κοριτσάκι που πουλούσε σπίρτα, πάγωσε μέσα στο χιόνι. Ένα αγοράκι χάθηκε στο άγριο δάσος... Παρότι έκλαιγα γοερά, ήμουν ευχαριστημένη, ένιωθα «κάτι». Θέλω να πω, δεν μπορούμε να χαμογελάμε διαρκώς. Οι άνθρωποι γίνονται σοφότεροι νιώθοντας, κάπου κάπου, λύπη, οίκτο, αγανάκτηση. Κυρίως όμως, γίνονται εκστατικά ευτυχισμένοι. Δοκιμάστε να ζήσετε τη ζωή του αναγνώστη και θα με θυμηθείτε».
