Ποιος είπε ότι για να σκοτώσει ένας θηρευτής το υποψήφιο θύμα του χρειάζεται να του επιτεθεί; Και μόνο η παρουσία του ίσως αρκεί για να προκαλέσει το θάνατο π.χ. ενός εντόμου, όπως καταδεικνύουν τα αποτελέσματα νέας μελέτης του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Όπως γράφουν μάλιστα στην επιθεώρηση Ecology, το... μοιραίο μπορεί να επέλθει ακόμη και εάν στην πραγματικότητα ο θύτης δεν μπορεί καν να φθάσει το θύμα του.

Η ομάδα βιολόγων του καναδικού πανεπιστημίου τοποθέτησε μαζί σε ενυδρεία προνύμφες λιβελούλας και ψάρια-θηρευτές. Τα έβαλε ωστόσο με τρόπο τέτοιο, ώστε τα έντομα να μπορούν μεν να δουν και να μυρίσουν τα ψάρια, αλλά να μην κινδυνεύουν σωματικά. «Αυτό που διαπιστώσαμε ήταν μη αναμενόμενο: περισσότερες λιβελούλες πέθαιναν όταν στο ίδιο περιβάλλον βρίσκονταν οι θηρευτές τους», λέει ο Λοκ Ρόου, διευθυντής του Τμήματος Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου.

Συγκεκριμένα, τα επίπεδα επιβίωσης των εντόμων που τοποθετήθηκαν στον ίδιο χώρο με ψάρια ή έντομα θηρευτές ήταν 2,5 έως 4,3 φορές χαμηλότερα σε σχέση με αυτών που δεν είχαν εκτεθεί σε κανέναν παράγοντα άγχους.

Στη συνέχεια, ο Ρόου και οι συνάδελφοί του πραγματοποίησαν ένα δεύτερο πείραμα για να διαπιστώσουν κατά πόσο η συμβίωση των εντόμων με τους θηρευτές τους τα επηρεάζουν στη μεταμόρφωσή τους. «Αφήσαμε τις νεαρές λιβελούλες να περάσουν από το στάδιο της μεταμόρφωσης και να ενηλικιωθούν», εξηγεί ο ερευνητής. «Βρήκαμε ότι αυτές που είχαν μεγαλώσει κοντά σε θηρευτές ήταν πιθανότερο να μην ολοκληρώσουν τη μεταμόρφωσή τους με επιτυχία και να πεθάνουν κατά τη διαδικασία αυτή».

Τα αποτελέσματα της μελέτης κατέδειξαν ότι από τις προνύμφες που «συμβίωσαν» με ψάρια, το 11% πέθαναν πριν ενηλικιωθούν, όταν οι πιθανότητες θανάτου για τις υπόλοιπες προνύμφες ήταν μόλις 2%.

«Καθώς μαθαίνουμε περισσότερα για το πώς ανταποκρίνονται τα ζώα στις συνθήκες στρες - είτε μιλάμε για την παρουσία θηρευτών είτε για παράγοντες που σχετίζονται με άλλες διαταραχές, οι οποίες προκαλούνται από τη Φύση ή τον άνθρωπο- βρίσκουμε όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι το στρες προκαλεί μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου, π.χ. από μολύνσεις που, υπό άλλες συνθήκες, δεν θα τα σκότωναν», επισημαίνει ο Ρόου.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα ευρήματά τους, στα οποία γίνεται ειδική μνεία και στην επιθεώρηση Nature, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μοντέλο για μελλοντικές μελέτες πάνω στις βλαβερές συνέπειες του στρες στους ζωντανούς οργανισμούς γενικότερα.