Ποιο είναι το αρχαιότερο δείγμα ζωής που έχει βρεθεί ποτέ; Το εύρημα ομάδας γεωλόγων από την Αυστραλία και τη Βρετανία αποτελεί μια σοβαρή υποψηφιότητα: ανακάλυψαν απολιθωμένους μονοκύτταρους οργανισμούς ηλικίας 3,4 δισεκατομμυρίων ετών που, όπως υποστηρίζουν, είναι πιθανότατα τα αρχαιότερα απολιθώματα που έχουν εντοπιστεί στη Γη.
Πρόκειται για υπολείμματα μικροβίων που έζησαν σε παραθαλάσσια περιοχή, στις απαρχές του πλανήτη μας, και τα οποία ανακαλύφθηκαν σε ένα κομμάτι βράχου στη δυτική Αυστραλία. Κάποια βρέθηκαν σε κόκκους άμμου, σε μια από τις πρώτες ακτές που εικάζεται ότι σχηματίστηκαν ποτέ!
Εικόνες υψηλής ανάλυσης δείχνουν ότι τα απολιθώματα ήταν σφαιρικά, σωληνοειδή και ωοειδή - λίγο πολύ όπως και τα σημερινά μικρόβια- και είχαν παρόμοιο μέγεθος, περίπου 0,01 με 0,02 χιλιοστά. Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Γουέισι, τον ερευνητή του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας που τα βρήκε, στα τοιχώματα των κυττάρων ανιχνεύτηκαν άνθρακας και άζωτο, κάτι που επιβεβαιώνει πως πρόκειται για ζωντανούς οργανισμούς.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, τα ευρήματα τους βοηθούν να σχηματίσουν μια εικόνα για το πώς προέκυψε η ζωή όταν τα πρώτα κομμάτια ξηράς άρχισαν σταδιακά να «αναδύονται» από τους ωκεανούς, μετά από θεαματικές ηφαιστειακές εκρήξεις. Η Σελήνη, που βρισκόταν τότε πολύ πιο κοντά στη Γη σε σχέση με σήμερα, προκαλούσε πολύ έντονα παλιρροϊκά φαινόμενα, ενώ αναπνεύσιμο οξυγόνο δεν υπήρχε, παρά μόνο μεθάνιο.
Πιστεύουν ότι το συγκλονιστικό εύρημά τους θα βοηθήσει στη «συγγραφή» του πρώτου κεφαλαίου της ζωής στη Γη, συμβάλλοντας παράλληλα και στην αναζήτηση ζωής σε άλλους πλανήτες. Μελλοντικές αποστολές στον Άρη, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επικεντρωθούν σε αρχαίες ακτές ή σε κόκκους άμμου που με την πάροδο του χρόνου μετατράπηκαν σε πετρώματα, «εγκλωβίζοντας» πρώιμες μορφές ζωής.
Στο κυνήγι του... ρεκόρ παλαιότητας
Από το 1993 και για μεγάλο χρονικό διάστημα, επικρατούσε η άποψη ότι ο παλαιοβιολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Τζ. Ο. Σοπφ είχε βρει τα παλαιότερα απολιθώματα, ηλικίας 3,465 δισεκατομμυρίων ετών, επίσης στη Δυτική Αυστραλία και μάλιστα σε απόσταση λίγων δεκάδων χιλιομέτρων από την τοποθεσία όπου εντοπίστηκαν τα νέα ευρήματα. Τα απολιθώματα του Σοπφ θα μπορούσαν να είναι δηλαδή περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από αυτά των Αυστραλών και Βρετανών συναδέλφων του.
Οι ισχυρισμοί του όμως τέθηκαν υπό αμφισβήτηση το 2002, όταν ο Δρ. Μάρτιν Μπρέιζερ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης - μέλος της ερευνητικής ομάδας που ανακοίνωσε τον εντοπισμό των «νέων» απολιθωμάτων- εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του λέγοντας ότι τα ευρήματά του ήταν απλά ορυκτά και όχι βιολογικοί οργανισμοί.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην έκθεσή τους, που δημοσιεύεται στην επιθέωρηση Nature Geoscience, δεν περιλαμβάνεται ο ισχυρισμός ότι τα απολιθώματα είναι τα αρχαιότερα που έχουν βρεθεί ποτέ – κάτι που αναφέρεται ωστόσο στο σχετικό δελτίο Τύπου της Οξφόρδης.
