Η κυβέρνηση της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά μετά το ολέθριο δυστύχημα του 1986 η θεωρητικά απαγορευμένη ζώνη των 30 χιλιομέτρων περιμετρικά του πυρηνικού εργοστασίου θα ανοίξει μέσα στο 2011 για τους τουρίστες.
Να σημειωθεί ότι ήδη επιτρέπεται η πρόσβαση για περιορισμένο αριθμό επισκεπτών στο πλαίσιο ξεναγήσεων από ιδιωτικά γραφεία, μια πρακτική την οποία το Κίεβο χαρακτηρίζει τώρα «παράνομη και επικίνδυνη». Σύμφωνα με τον Ουκρανό υπουργό Εκτάκτων Αναγκών, λεπτομερές σχέδιο για την άρση των περιορισμών θα παρουσιαστεί εντός των ημερών.
Ένα εύλογο ερώτημα είναι... τι γίνεται με τη ραδιενέργεια, τα επίπεδα της οποίας στη ζώνη του ατυχήματος παραμένουν πολύ υψηλότερα από τα επιτρεπτά. Από ερημότοπος, η περιοχή φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια αναγεννάται -τουλάχιστον αυτήν την εκδοχή προτιμά η κυβέρνηση- καθώς ακόμη και στην πόλη-φάντασμα του Πριπιάτ φυτρώνουν πλέον δέντρα. Σύμφωνα όμως με πρόσφατη έκθεση, η ραδιενέργεια έχει επηρεάσει τα ζώα σε μεγαλύτερο βαθμό απ' όσο θέλουν κάποιοι να πιστεύουν: έντομα όπως οι μέλισσες, οι πεταλούδες και οι ακρίδες απαντώνται σε μικρότερους αριθμούς στις μολυσμένες περιοχές, ενώ τα ζώα παρουσιάζουν περισσότερες παραμορφώσεις από το μέσο όρο.
Στο δυστύχημα, τον Απρίλιο του 1986, σκοτώθηκαν σχεδόν ακαριαία 32 εργάτες και πυροσβέστες, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, 4.000 άλλοι έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο που αποδίδεται στη ραδιενέργεια. Αλλες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 25.000 νεκρούς. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε μόλις χθες ότι έως το 2015, θα έχει κατασκευαστεί μια νέα «σαρκοφάγος» για να καλύψει τον αντιδραστήρα 4 του πυρηνικού εργοστασίου, η έκρηξη του οποίου είχε ως αποτέλεσμα ένα νέφος επικίνδυνων υλικών να καλύψει μεγάλο τμήμα της Ευρώπης. Η σημερινή «σαρκοφάγος» παρουσιάζει ρωγμές, από τις οποίες διαρρέει ραδιενέργεια.
Σήμερα, ξεναγοί από την Αρχή Ζώνης του Τσέρνομπιλ επιτρέπουν την πρόσβαση στην «απαγορευμένη» περιοχή σε περίπου 20-30 ανθρώπους καθημερινά, κατά τη θερινή περίοδο. Κατά το Γιούρι Ροζγκόνι, ιδιοκτήτη ταξιδιωτικού γραφείου στον Καναδά, το οποίο προσφέρει στους πελάτες του το... «τουρ» στο Τσέρνομπιλ, οι ξεναγήσεις διαρκούν περίπου πέντε με έξι ώρες και οι οδηγοί μετρούν με ειδικές συσκευές τα επίπεδα ραδιενέργειας ώστε να «γνωρίζουν πού μπορεί και πού δεν μπορεί να πάει ο κόσμος».
Κατά τη Μέρι Μίσιο, συγγραφέα ενός βιβλίου για την έρημη πόλη του Πριπιάτ, η οποία ιδρύθηκε το 1970 για να φιλοξενεί τους εργαζομένους στο πυρηνικό εργοστάσιο, οι τουρίστες θα πρέπει να φορούν «κάτι που δεν θα τους πείραζε να αφήσουν πίσω σε περίπτωση που λερωθεί». Όπως εξηγεί πάντως, η μεγαλύτερη ποσότητα ραδιενεργών υλικών έχει πλέον «ταφεί» στο έδαφος και η δόση που απορροφούν οι επισκέπτες είναι ανάλογη με την έκθεση που θα είχαν σε μια υπερατλαντική πτήση. Το μόνο που μου προκαλεί ανησυχία», λέει, «είναι ότι θα έρθει πολύς κόσμος και η περιοχή θα μετατραπεί σε πυρηνική Ντίσνεϊλαντ».
