Από τον Ούγκο Ντίξον
Η ευρωζώνη βρίσκεται πιθανότατα πολύ κοντά στην επίλυση της κρίσης χρέους. Στο Νταβός επικρατεί η αίσθηση ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα έχει επιτευχθεί συμφωνία - πακέτο που θα προβλέπει μεγαλύτερη πειθαρχία για τις χώρες της περιφέρειας και μεγαλύτερη βοήθεια από τα πλούσια κράτη. Εάν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες, τα δύσκολα θα έχουν περάσει για την ευρωζώνη, ενώ η Ελλάδα θα σοβαρές πιθανότητες να βγει από τη δύσκολη θέση.
Παρότι ακόμη δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία, φαίνεται πως δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες προς αυτή την κατεύθυνση. Η Γερμανία, ο κύριος χρηματοδότης της ευρωζώνης, αντιλαμβάνεται πλήρως ότι είναι προς το συμφέρον της η επιβίωση του ενιαίου νομίσματος και θα κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για να τη διασφαλίσει. Οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, από την πλευρά τους, φαίνονται πρόθυμες να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να δώσουν το περιθώριο στο Βερολίνο να προσφέρει μεγαλύτερη βοήθεια χωρίς να επικρίνεται από το γερμανικό λαό.
Σε γενικές γραμμές, οι διαπραγματεύσεις θα περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση των υπερχρεωμένων κρατών, ιδίως της Ελλάδας, με καλύτερους όρους με αντάλλαγμα τη δέσμευση για λήψη άμεσων και σκληρών μέτρων ότι δεν θα συσσωρεύσουν στο μέλλον νέα χρέη. Τα κράτη - μέλη συζητούν επίσης τη θέσπιση κάποιου είδους «φρένο στο χρέος», κατά τη διάταξη που συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στο γερμανικό σύνταγμα, η οποία υποχρεώνει το Βερολίνο να ισοσκελίσει μεσοπρόθεσμα τον προϋπολογισμό του. Μια τέτοια αυτοθυσία θα αποτελούσε, πράγματι, έναν υγιή μηχανισμό για όλα τα κράτη.
Εν τω μεταξύ, υπάρχουν δύο αλλαγές θα μπορούσαν να ελαφρύνουν το βάρος του χρέους που σηκώνει η Ελλάδα. το οποίο, σύμφωνα με τις επίσημες προβλέψεις, θα ανέλθει στο 160% επί του ΑΕΠ. Η πρώτη αφορά στην επαναγορά τμήματος του ελληνικού χρέους υπό το άρτιον στη δευτερογενή αγορά, μετακυλίοντας τα οφέλη στην Αθήνα. Εάν, για παράδειγμα η Ελλάδα επαναγοράσει το 1/4 του χρέους της με έκπτωση 20%, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες. Δεν θα πρόκειται για εντυπωσιακή μείωση αλλά σίγουρα θα βοηθούσε. Ακόμη πιο αποτελεσματικό μέτρο θα ήταν η μείωση του κόστους του χρέους. Εάν η Αθήνα χρηματοδοτούνταν με επιτόκιο κάτω του 5%, οι ετήσιοι τόκοι της δεν θα ξεπερνούσαν το 8% του ΑΕΠ.
Ακόμη και με ένα τέτοιο πακέτο, όμως, η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει εξαιρετικά μεγάλη προσπάθεια για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της. Ταυτόχρονα, θα πρέπει λάβει επιθετικά μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Επίσης, θα πρέπει να τιμωρήσει όσους καταλήστευαν τα τελευταία χρόνια τον κρατικό κορβανά γιατί, εάν δεν το κάνει, ο λαός δεν θα αρνηθεί να υποστεί μια μακρά περίοδο λιτότητας. Ο δρόμος για να αποκαταστήσει η Ελλάδα την οικονομική της ευρυθμία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα είναι δύσβατος.
Είναι σημαντικό, επίσης, να σταματήσει το ντόμινο ούτως ώστε να μην παρασύρει και άλλα ευρωπαϊκά κράτη, ειδικά την Ισπανία. Αυτή την εβδομάδα, η Μαδρίτη είχε μια μοναδική ευκαιρία να διαχωρίσει τη θέση της, καταθέτοντας τη δική της, ολοκληρωμένη λύση για τις αποταμιευτικές ισπανικές τράπεζες. Την ευκαιρία αυτή, όμως, την έχασε μέσα από τα χέρια της δηλώνοντας ότι για το σκοπό αυτό δεν χρειάζονται περισσότερα από 20 δισ. ευρώ - ποσό πολύ χαμηλότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Δεν είναι, όμως, πολύ αργά να επανορθώσει η Μαδρίτη. Οι Ευρωπαίοι εταίροι θα πρέπει να πιέσουν την Ισπανία να ξεκαθαρίσει ότι μπορεί να διαθέσει παραπάνω κεφάλαια για τις τράπεζες, εάν χρειαστεί. Εάν πραγματοποιηθεί ουσιαστική εξυγίανση των τραπεζών στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης λύσης, η ευρωζώνη θα μπορεί πράγματι να ελπίζει σε καλύτερες μέρες.
REUTERS BREAKINGVIEWS
