Μία χρόνια επιστημονική διαμάχη σχετικά με το πότε και πώς οι αρχαίοι πρόγονοι των ανθρώπων εγκατέλειψαν τη σκυφτή στάση και το βάδισμα στα τέσσερα πόδια έρχεται να αναζωπυρώσει η ανακάλυψη ενός οστού, που ανήκει στο είδος των μικροσκοπικών Αυστραλοπιθήκων της ανατολικής Αφρικής (Australopithecus afarensis), στο οποίο ανήκε και η διάσημη «Λούσι».

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, απολιθωμένο οστό από πόδι με κοίλο πέλμα, που βρέθηκε στην Αιθιοπία, δείχνει ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου περπατούσαν όρθιοι, στα δύο τους πόδια ήδη πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια και στο μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους δεν ζούσαν πια στα δέντρα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γουίλιαμ Κίμπελ, διευθυντή του Ινστιτούτου Ανθρώπινης Καταγωγής του πολιτειακού πανεπιστημίου της Αριζόνα και την παλαιοανθρωπολόγο Κάρολ Γουόρντ του πανεπιστημίου του Μισούρι, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό Science, ανακάλυψαν το πρώτο μετατάρσιο οστό ποδιού (από το εξωτερικό μέρος του), που έχει ποτέ βρεθεί να ανήκει στο είδος αυτό των Αυστραλοπιθήκων.

Μπόρεσαν έτσι, μελετώντας την ανατομία του, να συνάγουν συμπεράσματα σχετικά με το βάδισμα της «Λούσι» και των συντρόφων της, εκτιμώντας ότι τα πόδια και το βάδισμά τους έμοιαζαν πολύ με αυτά των σημερινών ανθρώπων.Ο επικεφαλής της ομάδας, Γουίλιαμ Κίμπελ χαρακτήρισε το οστό στοιχείο-κλειδί για την πρώιμη εξέλιξη του μοναδικά ανθρώπινου τρόπου βαδίσματος.

«Κατανοώντας ότι οι καμάρες των πελμάτων εμφανίστηκαν πολύ νωρίς στην εξέλιξή μας, δείχνει ότι αυτή η μοναδική δομή των ποδιών μας είναι θεμελιώδης για την ανθρώπινη κίνηση», ανέφερε η Γουόρντ.

Η ύπαρξη καμάρας στο πέλμα επιτρέπει στο πόδι να ασκεί «κόντρα» πίεση στο έδαφος στο ξεκίνημα του βηματισμού και, στη συνέχεια, να απορροφά το σοκ, κάθε φορά που το πόδι ξανασυναντά το έδαφος. Αντίθετα, οι πίθηκοι, που ακολούθησαν άλλη εξελικτική πορεία, έχουν σήμερα πιο επίπεδα και εύκαμπτα πόδια με ένα μεγάλο δάχτυλο για να γαντζώνονται από τα κλαδιά των δέντρων, χαρακτηριστικά που δεν συναντώνται στους συγγενείς της «Λούσι», ο σχεδόν πλήρης σκελετός της οποίας (αλλά όχι τα πόδια) ανακαλύφθηκε το 1974 από τον παλαιοντολόγο Ντόναλντ Γιόχανσον.

Ο Australopithecus afarensis εκτιμάται ότι έζησε πριν από 2,9 έως 3,7 εκατ. χρόνια. Ένας ακόμη αρχαιότερος πρόγονος του ανθρώπου, ο Αρδιπίθηκος της Αιθιοπίας (Ardipithecus ramidus), o οποίος έζησε πριν από περίπου 4,4 εκατ. χρόνια, είχε πόδια που έμοιαζαν περισσότερο με των πιθήκων, πράγμα που υποδηλώνει ότι ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του το περνούσε στα δέντρα και το υπόλοιπο περπατούσε όρθιος στα δύο πόδια του.

Την άποψη ωστόσο ότι η «Λούσι» είχε εγκαταλείψει για τα καλά τη ζωή στα δέντρα, δεν συμμερίζονται όλοι οι επιστήμονες. Όπως δήλωσε ο παλαιοανθρωπολόγος Γουίλιαμ Χάρκουρτ-Σμιθ, του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και του πανεπιστημίου της Ν.Υόρκης, αν και η μελέτη του νέου οστού έγινε σωστά, δεν αποδεικνύει ότι η «Λούσι» δεν περνούσε τον μισό χρόνο της στα δέντρα για προστασία από τα άγρια ζώα. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα πρέπει να βρεθεί ένα παρόμοιο οστό από το εσωτερικό μέρος του ποδιού, πιο κοντά στο πέλμα, για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.