Οι δημοσιογράφοι που κάθισαν την περασμένη εβδομάδα σε ένα δωμάτιο της Ντάουνινγκ Στριτ 10 και άκουσαν τον πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν να εξηγεί πώς θα αλλάξει την παγκόσμια οικονομία είχαν την αίσθηση ότι ζουν σε μια άλλη εποχή. Με τον Μπράουν να κάθεται κάτω από έναν πίνακα του 16ου αιώνα που απεικόνιζε τη Βασίλισσα Ελισάβετ Α΄, τους πέρασε προς στιγμήν από το μυαλό ότι η Βρετανία διέρχεται μια νέα ένδοξη περίοδο, στις προκλήσεις της οποίας θα ανταποκριθεί με αποφασιστικότητα.
Οι δημοσιογράφοι βρίσκονταν εκεί για να ενημερωθούν για τη σύνοδο των ηγετών 20 βιομηχανικών και αναδυόμενων οικονομιών που θα διεξαχθεί την Πέμπτη στο Ντόκλαντς, στον συνεδριακό χώρο "ΕXCEL", κοντά στο Σίτι, την οικονομική καρδιά του Λονδίνου. Ο Μπράουν ήταν εμφανώς κουρασμένος, παρόλο που ετοιμαζόταν να αναχωρήσει για μια πενθήμερη περιοδεία στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Λατινική Αμερική.
Η σύνοδος θα διαρκέσει μόλις μια μέρα και δεν θα μπορέσει να κάνει πολύ περισσότερα από το να χαράξει ένα δρόμο για την έξοδο από την κρίση. Θα συμβάλει όμως στο να προσδιοριστεί σε ποιο βαθμό το μοντέλο της ελεύθερης αγοράς που διαμορφώθηκε από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο -ο αγγλοαμερικανικός καπιταλισμός- θα εξακολουθήσει να αποτελεί τη λυδία λίθο της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Για τον Μπράουν, το διακύβευμα είναι μεγάλο. Η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει σε 14 μήνες εκλογές, και η ύφεση στη χώρα είναι η μεγαλύτερη στη δυτική Ευρώπη. Το σχέδιο που θα παρουσιάσει στην G20 έχει στόχο την αλλαγή του αγγλοαμερικανικού μοντέλου ελεύθερης αγοράς, ώστε να αποκτήσει περισσότερο ρυθμιστικό χαρακτήρα. Τόσο ο ίδιος όσο και ο πρόεδρος Ομπάμα, αντιδρώντας σε αυτά που έχουν γίνει στη Γουολ Στριτ, το Σίτι και άλλα χρηματοπιστωτικά κέντρα, έχουν μιλήσει με ασυνήθιστη δριμύτητα για την απληστία και την ανευθυνότητα των τραπεζιτών που πρόδωσαν το σύστημα και κόντεψαν να το γκρεμίσουν.
Η πεποίθηση ότι το σύστημα πρέπει να αναδιαρθρωθεί ώστε να αποτραπούν περαιτέρω καταχρήσεις, αποτελεί την αφετηρία των αλλαγών που θα συζητηθούν στο Λονδίνο.
Παρόλο πάντως που οι δύο ηγέτες έχουν αποφασίσει μεγάλες αυξήσεις των δαπανών του δημόσιου τομέα, επιμένουν ότι το κλειδί για την έξοδο από την κρίση βρίσκεται στην αφύπνιση των αγορών και τη μερική εθνικοποίηση των τραπεζών, με τις κρατικοποιήσεις να αποτελούν την έσχατη λύση.
Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι η στιγμή που τα πράγματα άρχισαν να ξεφεύγουν από τον έλεγχο ήταν η κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Η αμερικανική θριαμβολογία που ακολούθησε, μεταφράστηκε στον οικονομικό τομέα σε αποχαλίνωση των αγορών.
Το «Μπιγκ Μπανγκ» που απελευθέρωσε τους θεσμούς του Σίτι σημειώθηκε το 1986 και επέτρεψε στο Λονδίνο όχι μόνο να ανταγωνιστεί, αλλά πολλές φορές και να ξεπεράσει τις επιθετικές τακτικές της Γουόλ Στριτ. «Αυτή ήταν η αρχή της παγκοσμιοποίησης», λέει ο χρηματιστής Τζορτζ Μπλέικι, που έχει γράψει ένα βιβλίο για την ιστορία του χρηματιστηρίου του Λονδίνου. «Η νέα αμερικανική κουλτούρα σάρωσε όλα όσα ήξερα μέχρι τότε».
Τώρα, η γενική απαίτηση είναι να υπάρξει ένα νέο «Μπιγκ Μπανγκ» που θα σαρώσει το πλαίσιο του Μπρέτον Γουντς και την αγγλοαμερικανική κυριαρχία που ακολούθησε. Οι ηγέτες της Βρετανίας και της Αμερικής θα προσπαθήσουν να οικοδομήσουν ένα νέο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που θα περιορίζει την ελευθερία που απολάμβαναν οι ελεύθερες αγορές τα είκοσι τελευταία χρόνια, χωρίς να στραγγαλίζει το επιχειρηματικό πνεύμα.
Πηγή: International Herald Tribune, ΑΠΕ-ΜΠΕ
