Από τον Τζον Φόλεϊ
Το μεγαλύτερο «επίτευγμα» του Κιμ Γιονγκ-Ιλ είναι ότι κατόρθωσε να διατηρήσει τη Βόρεια Κορέα αποκομμένη την ώρα που οι υπόλοιποι λαοί έρχονταν πιο κοντά. Ωστόσο, ο «Αγαπητός Ηγέτης», ο οποίος σύμφωνα με τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης πέθανε στις 17 Δεκεμβρίου, δεν το πέτυχε αυτό απόλυτα. Το «κράτος - ερημίτης» εισήγε ενέργεια και τρόφιμα από την Κίνα και μέχρι προσφάτως, ενώ εισάγει κονιάκ από τη Γαλλία. Η προσπάθεια της Βόρειας Κορέας να είναι αυτάρκης είχε ως αποτέλεσμα ο λαός της να αγνοεί το σύγχρονο κόσμο και να αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Ο διάδοχος του Κιμ - κατά πάσα πιθανότητα ο νεώτερος γιος του, Γιονγκ-Ουν- θα δυσκολευτεί πολύ να αποτινάξει το μεγάλο αυτό φορτίο.
Εάν εξαιρέσουμε τις κρίσεις πείνας και την πρόχειρη συναλλαγματική μεταρρύθμιση, ο Κιμ έμεινε πιστός στην ουσία της αυταρχικής οικονομικής πολιτικής του πατέρα του. Το καθεστώς επιβίωσε χάρη σε μια ανεξήγητη λατρεία του λαού προς τον ηγέτη, τον νεποτισμό, τη μαζική κινητοποίηση και την αυστηρή καταπίεση. Επιπλέον, η Βόρεια Κορέα διαθέτει περίπου το 25% του ΑΕΠ της σε αμυντικές δαπάνες. Όπως και ο σοβιετικός ηγέτης Ιωσήφ Στάλιν, έτσι και ο Κιμ είχε έναν γαλήνιο θάνατο πάνω στο βάθρο του.
Λόγω της σχεδόν απόλυτης απομόνωσης στην οποία βρίσκεται η χώρα, ο θάνατος του Κιμ δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τον υπόλοιπο κόσμο, παρά τους φόβους της Νότιας Κορέας για στρατιωτικές επιθέσεις και τις ανησυχίες της Κίνας για μαζική φυγή των αποστατών μέσω του ποταμού Γιαλού. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει στην ευρωζώνη, όπου οι πολιτικοί και οι εποπτικές αρχές προσπαθούν να εμποδίσουν την εξάπλωση των τοξικών επιπτώσεων μέσω των οικονομικών δεσμών μεταξύ των κρατών.
Η αποτυχία του αυταρχικού καθεστώτος, όμως, καθιστά ακόμη πιο επικίνδυνη τη μεταβίβαση της πολιτικής εξουσίας. Ας θυμηθούμε τι έγινε στην Κίνα. Όταν πέθανε ο Πρόεδρος Μάο το 1976, την εξαθλιωμένη και απομονωμένη χώρα κλόνισαν μια σειρά από σύντομες κρίσεις, μία από τις οποίες οδήγησε στην ανάληψη της εξουσίας από τη Συμμορία των Τεσσάρων. Το 2012, η μεταβίβαση της εξουσίας θα γίνει σε πολύ πιο ήπιο κλίμα, καθώς η εμπορική ανάπτυξη της χώρας έχει δημιουργήσει πλούτο για τον λαό και η οικονομική ευημερία παρέχει νομιμοποίηση στην κυβέρνηση. Αυτός είναι ένας λόγος ο νέος ηγέτης της Βόρειας Κορέας να ζηλέψει την Κίνα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η Βόρεια Κορέα θα κατεβάσει ρολά ή εάν θα κάνει στροφή προς τον έξω κόσμο, εάν θα επικρατήσει κομφούζιο ή εάν θα καταρρεύσει εντελώς. Κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει αλλά η επιρροή της Κίνας, η οποία έχει ρίξει γέφυρες εμπορίου στη Βόρεια Κορέα και δεν θα έχει κανένα όφελος από την κατάρρευση ενός κράτους με πυρηνικά όπλα, ωθεί προς την κατεύθυνση της εξωστρέφειας. Εξάλλου, το γεγονός ότι ο βαθμός διείσδυσης της κινητής τηλεφωνίας έχει δεκαπλασιαστεί την τελευταία διετία αποδεικνύει ότι ο πολιτισμικός αποκλεισμός των Βορειοκορεατών έχει ήδη αρχίσει να καταρρέει. Αυτό είναι ένα καλό σημάδι. Εάν υπάρχει κάποιο ηθικό δίδαγμα από τη διακυβέρνηση του Κιμ είναι πως «μαζί περνάμε καλύτερα».
REUTERS BREAKINGVIEWS
