Θετικά σχολίασε, μιλώντας στo naftemporiki.gr, ο Τομάζο Πάντοα-Σκιόπα, πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ιταλίας και νυν σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού, την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ελληνικών δανείων. Χαρακτήρισε επίσης «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός» την ένταξη της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης και τη συμφωνία για τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού διάσωσης.
Παράλληλα, διέψευσε ότι είχε ταχθεί υπέρ μιας πειθαρχημένης διαδικασίας για αναδιάρθρωση χρεών (σε άρθρο του στους Financial Times τον περασμένο Σεπτέμβριο, που προκάλεσε αντιδράσεις), τονίζοντας ότι «το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους δεν βρισκόταν στην ατζέντα και δεν πρέπει να είναι σήμερα στην ατζέντα». «Το να υπάρχει μια πειθαρχημένη διαδικασία αναδιάρθρωσης χρεών είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα και υπάρχουν ελάχιστα παραδείγματα στο παρελθόν όπου η αναδιάρθρωση ήταν στην πραγματικότητα πειθαρχημένη», όπως μας είπε, αποφεύγοντας να απαντήσει εάν, στην περίπτωση που υπήρχε ένας τέτοιος μηχανισμός, θα έπρεπε να ενταχθούν σε αυτόν η Ελλάδα και η Ιρλανδία.
Όσο για την Ισπανία, ο κ. Πάντοα-Σκιόπα μας είπε ότι θεωρεί πως «οι συνθήκες είναι τέτοιες που δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος για να περιμένουμε ότι θα στοχοποιηθεί» από τις αγορές. Πρόσθεσε ωστόσο ότι οι τελευταίες είναι πολύ νευρικές, «οπότε κανείς δεν μπορεί στην πραγματικότητα να προβλέψει» τι θα συμβεί.
Αναφερόμενος στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα, επικαλέστηκε τα συμπεράσματα της τρόικας και είπε ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά, αλλά ότι θα χρειαστεί χρόνος για να φανούν αποτελέσματα.
Τόνισε τέλος ότι το δυσμενές, διεθνώς, οικονομικό κλίμα καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της η Ελλάδα προκειμένου να επανέλθει σε τροχιά ανάπτυξης.
Ο Τομάζο Πάντοα-Σκιόπα, τέλεσε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ιταλίας επί της δεύτερης κυβέρνησης Πρόντι (2006-2008), μίας περιόδου κατά την οποία επιτεύχθηκε σημαντική μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, του δημοσίου χρέους και της φοροδιαφυγής στη χώρα.
Ήταν μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από την ίδρυσή της το 1998 μέχρι το Μάιο του 2005.
Σήμερα είναι πρόεδρος του ευρωπαϊκού τομέα της εταιρείας συμβούλων Promontory και σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου.
O κ. Πάντοα-Σκιόπα βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή το 21ο Συνέδριο του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου «Η ώρα της ελληνικής Οικονομίας-Ανακτώντας την αξιοπιστία μας».
Το μεγάλο θέμα των ημερών είναι η ένταξη της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης και η συμφωνία για την μορφή που θα πάρει ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης στην ευρωζώνη. Στο παρελθόν έχετε επιχειρηματολογήσει υπέρ ενός τέτοιου μόνιμου μηχανισμού. Πώς σχολιάζετε τη μορφή που παίρνει; Συμφωνείτε με την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στο μηχανισμό;
Οι αποφάσεις της Κυριακής αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, τόσο όσον αφορά την Ιρλανδία όσο και σε σχέση με το μόνιμο μηχανισμό. Θα πρέπει να εξεταστούν εις βάθος και μπορώ να δώσω μόνο ένα γενικό σχόλιο σε αυτό το στάδιο. Το σχόλιό μου είναι θετικό και για τα δύο. Ένας μόνιμος μηχανισμός ήταν απαραίτητος, δεν ήταν μόνο αίτημα της Γερμανίας. Θα είναι ευέλικτος, θα επιτρέπει τη λήψη αποφάσεων κατά περίπτωση. Επίσης η γενική αρχή ότι οι ιδιώτες πιστωτές πρέπει να εμπλακούν σε οποιαδήποτε επιχείρηση αναφορικά με τη στήριξη και το χρέος είναι σωστή.
Είχατε επίσης ταχθεί σε παλαιότερο άρθρο σας (στους Financial Times) υπέρ μιας «πειθαρχημένης διαδικασίας για αναδιάρθρωση χρεών». Πώς σχολιάζετε τη μορφή που παίρνει αυτός ο μηχανισμός ως μέρος της συμφωνίας; Αν υπήρχε ήδη, θεωρείτε ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί στις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ιρλανδίας;
Τα σχόλιά μου στο παρελθόν δεν είναι ακριβώς όπως τα τοποθετείτε. Στην πραγματικότητα υποστήριξα ότι το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους δεν βρισκόταν στην ατζέντα και ότι δεν πρέπει να είναι σήμερα στην ατζέντα - εξακολουθώ να έχω αυτή την άποψη. Το να υπάρχει μια πειθαρχημένη διαδικασία αναδιάρθρωσης χρεών είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα και υπάρχουν ελάχιστα παραδείγματα στο παρελθόν όπου η αναδιάρθρωση ήταν στην πραγματικότητα πειθαρχημένη.
Αν ήταν λοιπόν τώρα έτοιμος ο μηχανισμός, θεωρείτε ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί για την Ελλάδα και την Ιρλανδία;
Αυτό είναι ένα υποθετικό ερώτημα, δεν μπορώ να λάβω θέση.
Συμφωνήθηκε επίσης η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ελληνικών δανείων. Πιστεύετε ότι αυτό θα βοηθήσει πραγματικά την Ελλάδα ή απλώς θα αναβάλει την αντιμετώπιση προβλημάτων που θα βρούμε ούτως ή άλλως μπροστά μας;
Όχι, νομίζω ότι βοηθάει, είναι θετικό που ένα διαφορετικό πρόγραμμα για την αποπληρωμή σχεδιάστηκε για την Ιρλανδία και θα εφαρμοστεί και στην Ελλάδα. Το πρόβλημα θα είχε υπάρξει ούτως ή άλλως και νομίζω ότι είναι θετικό που υπάρχει αυτό το διαφορετικό πρόγραμμα.
Κατά πόσο νομίζετε ότι η αποτελεί απειλή για την ευρωζώνη; Θα μπορούσε η ΕΕ να σώσει την Ισπανία, αν παρουσιαστεί τέτοια ανάγκη;
Και πάλι, το ερώτημα είναι υποθετικό. Οι αγορές είναι πολύ νευρικές σήμερα και μπορεί να στοχοποιήσουν ακόμα και καταστάσεις που δεν δικαιολογούν υπερβολική ανησυχία, οπότε κανείς δεν μπορεί στην πραγματικότητα να προβλέψει. Κατά τη γνώμη μου, οι συνθήκες στην Ισπανία είναι τέτοιες που δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος για να περιμένουμε ότι θα στοχοποιηθεί. Επαναλαμβάνω όμως ότι οι αγορές έχουν πολύ νευρική διάθεση.
Συμφωνείτε με τα μέτρα που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να πετύχει τους στόχους δημοσιονομικής προσαρμογής; Θεωρείτε ότι το μείγμα πολιτικής που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση, το οποίο βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των φόρων και τη μείωση των μισθών, είναι το ενδεδειγμένο, ειδικά αν λάβουμε υπόψιν ότι δεν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι;
Αυτό που λέτε δεν είναι σωστό. Στην πραγματικότητα το πρόσφατο ανακοινωθέν της τρόικας ήταν θετικό. Η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής πετύχει τους στόχους και έχει εφαρμόσει το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με το ΔΝΤ και την ΕΕ. Το πρόγραμμα δεν βασίζεται αποκλειστικά σε αυξήσεις στη φορολογία, αλλά στον έλεγχο των δημοσίων δαπανών. Μεγάλο μέρος της αύξησης στα φορολογικά έσοδα θα επιτευχθεί μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και όχι μέσω της ανόδου των φόρων . Δεν είναι σωστό να μιλάμε για άνοδο των φόρων όταν η είσπραξη βελτιώνεται, η είσπραξη φόρων είναι διαφορετική από την αύξηση των φόρων. Η στρατηγική που βασίζεται στην προσαρμογή του προϋπολογισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η σωστή. Θα χρειαστεί βεβαίως χρόνος, είναι αδύνατο να βγει κανείς μέσα σε λίγους μήνες από μία δύσκολη κατάσταση που δημιουργήθηκε σε διάστημα πολλών ετών, αλλά η Ελλάδα είναι στο σωστό δρόμο.
Για να παραμείνουμε στη φοροδιαφυγή, όταν ήσασταν υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας καταφέρατε με μεγάλη επιτυχία να την αντιμετωπίσετε. Νομίζετε ότι η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά σε σχέση με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής; Τι παραπάνω θα μπορούσε να κάνει;
Το να μειώσει κανείς τη φοροδιαφυγή σε μια χώρα με πολύ υψηλά επίπεδα απαιτεί πολύχρονη προσπάθεια. Στην Ιταλία είχαμε μεγάλη επιτυχία μέσα σε δύο χρόνια αλλά δεν εξαλείψαμε τελείως τη φοροδιαφυγή, έπρεπε να συνεχίσουμε τη δουλειά για μία πλήρη βουλευτική θητεία προκειμένου να πετύχουμε αυτό το αποτέλεσμα. Νομίζω ότι η περίπτωση της Ελλάδας είναι παρόμοια - δεν είναι κάτι στο οποίο μπορείς να προσδοκείς πλήρη επιτυχία σε πολύ μικρό διάστημα. Στην πραγματικότητα το ανακοινωθέν του ΔΝΤ και της ΕΕ υποδεικνύει ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να επιτευχθεί ο στόχος.
Ποια είναι η πρόβλεψή σας για το πότε θα επιστρέψει η Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης;
Αυτό εξαρτάται από την Ελλάδα αλλά και από το διεθνές περιβάλλον. Το ευρωπαϊκό περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό σήμερα καθώς όλες οι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης οικονομίας που είναι η Γερμανία, εφαρμόζουν πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Έτσι η επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη βασιζόμενη στις εξαγωγές μέσα σε διεθνές περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης μπορεί να γίνει αποκλειστικά και μόνο με ενίσχυση της ανταγωνιστικότητα, και μάλιστα ακόμα περισσότερο απ’ό,τι θα απαιτείτο αν είχαμε ένα διεθνές περιβάλλον υψηλής ανάπτυξης. Είναι αδύνατον να πούμε πότε θα επανέλθει η ανάπτυξη. Το να αναμορφώσεις μια οικονομία που είχε σοβαρές δυσκολίες για περίοδο πολλών ετών είναι κάτι που χρειάζεται κάποια χρόνια, χρειάζεται υπομονή. Από την άλλη, η ουσία είναι να έχει κανείς μια ισχυρότερη οικονομία που βασίζεται σε πιο στέρεα θεμέλια και αυτό κάνει η Ελλάδα. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί εν μία νυκτί.
ΑΛΙΝΑ ΣΑΡΑΝΤΗ