«Η ευρω-αγωνία τρέπει τα κεφάλαια σε φυγή»: αυτό γράφουν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», που προειδοποιούν ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση διέρχεται κρίση νομιμότητας. Το διπλό πολιτικό σοκ, της Γαλλίας και της Ολλανδίας, έχει ήδη γίνει αισθητό στη Γουολ Στριτ, κι από κει διαχέεται στις παγκόσμιες αγορές.
Η παγκόσμια ανάκαμψη βρίσκεται και πάλι όμηρος της ευρωζώνης. Η συσσώρευση γεγονότων είναι σημαντική.
Πρώτον, το τεράστιο «αντιευρωπαϊκό» μήνυμα που έρχεται από τη Γαλλία: τα υψηλά ποσοστά της Μαρίν Λεπέν και του Ζαν-Λικ Μελανσόν, οι δηλώσεις του Νικολά Σαρκοζί εναντίον της συνθήκες Σένγκεν και η δέσμευση του Φρανσουά Ολάντ ότι θα επαναδιαπραγματευτεί το δημοσιονομικό σύμφωνο. Δεύτερον, η απροσδόκητη πολιτική κρίση στην Ολλανδία, που απειλεί τη γερμανοκεντρική πολιτική της ευρωζώνης.
Τρίτον, κάποιοι δείκτες που έρχονται από τη Γερμανία ή την Ισπανία και κάνουν τον Μαρκ Μίλερ της Capital Economics να λέει ότι η ύφεση οξύνεται σε όλη την Ευρώπη και αναμένεται να συνεχιστεί για όλο τον χρόνο.
Ο τέταρτος παράγων που προκαλεί ανησυχία προέρχεται από την εαρινή Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσινγκτον. Κανείς δεν θεώρησε αξιόπιστο τον επίσημο, και θετικό, απολογισμό. Είναι αλήθεια ότι στη σύνοδο αποφασίστηκε να αυξηθούν οι πόροι του ΔΝΤ που θα διατίθενται για ενδεχόμενη σωτηρία χωρών της ευρωζώνης (όπως η Ισπανία). Στη διαδικασία αυτή όμως δεν μετέχουν, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε η Κίνα και η Βραζιλία, που αναβάλλουν συνεχώς τη στιγμή που θα αναλάβουν μια συγκεκριμένη δέσμευση για την ευρωζώνη. Κι αυτό είναι κακό σημάδι για τον Μάριο Ντράγκι, καθώς τα αποθέματα της ΕΚΤ αρχίζουν να δείχνουν τα όριά τους.
Η Γουολ Στριτ Τζέρναλ περιγράφει την ανησυχία με ένα λογοπαίγνιο: «Δεν μας φτάνει ο Hollande (ο Φρανσουά Ολάντ), έχουμε και τη Holland (την Ολλανδία)». Αυτό που συμβαίνει στην Ολλανδία αποτελεί ένα τραύμα μεγαλύτερο κι από τα εκλογικά αποτελέσματα της Γαλλίας, γράφει η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα του πλανήτη. Κι αυτό, επειδή δείχνει μια πόλωση της αντιπαράθεσης μεταξύ ανάπτυξης και λιτότητας ακόμη και σε χώρες που θεωρούνταν μέχρι τώρα σταθερές και ενάρετες.
Η Ολλανδία αποτελεί ένα μοντέλο καλής διαχείρισης, με ένα χρέος που δεν υπερβαίνει το 65% του ΑΕΠ. Το spread, δηλαδή η διαφορά του επιτοκίου ανάμεσα στα ολλανδικά και τα γερμανικά ομόλογα, είναι μόλις 0,8%. Η παραίτηση του ολλανδού πρωθυπουργού Mαρκ Ρούτε (φωτογραφία) και η οργή της τοπικής Δεξιάς που δεν δέχεται τη λιτότητα δείχνουν ότι η αντίσταση στη γερμανική συνταγή δεν αποτελεί πια μόνο ένα πρόβλημα της περιφέρειας της Ευρώπης. Εξ ου και ο φόβος που διαχέεται στον υπόλοιπο πλανήτη. «Αν ακόμη και ο σκληρός πυρήνας της Ευρώπης αρχίσει να παίρνει αποστάσεις από τη λιτότητα», σημειώνει η Γουολ Στριτ Τζέρναλ, «οι αμφιβολίες των επενδυτών για την ικανότητα της Ευρώπης να τα καταφέρει θα επιστρέψουν».
Το 2009, συμπληρώνουν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», ήταν ακόμη πιστευτό ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο η κρίση στην Ευρώπη είχε εισαχθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα τραπεζιτών-πειρατών, που κυβερνιόταν τότε από έναν ανεύθυνο Ρεπουμπλικανό. Αυτός ο μύθος όμως δεν υπάρχει πλέον. Η Ευρώπη ζει μια ύφεση δικής της κατασκευής και δημιουργεί αμφιβολίες για τα θεμέλια του οικοδομήματος. Επιπλέον, οι φιλοευρωπαϊκές ηγετικές τάξεις χάνουν την υποστήριξη της κοινής γνώμης.
Αλλοτε, οι Κασσάνδρες ήταν το Λονδίνο και οι ευρωσκεπτικιστές. Σήμερα, την ανησυχία για το μέλλον της Ευρώπης τη συμμερίζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα και η Βραζιλία, που βλέπουν την ανάπτυξή τους να επηρεάζεται από την ευρωπαϊκή κρίση. Οι χώρες αυτές βλέπουν, στην καλύτερη περίπτωση, μια μακρά διαπραγμάτευση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας για την αναθεώρηση του δημοσιονομικού συμφώνου της ευρωζώνης. Ακόμη κι αν ο γαλλογερμανικός άξονας λογικά δεν κινδυνεύει, η αστάθεια δεν αρέσει σε κανέναν.
Πηγή: La Repubblica, ΑΠΕ-ΜΠΕ
