Εδώ και τουλάχιστον 120 χρόνια, τα μικρά θηλυκά δελφίνια ενός πληθυσμού που ζει ανοιχτά της Δυτικής Αυστραλίας μαθαίνουν από τη μητέρα τους τα μυστικά του ψαρέματος.
Μεταξύ άλλων καλύπτουν το ρύγχος τους με κομμάτια σπόγγου για να το προστατεύσουν καθώς «χτενίζουν» τον πυθμένα της θάλασσας για τροφή, σύμφωνα με ερευνητές που ρίχνουν φως στις συναρπαστικές συνήθειες των ρινοδέλφινων.
Η συγκεκριμένη συμπεριφορά έχει παρατηρηθεί στα δελφίνια τα τελευταία 25 χρόνια, όμως οι επιστήμονες πιστεύουν ότι άρχισε το 19ο αιώνα με ένα «συμβάν καινοτομίας», όπως το χαρακτηρίζουν. Με άλλα λόγια, ένα θηλυκό δελφίνι άρχισε να χρησιμοποιεί σπόγγους για να προστατεύσει το ευαίσθητο ρύγχος του από βράχους και δαγκάνες, είδε ότι η τεχνική είναι αποτελεσματική και την δίδαξε στα μικρά της.
Οι ερευνητές αξιοποίησαν τα αποτελέσματα παλαιότερων μελετών και, με τη βοήθεια νέων υπολογιστικών μοντέλων, ανέλυσαν δεδομένα γύρω από τα δελφίνια του Σαρκ Μπέι για να δουν πότε πρωτοεμφανίστηκε η συγκεκριμένη τεχνική και με ποιον τρόπο περνά από τη μία γενιά στην επόμενη. Δημοσιεύουν τα συμπεράσματά τους στην επιθεώρηση Animal Behaviour.
Όπως διαπίστωσαν, ελάχιστα αρσενικά μαθαίνουν τη συγκεκριμένη τεχνική, χωρίς όμως να την μεταδίδουν στα μικρά τους. «Κάποια αρσενικά την χρησιμοποιούν, αλλά όχι πολλά, οπότε μιλάμε για ένα αδιέξοδο, καθώς [τα δελφίνια] δεν την διδάσκονται από τον πατέρα τους», εξηγεί η Άννα Κοπς από το Ερευνητικό Κέντρο Εξελικτικής Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Η Δρ. Κοπς επισημαίνει ότι η συμπεριφορά αυτή είναι μοναδική στα δελφίνια. «Μας ενδιέφερε ο λόγος, για τον οποίο δεν έχει εξαπλωθεί σε όλα τα μέλη [του πληθυσμού] και γιατί δεν έχει εκλείψει με την πάροδο των ετών». Τα δελφίνια ζουν μέχρι περίπου την ηλικία των 40 ετών και, σύμφωνα με τους ερευνητές, η τεχνική χρησιμοποιείται εδώ και τουλάχιστον 120 με 180 χρόνια.
Όπως εξηγεί η ερευνήτρια, τα μικρά ρινοδέλφινα παραμένουν με τη μητέρα τους έως τα τέσσερά τους χρόνια, οπότε έχουν πολύ καιρό μπροστά τους για να μάθουν να προστατεύονται χρησιμοποιώντας σπόγγους. Η τεχνική δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη, καθώς παρατηρήθηκε μόνο στο 5% των 3.000 δελφινιών που υπολογίζεται ότι ζουν στον κόλπο. «Παρατηρήσαμε μικρά να αλληλεπιδρούν με άλλα δελφίνια, όμως δεν διδάχτηκαν από αυτά τη συμπεριφορά», λέει η Δρ. Κοπς.
Όπως επισημαίνει ωστόσο, το γεγονός ότι η τεχνική επιβιώνει εδώ και τόσες γενιές σημαίνει ότι ωφελεί τα δελφίνια και με άλλους τρόπους, π.χ. δίνοντάς τους πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία τροφής και, κατά συνέπεια, βοηθώντας τα να ζήσουν περισσότερο. «Είναι πιθανό να παίρνουν περισσότερη ενέργεια και να γεννούν μεγαλύτερο αριθμό μικρών, όμως δεν είμαστε σίγουροι γι' αυτό», παραδέχεται.