Επιστήμονες από περιβαλλοντικές οργανώσεις, πανεπιστημιακά ιδρύματα και κυβερνητικούς οργανισμούς επινόησαν ένα νέο, αποτελεσματικότερο όπως υποστηρίζουν, τρόπο αξιολόγησης της υγείας των θαλασσών. Ο «Δείκτης Υγείας των Ωκεανών», όπως ονομάζεται η μέθοδός τους, βαθμολογεί την υγεία των θαλασσών παγκοσμίως με 60/100, ενώ σε επίπεδο μεμονωμένων χωρών και περιοχών η βαθμολογία κυμαίνεται από 36 έως 86/100, με τη χώρα μας να βαθμολογείται με 57/100.
Ο δείκτης κατατάσσει την υγεία, αλλά και τα οφέλη των ωκεανών για τον άνθρωπο, με βάση 10 κατηγορίες. Μεταξύ αυτών είναι η βιοποικιλότητα, η ποιότητα των υδάτων και η ικανότητα της εκάστοτε θάλασσας να παρέχει τροφή στον άνθρωπο και εργασία στους κατοίκους των παράκτιων κοινοτήτων. Οι επιστήμονες ξεκαθαρίζουν ότι η έρευνά τους αφορά ύδατα που περικλείονται στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες καθώς δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τις θαλάσσιες περιοχές εκτός των ζωνών.
«Η παγκόσμια βαθμολογία 60/100 αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα ότι δεν διαχειριζόμαστε με ιδανικό τρόπο τους ωκεανούς», γράφει σε ανακοίνωσή του ο Μπαντ Ρις από το Ενυδρείο της Νέας Αγγλίας, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης και ελπίζουμε ο δείκτης να καταστήσει αυτό το σημείο εξαιρετικά σαφές.»
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Nature και, όπως εξηγεί η ομάδα υπό τον καθηγητή Μπεν Χάλπερν του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Οικολογικής Ανάλυσης και Σύνθεσης, δεν αποτελούν μόνο ένα στείρο μέσο αξιολόγησης, αλλά λειτουργούν ως σημείο αναφοράς για τυχόν επίτευξη προόδου στο μέλλον.
Στις περιοχές με τη χαμηλότερη βαθμολογία περιλαμβάνονται τα παράκτια ύδατα της Σιέρα Λεόνε (με 36/100), τα οποία «κόπηκαν» και στις 10 κατηγορίες. Οι ερευνητές είδαν επίσης ότι τα ύδατα ανοιχτά κάποιων αναπτυγμένων χωρών με μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα, όπως η Γερμανία, είναι σχεδόν το ίδιο υγιή με αυτά π.χ. της ακατοίκητης κοραλλιογενούς Νήσου Τζάρβις, στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού. Σε γενικές γραμμές, οι αναπτυγμένες χώρες τα καταφέρνουν καλύτερα σε σχέση με τις αναπτυσσόμενες λόγω των αποτελεσματικότερων μέσων που έχουν στη διάθεσή τους για να προστατεύουν τις θάλασσές τους.
Η Ελλάδα βαθμολογείται με 57/100, δηλαδή λίγο πιο κάτω από το μέσο όρο, και έρχεται 69η στην παγκόσμια κατάταξη. Συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία (95/100) στον τομέα της ικανότητας της θάλασσας να προσφέρει στις παράκτιες κοινότητες τα προς το ζην και τη χαμηλότερη (16/100) στην κατηγορία «τουρισμός και ψυχαγωγία», που αφορά τις δραστηριότητες -θαλάσσιες και παραθαλάσσιες- που προσφέρει στους επισκέπτες μια περιοχή, με βάση τον αριθμό των ξένων τουριστών.
