Θα μπορούσε η κατασκευή παγετώνων να αποτελέσει έστω και προσωρινή λύση για τη θωράκιση ορισμένων περιοχών από την αύξηση της θερμοκρασίας;
Στη Μογγολία, σε μια προσπάθεια να προστατεύσουν την πρωτεύουσα Ουλάν Μπατόρ από τις υψηλές θερμοκρασίες των θερινών μηνών, στρέφονται στον αμφιλεγόμενο κλάδο της γεωμηχανικής, χρηματοδοτώντας ένα από τα «μεγαλύτερα πειράματα δημιουργίας πάγου στον κόσμο», το οποίο αναμένται να αρχίσει μέσα στις επόμενες ημέρες.
Στο πλαίσιο του πειράματος, επιστήμονες θα επιχειρήσουν να κατασκευάσουν «ναλέντ» - στα ρωσικά παχιά στρώματα πάγου- που υπό κανονικές συνθήκες σχηματίζονται όταν το νερό ρέει πάνω σε ένα παγωμένο ποτάμι ή μια λίμνη. Καθώς η διαδικασία επαναλαμβάνεται, ο πάγος γίνεται όλο και παχύτερος, φθάνοντας σε σημείο να μπορεί να παρομοιαστεί με μικρό παγετώνα.
Το φιλόδοξο πείραμα θα στοιχίσει στην κυβέρνηση της Μογγολίας πάνω από 550.000 ευρώ, με την ελπίδα τα γιγαντιαία «παγάκια» που θα δημιουργήσουν οι επιστήμονες να δροσίσουν το ερχόμενο καλοκαίρι τους περίπου 1.200.000 κατοίκους της Ουλάν Μπατόρ, περιορίζοντας μεταξύ άλλων την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τα κλιματιστικά, αλλά και τη σπατάλη νερού. Εάν το πείραμα αποφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, είναι πιθανό να επαναληφθεί και σε άλλες μογγολικές πόλεις.
Πώς φτιάχνεις έναν παγετώνα;
Για την υλοποίηση του σχεδίου τους, οι αρχές ζήτησαν τη βοήθεια των μηχανικών της βρετανο-μογγολικής ECOS&EMI. Τι ακριβώς θα κάνουν; Θα ανοίξουν τρύπες στον πάγο που καλύπτει το -θεωρούμενο ως ιερό στη Μογγολία- ποταμό Τούουλ. Το νερό του, λένε, θα βγει στην επιφάνεια, όπου και θα παγώσει δημιουργώντας νέα στρώματα πάγου. Σε αντίθεση με το συνηθισμένο πάγο των λιμνών, που φθάνει το ένα μέτρο σε πάχος, τα «ναλέντ» συνεχίζουν να αναπτύσσονται ξεπερνώντας ακόμη και τα 7 μέτρα, κάτι που σημαίνει ότι λιώνουν πολύ αργότερα.
«Όλοι πανικοβάλλονται για τους παγετώνες και τους πολικούς πάγους που λιώνουν, όμως κανείς δεν έχει μέχρι στιγμής βρει μια φθηνή, φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση», λέει στον Guardian της Βρετανίας ο γεωλόγος Ρόμπιν Γκρέισον, ο οποίος ζει στη Μογγολία. «Εάν γνωρίζεις πώς να τα διαχειριστείς, τα ναλέντ μπορούν να αποκαταστήσουν το μόνιμο πάγο δημιουργώντας δροσερά πάρκα στις πόλεις».
«Αποθηκεύοντας» σε γιγαντιαία κομμάτια πάγου τις θερμοκρασίες του χειμώνα, η κυβέρνηση ευελπιστεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της υπερθέρμανσης και του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας. Κατά τον Γκρέισον, η ίδια τεχνική θα μπορούσε να βρει εφαρμογή σε πόλεις, όπου τα καλοκαίρια οι θερμοκρασίες είναι απελπιστικά υψηλές, όμως το χειμώνα πέφτουν για τουλάχιστον δύο μήνες στους -5 έως -20 βαθμούς.
