Ολοι το λένε, ή σχεδόν όλοι. Χρειάζεται μια «οικονομική διακυβέρνηση» στην Ευρώπη. Μπροστά στην έκταση της ελληνικής κρίσης και τους κινδύνους μετάδοσής της, όλοι παραδέχονται ότι από τη στιγμή που η Ενωση έχει ένα ενιαίο νόμισμα πρέπει να ακολουθεί μια οικονομική πολιτική και να διαθέτει τα μέσα για να την εφαρμόσει.
Η ομοσπονδιακή ιδέα επανέρχεται λοιπόν στο προσκήνιο. Αλλά ο Μπερνάρ Γκετά της «Λιμπερασιόν» εφιστά την προσοχή. Μπορεί το ομοσπονδιακό μοντέλο να είναι αναγκαίο στην Ευρώπη, γιατί όλοι καταλαβαίνουν πως δεν μπορείς να έχεις ένα νόμισμα και 27 οικονομικές πολιτικές, αλλά οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν δέχονται να παραχωρήσουν περισσότερες εξουσίες στους ευρωπαϊκούς θεσμούς αν δεν γνωρίζουν τι θα τις κάνουν.
Μπροστά στην απειλή να καταρρεύσει το ευρώ και να διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, οι κυβερνήσεις βιάζονται να υιοθετήσουν την αρχή μιας κοινής ευρωπαϊκής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση αυτή, όμως, δεν μπορεί ούτε πρέπει να είναι μόνο οικονομική. Πρέπει να είναι μια κανονική κυβέρνηση, που προέρχεται από μια πανευρωπαϊκή ψηφοφορία και λογοδοτεί για τις πράξεις της. Μια δημοκρατική κυβέρνηση για μια Ευρώπη που πρέπει να γίνει δημοκρατική.
Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις λαμβάνονται σήμερα στο εσωτερικό τόσο πολύπλοκων θεσμικών κυκλωμάτων, που η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων δεν μπορεί να κατανοήσει τη λειτουργία τους. Το αποτέλεσμα είναι να βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα στους Ευρωπαίους και την Ευρώπη, να αυξάνει η καχυποψία και η δυσπιστία των πρώτων απέναντι στη δεύτερη και να εντείνεται η αίσθηση ότι η Ενωση είναι μια μηχανή επιβολής αποφάσεων, τις οποίες οι πολίτες δεν ελέγχουν.
Βυθισμένη σε μια χρηματοπιστωτική κρίση, η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να αντιμετωπίσει άλλη μια πολιτική κρίση.
Η οικονομία δεν είναι αριθμητική, τονίζει ο γάλλος αρθρογράφος. Δεν είναι πρόσθεση, είναι σύνθεση πολιτικών επιλογών που προκύπτουν από διαφορετικές προτεραιότητες. Στη σημερινή κρίση χρέους, η Δεξιά θέλει κατά προτεραιότητα να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες, ενώ η Αριστερά ανησυχεί ότι οι υπερβολικά βίαιες μειώσεις θα έχουν επιπτώσεις στην ανάπτυξη. Πρόκειται για την αιώνια αντιπαράθεση και την τελική απόφαση δεν μπορεί παρά να τη λάβουν οι ψηφοφόροι.
Μια «νέα συνθήκη» λοιπόν, όπως λέει η Μέρκελ; Ενδεχομένως. Αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει άμεσα, πρώτον επειδή τα ευρωπαϊκά κράτη δεν είναι έτοιμα να παραχωρήσουν την εξουσία σε μια πανευρωπαϊκή δημοκρατία και δεύτερον επειδή οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι αρνούνται να δεχθούν την αύξηση των εξουσιών της Ενωσης όσο δεν είναι δημοκρατική. Τίποτα δεν θα είναι πιο χρονοβόρο και πιο αβέβαιο από την έναρξη νέων θεσμικών διαπραγματεύσεων. Οι μεγάλες πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης πρέπει όμως να ρωτήσουν τους ψηφοφόρους τι χαρακτήρα και τι περιεχόμενο πρέπει να έχει η κοινή πολιτική που θα ακολουθήσει η Ευρώπη.
Αντί να προσποιούνται ότι τα εθνικά κράτη μπορούν να συνεχίσουν να αποφασίζουν μόνα τους, οι δυνάμεις αυτές πρέπει να συγκροτήσουν πανευρωπαϊκά κόμματα και να προτείνουν στους Ευρωπαίους ψηφοφόρους προγράμματα για την Ευρώπη τα οποία θα δεσμευτούν να εφαρμόσουν στους θεσμούς της Ενωσης, το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο των αρχηγών κρατών.
Πηγή: Liberation, ΑΠΕ-ΜΠΕ
