Eκθεση που συνοψίζει την εμπειρία της οργάνωσης στην παροχή βοήθειας στα θύματα σεξουαλικής βίας δημοσιοποίησαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Με βάση τα προγράμματα της οργάνωσης στη Λιβερία, το Μπουρούντι, τη ΛΔ Κονγκό, τη Νότια Αφρική, την Κολομβία και άλλες χώρες οι ΓΧΣ εκφράζουν την ανάγκη για τη διαθεσιμότητα επείγουσας ιατρικής φροντίδας στα θύματα βιασμού. Επίσης τονίζουν ότι αυτές οι υπηρεσίες πρέπει να είναι πραγματικά διαθέσιμες, διασφαλίζοντας την ανωνυμία του θύματος και προσφέροντας ολοκληρωμένη φροντίδα.
«Το 2007, οι ομάδες μας περιέθαλψαν περισσότερα από 12.000 θύματα σεξουαλικής βίας παγκοσμίως, και σε εμπόλεμες περιοχές αλλά και σε σταθερά περιβάλλοντα,» εξηγεί ο Μέινι Νικολάι (Meinie Nicolai), Επιχειρησιακός Διευθυντής των ΓΧΣ στις Βρυξέλες. «Αυτός ο αριθμός μεταφράζεται σε περίπου 35 άτομα κάθε μέρα, και αυτό μόνο στα προγράμματα των ΓΧΣ. Κάθε θύμα αφηγείται μία ιστορία τρόμου, πόνου και ταπείνωσης, που συχνά προκαλείται από τους ίδιους ανθρώπους που θα έπρεπε να προστατεύουν τα θύματα, δηλαδή τους πατέρες, τους θείους, τους γείτονες ή τους στρατιώτες. Όλα τα θύματα διατρέχουν τον κίνδυνο σοβαρών μακροπρόθεσμων ιατρικών επιπτώσεων σαν αποτέλεσμα της επίθεσης.»
Η χορήγηση της αγωγής «προφύλαξης» μετά την έκθεση στον ιό HIV για να αποτραπεί η μόλυνση είναι πολύ σημαντική για την παροχή ιατρικής φροντίδας στο θύμα. Η χορήγηση των φαρμάκων πρέπει να ξεκινήσει όσο πι&omic! ron; σύντομα γίνεται, και οπωσδήποτε μέσα στις πρώτες 72 ώρες, προκειμένου να είναι αποτελεσματική. Επίσης πρέπει να χορηγηθεί θεραπεία για την πρόληψη άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων, όπως η ηπατίτιδα Β. Για όσα θύματα τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης, απαιτείται η χορήγηση εμβολίων για τον τέτανο. Επίσης για να προληφθεί μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, μπορεί να δοθεί επείγουσα αντισυλληπτική αγωγή μέχρι και πέντε μέρες μετά το βιασμό.
«Αυτό που βλέπουμε είναι ότι η συγκεκριμένη επείγουσα φροντίδα που έχουν ανάγκη τα θύματα βιασμού είναι είτε πολύ σπάνια, είτε εντελώς ανύπαρκτη στις χώρες όπου παρεμβαίνουμε,» τονίζει η Θίλντε Κνούντσεν (Thilde Knudsen), Σύμβουλος των ΓΧΣ για θέματα Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας. «Η ζημιά δεν μπορεί να αποκατασταθεί εντελώς. Είναι πιθανό ότι κάποιες ψυχολογικές επιπτώσεις θα συνεχίσουν να υφίστανται για πάντα. Ωστόσο, με τη σωστή και έγκαιρη ιατρική φροντίδα σε συνδυασμό με συμβουλευτικές υπηρεσίες και κοινωνική και νομική υποστήριξη, η ζημιά μπορεί να περιοριστεί με αποτέλεσμα το θύμα βιασμού να μπορέσει να συνεχίσει με τη ζωή του.»
Η φροντίδα των θυμάτων σεξουαλικής βίας απαιτεί μία συγκεκριμένη προσέγγιση από πολλούς διαφορετικούς φορείς. Μία συντονισμένη ανταπόκριση από διάφορες οργανώσεις που παρέχουν ιατρική, νομική και κοινωνική υποστήριξη αποτελεί τον καλύτερο τρόπο παροχής βοήθειας σε αυτούς που προσπαθούν να ξεπεράσουν το τραύμα ενός βιασμού ή κάποιας άλλης μορφής σεξουαλικής βίας.
Μία από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ΓΧΣ είναι να μπορέσουν να διασφαλίσουν ότι οι ασθενείς θα ζητήσουν φροντίδα και μάλιστα όσο πιο σύντομα γίνεται. Η ενσωμάτωση των ιατρικών υπηρεσιών για τα θύματα σεξουαλικής βίας στο γενικό σύστημα ιατρικής περίθαλψης μπορεί να βοηθήσει στη διασφάλιση της εχεμύθειας. Αλλά ακόμα και τότε, μία εντατική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης είναι συχνά απαραίτητη για να σπάσουν τα ταμπού στις τοπικές κοινωνίες και να διαφημιστούν οι παρεχόμενες ιατρικές υπηρεσίες.
Η έκθεση περιλαμβάνει και ένα κεφάλαιο για άντρες που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας. Οι άντρες και τα αγόρια αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό των ανθρώπων που δέχονται οι ΓΧΣ στα προγράμματά τους για τη σεξουαλική βία, δηλαδή περίπου το 6% στα προγράμματα στην Καγιελίτσα (Khayelitsa) στη Νότια Αφρική και στο Μασίσι (Masisi) στη ΛΔ Κονγκό. Τα ταμπού είναι ακόμα μεγαλύτερα για αυτούς από ότι είναι για τις γυναίκες και τα κορίτσια. Έτσι οι περισσότεροι άντρες και αγόρια που πέφτουν θύματα βιασμού μένουν αόρατοι και χωρίς περίθαλψη.
«Αυτή η έκθεση πηγάζει από την μεγάλη μας επιθυμία να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και τους εργαζόμενους στον τομέα υγείας παγκοσμίως προς όφελος όλω! ;ν των θυμάτων σεξουαλικής βίας,» υπογραμμίζει ο Μέινι Νικολάι. «Ωστόσο, αυτή η έκθεση εκφράζει και μία μεγάλη οργή. Οι ομάδες μας ακούν καθημερινά οδυνηρές ιστορίες για φρικτά περιστατικά βίας. Νιώθουμε υποχρεωμένοι να μιλήσουμε για όλα αυτά. Δεν μπορεί να υπάρχει καμία δικαιολογία για τη σεξουαλική βία, όσο διαδεδομένο και αν είναι το φαινόμενο αυτό σε κάποιες από τις περιοχές όπου εργαζόμαστε.»
Μέσα στα πλαίσια του κοινού επιχειρησιακού κέντρου Βαρκελώνης-Αθήνας οι ΓΧΣ παρέχουν στο νοσοκομείο Μπένσον της Λιβερίας ιατρική περίθαλψη σε παιδιά και επείγουσες γυναικολογικέ! ς και μαιευτικές υπηρεσίες σε γυναίκες. Στο νοσοκομείο αυτό οι ΓΧΣ παρείχαν επίσης ιατρική περίθαλψη σε 886 θύματα σεξουαλικής βίας μέχρι τον Ιούλιο του 2008, όταν και παρέδωσαν το πρόγραμμα σε μία τοπική μη κυβερνητική οργάνωση, στην οποία συνεχίζουν να παρέχουν τεχνική και υλική υποστήριξη.
