Η επιστροφή ενός είδους που είχε εξαφανιστεί, αποτελεί συνήθως καλή είδηση. Δεν συμβαίνει το ίδιο και στην περίπτωση ενός πλαγκτόν, το οποίο πιστεύεται πως αφανίστηκε πριν από 800.000 χρόνια από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Ο εντοπισμός του θα μπορούσε, σύμφωνα με επιστήμονες, να αποτελεί προάγγελο επικίνδυνων αλλαγών.

Οι ερευνητές του βρετανικού Ιδρύματος Σερ Αλισερ Χάρντι για την Επιστήμη των Ωκεανών (SAHFOS) αποκάλυψαν ότι αυτό το είδος πλαγκτόν, που ονομάζεται Neodenticula seminae, έχει εντοπιστεί αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια, κάτι που δείχνει με βεβαιότητα ότι επέστρεψε για τα καλά.

Η επανεμφάνισή του αποδίδεται στο λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής: το άνοιγμα του περάσματος μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού ευνόησε τη μετακίνηση του είδους μετά από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

«Πρόκειται για μία ένδειξη των ραγδαίων αλλαγών και του τι μπορεί να συμβεί εάν οι πάγοι της Αρκτικής συνεχίσουν να λιώνουν», λέει ο καθηγητής Ωκεανογραφίας του SAHFOS Κρις Ριντ.

Το μικροσκοπικό πλαγκτόν δεν είναι ο πρώτος επισκέπτης από το παρελθόν. Πριν από λίγους μήνες, μια γκρίζα φάλαινα του Ειρηνικού ακολούθησε το ίδιο θαλάσσιο μονοπάτι με προορισμό τη Μεσόγειο Θάλασσα. Ο εντοπισμός της στον Ατλαντικό Ωκεανό, μετά από 300 χρόνια, είχε χαρακτηριστεί η πρώτη απόδειξη «δια-αρκτικής» μετανάστευσης στη σύγχρονη εποχή.

Οι επιστήμονες φοβούνται ότι μέσα στα επόμενα χρόνια, με την περαιτέρω υποχώρηση των πάγων της Αρκτικής, όλο και περισσότερα είδη - π.χ. φύκη, ασπόνδυλα και μαλάκια- θα μετακινούνται από τον ένα ωκεανό στον άλλο, ιδιαίτερα ως «λαθρεπιβάτες» σε πλοία. «Κάθε νέο είδος αποτελεί ένα ανεξέλεγκτο πείραμα, ακόμη και εάν εκ των υστέρων αποδειχθεί ότι δεν είναι βλαβερό», προειδοποίησε ο καθηγητής Μαρκ Τζόνσον από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, στο Γκάλγουεϊ.

Ο Κάρλο Χάιπ, γενικός διευθυντής του Βασιλικού Ινστιτούτου Θαλάσσιων Ερευνών της Ολλανδίας, συμφωνεί. Όπως εξηγεί, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γενικότερα στη σύνθεση της θαλάσσιας ζωής στον Ατλαντικό Ωκεανό, δεν θα είναι απαραίτητα μόνο αρνητικές. Κάποια είδη δεν αποκλείεται να προσαρμοστούν εύκολα στο νέο τους περιβάλλον, ενώ αυτόχθονα είδη επίσης ενδέχεται να επωφεληθούν από την άφιξη των «εισβολέων».

Όπως όμως τονίζει ο Χάιπ, «οι περισσότερες επιπτώσεις είναι τόσο αρνητικές και ο βαθμός της αλλαγής δυνητικά τόσο μεγάλος που όλα αυτά θα πρέπει να λειτουργούν ως τεράστιο προειδοποιητικό καμπανάκι».