Το γαλλικό «νέο κύμα» εξαπλώνεται στους θερινούς κινηματογράφους με την επανέκδοση μιας ακόμη εμβληματικής ταινίας του Γκοντάρ, την «Περιφρόνηση», με πρωταγωνίστρια την Μπριζίτ Μπαρντό. Οι δοκιμασμένες κινηματογραφικές αξίες δεν έχουν ξεθωριάσει και είναι ενδεικτικό ότι «Η γυναίκα της διπλανής πόρτας» του Τρυφώ προβάλλεται για τρίτη εβδομάδα.

Στον κατάλογο των κλασικών ταινιών προστίθεται αυτή την εβδομάδα «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας» του Μπουνιουέλ, αλλά και μια από τις αγαπημένες κωμωδίες του Γούντι ¶λεν «Ωραίος και σέξι», με τη Νταϊάν Κίτον. Στις νέες κυκλοφορίες, ο Πασκάλ Τομά με την ταινία του «Ειδικότης μας το έγκλημα» εμπνέεται για τρίτη φορά από την Αγκάθα Κρίστι.

«Ειδικότης μας το έγκλημα»

Ο Πασκάλ Τομά τιμά και πάλι την Αγκάθα Κρίστι

H ταινία με μια ματιά: Ο Μπελισάρ και η Προυντένς Μπέρεσφορντ έχουν αποσυρθεί σε έναν μικρό πύργο με ειδυλλιακή θέα σε μια λίμνη. Ο πρώτος απολαμβάνει τη γαλήνη ενώ η δεύτερη πλήττει θανάσιμα και νιώθει να γερνά χωρίς τίποτα συναρπαστικό να ταράζει τον βίο τους: ούτε ένα πτώμα, ούτε ένα μυστήριο. Ο ερχομός όμως της εκκεντρικής θείας της Προυντένς, της εντομολόγου Μπαμπέτ, βάζει τέλος στη ρουτίνα.

Η Μπαμπέτ έγινε μάρτυρας ενός αποτρόπαιου εγκλήματος από το παράθυρο του τρένου, αλλά δυστυχώς κανείς δεν πήρε στα σοβαρά την κατάθεσή της, επειδή στα χέρια της κρατούσε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Όνειρο, φαντασιώσεις μιας ηλικιωμένης κυρίας ή ένα πραγματικό έγκλημα που αναμένει την εξιχνίασή του;

Η Προυντένς ξεκινά την έρευνά της και το ένστικτό της την οδηγεί στο μυστηριώδες αρχοντικό των Σανταλιέ, στην «Κοιλάδα των λύκων». Η ερασιτέχνης ντετέκτιβ πιάνει δουλειά εκεί ως μαγείρισσα και σύντομα έρχεται αντιμέτωπη με περίεργες αποκαλύψεις: ένα πτώμα βρίσκεται κρυμμένο σε μια βενετσιάνικη σαρκοφάγο, οι κληρονόμοι του ηλικιωμένου ιδιοκτήτη βρίσκονται στο στόχαστρο ενός μυστηριώδους δολοφόνου και περίεργα περιστατικά δηλητηριάσεων απειλούν την υγεία των φιλοξενούμενων.

Οι διάσημοι ήρωες της Αγκάθα Κρίστι, είναι ο Ηρακλής Πουαρώ και η Μις Μαρπλ. Όμως η μεγάλη κυρία της αστυνομικής λογοτεχνίας είχε δημιουργήσει και το ζευγάρι των Μπέρεσφορντ, των ανήσυχων ντετέκτιβ που προσπαθούν να αντισταθούν στο πέρασμα του χρόνου.

Ο Πασκάλ Τομά στην ταινία του «Ειδικότης μας το έγκλημα» σκιαγραφεί το αιωνίως ερωτευμένο δίδυμο, εντάσσοντας στοιχεία ρομαντικής κομεντί σε ένα κατά τα άλλα τυπικό θρίλερ μυστηρίου. Το φιλμ του ήταν υποψήφιο για τα βραβεία Σεζάρ 2009 στις κατηγορίες αΆ γυναικείου ρόλου και καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου. Ο γάλλος σκηνοθέτης παραμένει λάτρης της Αγκάθα Κρίστι, καθώς οι προηγούμενες ταινίες του «Στα ίχνη του δολοφόνου» και «Ώρα μηδέν» βασίζονται στο έργο της.

Ο Πασκάλ Τομά, μπορεί να διανθίζει με χιούμορ τους διαλόγους όμως διατηρεί στα εσωτερικά και εξωτερικά γυρίσματα την κλειστοφοβική ατμόσφαιρα μυστηρίου που έχουμε συνηθίσει στα έργα της Αγκάθα Κρίστι.

Μια απόκοσμη έπαυλη, διακοσμημένη με γλυπτά από λύκους, απομονωμένη εξαιτίας της σφοδρής κακοκαιρίας, με δαιδαλώδεις διαδρόμους και αιγυπτιακές αντίκες είναι το σκηνικό μέσα στο οποίο κινούνται τα πρόσωπα του έργου.

Αν προσθέσουμε τις διακοπές ρεύματος, τις συνεχόμενες απόπειρες δολοφονιών και δηλητηριάσεων, τις σχεδόν ποιητικές λεπτομέρειες στα ίχνη του εγκλήματος (όπως π.χ. το κόκκινο γάντι), τότε είναι προφανές ότι ο Πασκάλ Τομά ακολουθεί μια μάλλον κλασική σκηνοθετική προσέγγιση, επιχειρώντας να βάλει τον θεατή στο ρόλο του ντετέκτιβ.

Παίζουν οι Kατρίν Φροτ, Αντρέ Ντουσολιέ, Κιάρα Μαστρογιάννι, Κριστιάν Βαντίμ κ.α. Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους από τη Seven Films.

«Η περιφρόνηση» (1964, επανέκδοση)

Το «νέο κύμα» και η Μπαρντό δροσίζουν τα θερινά σινεμά

H ταινία με μια ματιά: Ο αλαζονικός αμερικανός παραγωγός, Τζέρεμι Πρόκος (Τζακ Πάλανς), θέλει να μεταφέρει στον κινηματογράφο την Οδύσσεια του Ομήρου και προσλαμβάνει τον αυστριακό σκηνοθέτη Φριτς Λανγκ (ο οποίος υποδύεται τον εαυτό του στο φιλμ). Επειδή όμως δεν μένει ικανοποιημένος από την «αντιεμπορική» προσέγγιση του σκηνοθέτη, αναθέτει στον συγγραφέα Πολ Ζαβάλ (Μισέλ Πικολί) να διορθώσει το σενάριο. Ο Πολ έρχεται σύντομα αντιμέτωπος με την περιφρόνηση της ωραίας συζύγου του, της Καμίλ (Μπριζίτ Μπαρντό), η οποία πιστεύει ότι αφήνει τον Πρόκος να τη φλερτάρει.

Ο Ζαν Λικ Γκοντάρ γύρισε ένα μεγάλο μέρος της «Περιφρόνησης» στα φημισμένα στούντιο της Τσινετσιτά, μεταφέροντας αρκετά πιστά το μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια «Το φάντασμα του μεσημεριού». Ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του γαλλικού «νέου κύματος» (νουβέλ βαγκ) αποκαλύπτει το δράμα που διαδραματίζεται συνήθως πίσω από την κάμερα, δηλαδή την αιώνια πάλη του παραγωγού με τον σκηνοθέτη. Τα οικονομικά συμφέροντα και η εμπορικότητα συγκρούονται μετωπικά με το καλλιτεχνικό όραμα.

Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας κυκλοφορούσαν φήμες ότι ο Γκοντάρ είχε έντονες διαφωνίες με τους παραγωγούς του, τον Κάρλο Πόντι και τον Τζόζεφ Λέβιν, οι οποίοι ήθελαν για εμπορικούς λόγους περισσότερες τολμηρές σκηνές με την Μπριζίτ Μπαρντό.

Στην «Περιφρόνηση», η «φωνή» του Γκοντάρ είναι ο Φριτς Λανγκ, ο οποίος περνάει στο κοινό τις αντιλήψεις και την αισθητική της νουβέλ βαγκ. Ωστόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν ο κόσμος του ενστίκτου και της φύσης που αντανακλώνται τόσο στο πρόσωπο της εκρηκτικής Μπε-Μπε όσο και στο εντυπωσιακό μεσογειακό τοπίο.

Ο Φριτς Λανγκ θεωρεί ότι ο Όμηρος ανήκε σε έναν κόσμο που ζούσε σε αρμονία με τη φύση. Αντίθετα, ο Πολ Ζαβάλ (Μισέλ Πικολί) με τους υπολογισμούς, τη μεγαλομανία και τη φιλοδοξία του αντιπροσωπεύει μια αλλοτριωμένη εκδοχή του διανούμενου-καλλιτέχνη. Ο Πολ ξεπουλάει την τέχνη του, προσπαθώντας να ξεπληρώσει το όμορφο σπίτι που έφτιαξε για τη γυναίκα του. Η τελευταία όμως τον απεχθάνεται και οδηγεί τις εξελίξεις προς την «κάθαρση» του δράματος.

Παίζουν οι: Μπριζίτ Μπαρντό, Φριτς Λανγκ, Τζακ Πάλανς, Μισέλ Πικολί.

Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους από τη New Star

«Ωραίος και σέξι» (1972, επανέκδοση)

Ο Γούντι ¶λεν συμβουλεύεται τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ

Η ταινία με μια ματιά: Ο ¶λαν Φέλιξ, ένας κριτικός κινηματογράφου, μετά από ένα επώδυνο διαζύγιο με τη σύζυγό του Νάνσυ (Σούζαν ¶νσπακ), κλείνεται στον εαυτό του. Ο χαρακτήρας του δεν τον βοηθάει ιδιαίτερα να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, καθώς είναι νευρικός και ντροπαλός. Επιπλέον κινείται στα όρια της ψυχασθένειας καθώς φαντασιώνεται ότι του δίνει συμβουλές για την προσωπική του ζωή, ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ (Τζέρι Λέισι). Ένα φιλικό του ζευγάρι, ο Ντικ (Τόνι Ρόμπερτς) και η Λίντα (Νταϊάν Κίτον) του κανονίζουν ραντεβού με διάφορες γυναίκες αλλά όλα έχουν άδοξο τέλος. Όμως κάποια στιγμή η Λίντα και ο ¶λαν νιώθουν μια περίεργη έλξη…

Ο Γούντι ¶λεν έχει γράψει το σενάριο και πρωταγωνιστεί στην ταινία, ωστόσο περιέργως δεν την σκηνοθετεί: αυτό το ρόλο τον έχει αναλάβει ο Χέρμπερτ Ρος. Ωστόσο συναντάμε όλα εκείνα τα στοιχεία που καθιέρωσαν τον Γούντι ¶λεν, όπως τη νευρωτική κινηματογραφική περσόνα του, τον αυτοσαρκασμό, τους καυστικούς διαλόγους και το σουρεαλιστικό του χιούμορ. Αυτή τη φορά συνδυάζονται με εξαιρετικά ευρηματικές σκηνές παρωδίας κλασικών ταινιών.

Ο έρωτας της Λίντα και του ¶λαν θυμίζει σε πολλά σημεία το ανεκπλήρωτο πάθος του Χάμφρει Μπόγκαρντ και της Ίνγκριντ Μπέργκμαν, στην Καζαμπλάνκα, ένα φιλμ που «στοιχειώνει» το φινάλε αυτής της αιχμηρής κωμωδίας. Το σενάριο του Γούντι ¶λεν είναι βασισμένο στο θεατρικό του «Play it again Sam» που είχε παρουσιαστεί με μεγάλη επιτυχία στο Μπρόνγτουεϊ.

Παίζουν οι: Γούντι ¶λεν, Νταϊάν Κίτον , Τόνι Ρόμπερτς, Τζέρι Λέισι. Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους από τη New Star.

«Η διακριτική γοητεία της Μπουρζουαζίας» (1972, επανέκδοση)

Οι αστοί στο στόχαστρο του σουρεαλισμού

Η ταινία με μια ματιά: Στα προάστια του Παρισιού έξι μεγαλοαστοί προσπαθούν να ολοκληρώσουν το δείπνο τους αλλά οι προσπάθειές τους αναστέλλονται από μια σειρά περίεργων, σουρεαλιστικών γεγονότων.

Ο ευρηματικός τίτλος της ταινίας έχει καθιερωθεί πλέον ως περιπαικτική έκφραση στο καθημερινό λεξιλόγιο. Το φιλμ εντάσσεται στη λεγόμενη «γαλλική περίοδο» του Λουίς Μπουνιουέλ, όταν κατά τη δεκαετία Ά60-Ά70 βρισκόταν στη Γαλλία μαζί με τους συνεργάτες του Σερζ Σιλμπερμάν και Ζαν Κλοντ Καριέρ.

Ο Ισπανός σκηνοθέτης απογυμνώνει την αστική τάξη από τα περιττά «στολίδια» της, τους καλούς τρόπους, τη σεμνοτυφία και την λαμπερή εικόνα της, επιστρατεύοντας όλο το σουρεαλιστικό του οπλοστάσιο.

Η ταινία είναι περίεργη σαν μια ψευδαίσθηση και απρόβλεπτη όσο ένα όνειρο. Η αχαλίνωτη φαντασία του Μπουνιουέλ σαρκάζει με μοναδικό τρόπο την υποκρισία, την απληστία και τις αποσαρθρωμένες διαπροσωπικές σχέσεις της αστικής τάξης. Από τα σατιρικά του βέλη δεν γλιτώνουν η Εκκλησία, οι διωκτικές αρχές και η πολιτική εξουσία. Το φιλμ του ωστόσο μπορεί να εκληφθεί και ως απάντηση στην αισιόδοξη αντίληψη περί της αέναης προόδου του εκπολιτισμού.

Παίζουν οι: Φερνάντο Ρέι, Μισέλ Πικολί, Ζαν Πιερ Κασέλ, Μπιλ Οζιέ, Ντελφίν Σερίγκ, Πολ Φρανκέρ κ.α. Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους από τη Νew Star.