Σαφές μήνυμα προς την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, βάζοντας τέλος στην πολιτική των υπερπτήσεων πάνω από το Αιγαίο έστειλε ο Ελληνας Πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου μιλώντας στη συνάντηση των Τούρκων πρέσβεων που διεξάγεται στο Ερζερούμ της Τουρκίας.
Στο ερώτημα ειρήνη ή σύγκρουση επιλέγουμε ειρήνη, επισήμανε ο Πρωθυπουργός, ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι και η ειρηνική συνύπαρξη έχει τις προϋποθέσεις της. Η εμπιστοσύνη δύσκολα χτίζεται, ενώ πολύ εύκολα χάνεται πρόσθεσε, επικαλούμενος πρόσφατο παράδειγμα υπερπτήσεων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από το Αγαθονήσι.
«Την παραμονή της άφιξής μου στην Τουρκία, οκτώ αεροσκάφη της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας πέταξαν πάνω από το Αγαθονήσι. Οκτώ αεροσκάφη παραβίασαν την ελληνική κυριαρχία. Ποιο το νόημα; Τι προσπαθεί να αποδείξει η Τουρκία;», διερωτήθηκε ο Πρωθυπουργός, διαμηνύοντας παράλληλα ότι αυτές οι ενέργειες δεν θα αλλάξουν το καθεστώς στο Αιγαίο.
Αν θέλει ειρήνη η Τουρκία, αυτά πρέπει να σταματήσουν, συμπλήρωσε, αφού, όπως σημείωσε, η απειλή πολέμου δεν έχει θέση στις διμερείς σχέσεις, ούτε λύνει προβλήματα.
Κοινός μας στόχος είναι να μετατρέψουμε τη γειτονιά μας σε περιοχή ειρήνης σταθερότητας, ανάπτυξης για τους λαούς μας, να μετατρέψουμε την εξομάλυνση των σχέσεών μας σε μέρισμα ειρήνης, πρόσθεσε, ενώ εξήρε για μία ακόμη φορά το ρόλο του Τούρκου πρωθυπουργού, ο οποίος, όπως ανέφερε, συμβάλλει «στη νέα σχέση ειρήνης και συνεργασίας με την Ελλάδα, μια νέα εποχή μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας».
Η «απειλή πολέμου» υπογράμμισε προς τους Τούρκους πρέσβεις, «δεν συνάδει με τις αρχές του σύγχρονου κόσμου και «δεν συνάδει με μια Τουρκία που θέλει μηδενικά προβλήματα με τους γείτονές της».
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στην προϊστορία της ελληνοτουρκικής φιλίας που ανάγεται στην εποχή Βενιζέλου - Ατατούρκ, αλλά και στις προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια με την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
«Αυτοί που σήμερα έχουν επιφυλάξεις για την τουρκική ένταξη θα δουν τα πράγματα διαφορετικά» συμπλήρωσε και κάλεσε τους Τούρκους πρέσβεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό τόνισε πως «η διεθνής κοινότητα δεν πρόκειται να νομιμοποιήσει μια εισβολή», διαμηνύοντας πως «η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί όσο συνεχίζεται η κατοχή. Χρειάζεται νέα προσπάθεια».
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε και στις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην Τουρκία, στα θετικά βήματα προόδου σχετικά με το σεβασμό των μειονοτικών δικαιωμάτων και της θρησκευτικής ελευθερίας. Ευελπιστούμε να συνεχιστούν τόνισε και πρόσθεσε: «Είναι δύσκολο να ξαναγραφτεί η ιστορία. Μπορεί όμως σήμερα η τουρκική κοινωνία να αγκαλιάσει τα μέλη των μειονοτήτων και να τους προσφέρει ένα μέλλον ασφάλειας και ευημερίας». Το Οικουμενικό πατριαρχείο, συνέχισε, και οι μειονότητες μπορούν να γίνουν ο καλύτερος πρεσβευτής της ευρωπαϊκής Τουρκίας και δύναμη ανανέωσης και πολυπολιτισμικότητας για τον τόπο.
Όσον αφορά στα θέματα της λαθρομετανάστευσης, τα οποία συζήτησε, όπως είπε, με τον Τούρκο πρωθυπουργό σήμερα το πρωί, τόνισε ότι η συνεργασία στην καταπολέμηση του σύγχρονου αυτού εγκλήματος είναι αναγκαστική και για τις δύο χώρες.
Στο ζήτημα της λαθρομετανάστευσης αναφέρθηκαν οι δύο Πρωθυπουργοί και κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν, κλείνοντας τη συνάντησή τους.
Γιώργος Παπανδρέου και Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκαν αλληλέγγυοι σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του φαινομένου, ενώ ο ο Τούρκος Πρωθυπουργός, αναφερόμενος στο φράκτη που σκοπεύει να κατασκευάσει η χώρα μας στον Έβρο σημείωσε πως δεν πρόκειται για μέτρο που λαμβάνονεται σε βάρος είτε της Ελλάδας είτε της Τουρκίας. «Είναι λάθος να το βλέπουμε σαν τοίχο, εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον σε αυτό το θέμα» πρόσθεσε.
Ο κ. Παπανδρέου επανέλαβε τη βούλησή του να προχωρήσουν οι σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα, επισημαίνοντας πως έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν.
Αναφερόμενος στον Τούρκο πρωθυπουργό, ο κ. Παπανδρέου είπε: «Ξέρω ότι και οι δύο μας θέλουμε να δημιουργηθεί μία καλή ατμόσφαιρα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα προβλήματα που παρεμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, επιβεβαίωσε τις άριστες προσωπικές σχέσεις που έχει με τον Τούρκο πρωθυπουργό και σημείωσε ότι οι σχέσεις αυτές διευκολύνουν και τις σχέσεις των δύο χωρών: «Μπορώ να πω ότι τον αποκαλώ αδερφό» σημείωσε και πρόσθεσε ότι ο κ. Ερντογάν είναι ντόμπρος και ειλικρινής.
Στη δική του ομιλία ενώπιον των πρέσβεων, ο κ. Ερντογάν εξέφρασε για άλλη μια φορά δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποία η ΕΕ αντιμετωπίζει τη χώρα του σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή της πορεία. Παράλληλα, επισήμανε τη βούληση και των δύο χωρών «να μετατρέψουν το Αιγαίο και τη Μεσόγειο σε θάλασσες ειρήνης».
Σημειώνεται πως και σήμερα συνεχίστηκαν οι τουρκικές προκλήσεις, με νέες παραβάσεις και παραβιάσεις από τουρκικά μαχητικά στο κεντρικό Αιγαίο.
Εν τω μεταξύ, όπως έγινε γνωστό ο κ. Παπανδρέου, πριν την αναχώρησή του από την Τουρκία, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον οικουμενικό πατριάρχη Βαρθολομαίο, κατά τη διάρκεια της οποίας τον ενημέρωσε για τις συζητήσεις που είχε σήμερα στη γειτονική χώρα.
ΝΔ: Πρόχειρη διπλωματία εντυπώσεων
Στο μεταξύ, η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Τουρκία και οι επαφές του με τον Ταγίπ Ερντογάν, βρέθηκαν στο επίκεντρο της κριτικής των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Για «εν κρυπτώ συζητήσεις» που «συσκότισαν περισσότερο τις δοκιμαζόμενες, αυτόν τον καιρό, ελληνοτουρκικές σχέσεις, προκαλώντας ερωτηματικά, προβληματισμό και ανησυχία», έκανε λόγο ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Ο κ. Αβραμόπουλος εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο κ. Παπανδρέου «εσύρθη» στη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, «χωρίς διπλωματική προετοιμασία και συγκεκριμένη ατζέντα».
«Το Ερζερούμ καταγράφεται και προστίθεται στη σειρά των ατυχών διπλωματικών κινήσεων της κυβέρνησης, οι οποίες και την Ελλάδα αποδυναμώνουν διπλωματικά και το στόχο, για ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον συνεργασίας στην περιοχή μας, δεν υπηρετούν», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Αβραμόπουλος.
«Οι καιροί», προσθέτει, «είναι δύσκολοι και η αποδυναμωμένη διπλωματικά Ελλάδα απαιτεί λεπτούς και προσεχτικούς διπλωματικούς χειρισμούς και δεν συγχωρείται η πρόχειρη και αφελής διπλωματία εντυπώσεων και διεθνών δημοσίων σχέσεων που, όχι μόνον δεν συμβάλλει στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της χώρας μας, αλλά αντίθετα την υποβαθμίζει, τη μειώνει και την εκθέτει σε κινδύνους».
ΚΚΕ: Η κυβέρνηση προχωρά σε συμφωνία με τους Τούρκους για το Αιγαίο
Από την πλευρά της, η γ.γ. του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμμετοχή του πρωθυπουργού στη σύσκεψη του Ερζερούμ επιβεβαιώνει πως η κυβέρνηση προχωρά σε συμφωνία συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου.
«Η συμμετοχή του κ. Παπανδρέου σε μία αμιγώς εσωτερικού χαρακτήρα σύσκεψη των Τούρκων πρεσβευτών στην Τουρκία υπό τον κ. Ερντογάν, δεν μας γεμίζει απλώς ανησυχίες. Επιβεβαιώνει ότι η κυβέρνηση έχει ήδη κάνει το μεγάλο, το επικίνδυνο βήμα για όλο τον ελληνικό λαό που σημαίνει συμφωνία συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου», ανέφερε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
ΛΑΟΣ: Δημιουργούνται τετελεσμένα εις βάρος μας
Την ανησυχία του για όσα συμβαίνουν στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων εξέφρασε ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ, Γ. Καρατζαφέρης.
«Η Τουρκία δημιουργεί συνθήκες τετελεσμένων, μέσα από διπλωματική γλώσσα. Αυτό με ανησυχεί πάρα πολύ. Ακόμη περισσότερο, για το γεγονός ότι δεν αντιδρά σε αυτές τις κινήσεις η Ελλάδα», τόνισε μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Alter o κ. Καρατζαφέρης.
Αναφερόμενος ειδικότερα στην επίσκεψη του κ. Παπανδρέου στο Ερζερούμ, χαρακτήρισε «αδιανόητα» όσα συμβαίνουν στην εξωτερική μας πολιτική. «Πηγαίνουμε στο Ερζερούμ ως τα “κολλητήρια” του Καραγκιόζη», σημείωσε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να εκμεταλλευτεί η χώρα μας τη «νέα ευκαιρία στα ενεργειακά πράγματα της ευρύτερης περιοχής μας».
ΣΥΝ: Συνεχίζουν την πολιτική της μυστικής διπλωματίας
Για «συνέχιση της πολιτικής της μυστικής διπλωματίας» εκ μέρους του πρωθυπουργού, έκανε λόγο ο Κώστας Ήσυχος, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΣΥΝ και υπεύθυνος για την Εξωτερική Πολιτική και την Αμυνα.
Αναφερόμενος στη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του, ο κ. Ησυχος σημειώνει ότι αυτή θα μπορούσε να έχει ιστορικό χαρακτήρα, εάν μεταξύ άλλων, «είχαμε στις ανακοινώσεις των δυο πλευρών την οριστική και αμετάκλητη λήξη των συνεχιζόμενων παραβιάσεων του εναερίου χώρου της Ελλάδας από την Άγκυρα, εάν είχαμε, έστω, κάποια αναφορά στο διεθνές δίκαιο, με τον οριστικό τερματισμό και την εγκατάλειψη των "γκρίζων ζωνών" στο Αιγαίο και την άρση του "casus belli" από την γείτονα χώρα, εάν είχαμε κάποια σημάδια πρόθεσης αποχώρησης των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο, εάν είχαμε εγκατάλειψη των σχεδίων κατασκευής του "τείχους του αίσχους" στον Έβρο από τη χώρα μας, που δεν διασφαλίζει μια σοβαρή μεταναστευτική πολιτική».
Ντ. Μπακογιάννη: Κλίμα μυστικής διπλωματίας
«Κάθε κίνηση ή προσπάθεια που συντελεί στη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία, είναι κατ' αρχήν θετική», σημείωσε σε δήλωσή της η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας, Ντ. Μπακογιάννη, τονίζοντας ωστόσο ότι «η επίσκεψη του κ. Παπανδρέου στο Ερζερούμ, με τις μακρές-δίωρες και πλέον-κατ' ιδίαν συνομιλίες με τον Τούρκο πρωθυπουργό, άνευ πρακτικών, είναι φυσικό να εγείρουν ερωτηματικά στους πολίτες και δημιουργούν κλίμα μυστικής διπλωματίας το οποίο υπονομεύει την όποια ειλικρινή προσπάθεια προσέγγισης».
Δημοκρατική Αριστερά: Αδιαφανείς διπλωματικές κινήσεις
«Οι αδιαφανείς διπλωματικές κινήσεις επιτρέπουν να αιωρούνται, λιγότερο ή περισσότερο, ευλογοφανή σενάρια για την εξωτερική πολιτική της χώρας και τη σχέση με τη γείτονα», σημειώνει με αφορμή την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Τουρκία η Δημοκρατική Αριστερά.
Τονίζει ακόμη ότι «η ενημέρωση της Βουλής και των πολιτικών κομμάτων είναι ζωτικής σημασίας».
«Η Δημοκρατική Αριστερά υποστηρίζει σταθερά το διάλογο και την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο, το σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και τον αμοιβαίο σεβασμό των δικαιωμάτων των δύο χωρών που θα διευκολυνθεί και από τη σταθερή στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
«Αλλά και η Τουρκία δεν μπορεί να ζητά άρση της βίζας για την είσοδο των τούρκων πολιτών στη ζώνη Σένγκεν και να αρνείται την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου Επανεισδοχής μεταναστών με την Ελλάδα, το οποίο έχει υπογράψει. Η καλλιέργεια εντάσεων από όπου και αν προέρχονται δεν υπηρετούν την επί της ουσίας δυνατότητα θετικής εξέλιξης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», καταλήγει η ανακοίνωση.
Γ. Πεταλωτής: Να διαβάσουν έστω και στοιχειωδώς την ομιλία του πρωθυπουργού
Απαντώντας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πέρασε στην αντεπίθεση, καλώντας τη ΝΔ αλλά και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης να διαβάσουν «έστω και στοιχειωδώς την ομιλία του πρωθυπουργού στη σύνοδο των Τούρκων πρέσβεων». Ο κ. Γιώργος Πεταλωτής κατηγόρησε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι «με θράσος διαπιστώνει ερωτηματικά και ατυχείς διπλωματικές κινήσεις στην επίσκεψη του κ. Παπανδρέου, στην Τουρκία».
Πρόσθεσε πως ίσως για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια - και με τόση ένταση - Έλληνας πρωθυπουργός επέδειξε τόση τόλμη, αποφασιστικότητα και σαφήνεια θέσεων για τα εθνικά μας συμφέροντα - και μάλιστα ενώπιον του συγκεκριμένου ακροατήριου.
Ο πρωθυπουργός έθεσε ξεκάθαρες προϋποθέσεις για τη συνεργασία Ελλάδας - Τουρκίας, στιγμάτισε τις παραβιάσεις και το casus belli, ως συμπεριφορές που δεν αρμόζουν σε καλή γειτονία και δεν συμβιβάζονται με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, ενώ ζήτησε τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, στο πλαίσιο του σεβασμού των κανόνων του διεθνούς δικαίου, σημείωσε ο κ. Πεταλωτής.
