Χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιου είδους εκπαίδευση, ορισμένα ρινοδέλφινα που ζουν ανοιχτά της Λαγκούνα, στη νότια Βραζιλία, έχουν τα τελευταία χρόνια γίνει οι... καλύτεροι φίλοι με τους ντόπιους ψαράδες.
Ανθρωποι και δελφίνια συνεργάζονται άριστα, με αποτέλεσμα να επωφελούνται και οι δύο πλευρές: οι αλιείς ψαρεύουν περισσότερους κέφαλους χωρίς επιπλέον κόπο, ενώ τα θηλαστικά απολαμβάνουν τη λιχουδιά τους και έρχονται σε επαφή με τον κόσμο της στεριάς.
Ερευνητές από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο της Σάντα Καταρίνα μελέτησαν ένα κοπάδι αποτελούμενο από περίπου 20 δελφίνια, τα οποία προσέγγιζαν τους ψαράδες βοηθώντας τους, ενώ τα υπόλοιπα δεν συνεργάζονταν προτιμώντας άλλες πηγές τροφής. Οι επιστήμονες, που δημοσιεύουν τα αποτελέσματά τους στην επιθεώρηση Biology Letters, παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν τι ακριβώς είναι αυτό που διαχωρίζει τις δύο ομάδες.
«Περίπου 200 ντόπιοι ψαράδες εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα δελφίνια για να πιάσουν ψάρια», λέει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Φάμπιο Ντάουρα - Ζόρζε. «Οι ψαράδες δεν ψαρεύουν χωρίς τη βοήθεια των δελφινιών και ξεχωρίζουν κάθε ζώο από τα φυσικά του σημάδια». Ο Ντάουρα - Ζόρζε εξηγεί με ποιον τρόπο τα δελφίνια συνεργάζονται με τους ψαράδες: μόλις εντοπίσουν τους κέφαλους - ένα ψάρι που αποτελεί σημαντική πηγή τροφής και εσόδων για τoυς ντόπιους- τους οδηγούν προς το μέρος των ψαράδων που βρίσκονται ήδη μέσα στη θάλασσα, με το νερό να τους φθάνει μέχρι το γόνατο. «Τότε δίνουν σύνθημα κουνώντας χαρακτηριστικά το κεφάλι ή χτυπώντας την ουρά τους στην επιφάνεια του νερού και έτσι ειδοποιούν τους ψαράδες να ρίξουν τα δίχτυα τους».
Δεν είναι όλα τα δελφίνια «κοινωνικά»
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τα δελφίνια της Λαγκούνα για να δουν ποια από αυτά περνούσαν χρόνο με το κοπάδι τους και ποια «ψάρευαν». Από τα 55 δελφίνια αυτού του πληθυσμού, επικεντρώθηκαν στα 35. Τα 15 από αυτά προσέγγιζαν τους ψαράδες για να τους βοηθήσουν, ενώ τα υπόλοιπα τους απέφευγαν. Ο Ντάουρα-Ζόρζε και η ομάδα του πιστεύουν ότι για τα φιλικά προς τους αλιείς θηλαστικά, η συνεργασία αποτελεί έμφυτο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς τους, καθώς δεν υπάρχει τίποτε στο περιβάλλον που να αποτρέπει τα υπόλοιπα δελφίνια να κάνουν το ίδιο.
Το χαρακτηριστικό αυτό μπορεί να κληρονομείται από τη μητέρα στο μικρό της, όπως οι ηλικιωμένοι ψαράδες μαθαίνουν στους απογόνους τους πώς να συνεργάζονται με τα δελφίνια. «Μιλάμε για μια μικρή υπο - ομάδα δελφινιών, τα οποία υποστηρίζουν πάνω από 200 οικογένειες χωρίς άλλο εισόδημα», λέει ο ερευνητής. «Τα ψάρια που τους παρέχονται από αυτήν τη συνεργασία έχουν μεγάλη οικονομική και κοινωνική αξία. Εάν χάσουμε τα συνεργάσιμα δελφίνια, θα χαθεί αυτός ο μοναδικός παραδοσιακός τρόπος ζωής - και το αντίστροφο».
