Τα κράτη μέλη σε όλη την ΕΕ φαίνονται αποφασισμένα να εγκρίνουν την επόμενη Δευτέρα δυο νέα πρότυπα ασφαλείας για τα παιδιά – συστήματα κλειδώματος για παράθυρα και μπαλκονόπορτες και παιδικά είδη μπάνιου για την ασφάλεια των παιδιών - στο πλαίσιο μιας ευρύτερης κίνησης επικαιροποίησης των προτύπων ασφαλείας σε μια σειρά προϊόντων παιδικής φροντίδας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν πρότυπα για τα είδη αυτά στην ΕΕ. Τα νέα πρότυπα θα διασφαλίζουν ότι τα συστήματα κλειδώματος για παράθυρα και μπαλκονόπορτες είναι πλήρως ασφαλή για τα παιδιά και ενισχύουν τα συνολικά πρότυπα ασφαλείας. Όσον αφορά τα είδη μπάνιου για παιδιά βρεφικής ηλικίας, για παράδειγμα, καθίσματα μπάνιου για νεογνά, τα πρότυπα θα βελτιώνουν τις απαιτήσεις σταθερότητας και ασφάλειας και θα επιβάλλουν νέες σαφείς προειδοποιήσεις για όσους ασχολούνται με τη φροντίδα παιδιών. Τα κράτη μέλη θα ψηφίσουν, ώστε να επιτρέψουν την ανάπτυξη των νέων προτύπων, σε ψηφοφορία που θα διεξαχθεί στο πλαίσιο της επιτροπής για τη γενική ασφάλεια προϊόντων τη Δευτέρα 15 Ιουνίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συνεργαζόμενη με τα κράτη μέλη, αναβαθμίζει προς το παρόν τα πρότυπα ασφαλείας για μια σειρά προϊόντων παιδικής φροντίδας – στους τομείς όπου προς το παρόν δεν υπάρχουν πρότυπα ΕΕ ή εάν υπάρχουν δεν καλύπτουν όλους τους κινδύνους. Το προσεχές έτος θα υποβληθούν προτάσεις για την ανάπτυξη πρόσθετων προτύπων για τα προϊόντα βρεφονηπιακής ηλικίας – μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται για παράδειγμα καρεκλάκια, καθίσματα υποστήριξης, κρεβατάκια και στρώματα.
Συστήματα κλειδώματος για παράθυρα και μπαλκονόπορτες που είναι ασφαλή για τα παιδιά
Αυτά τα συστήματα κλειδώματος έχουν σχεδιαστεί ούτως ώστε να περιορίζουν ή να αποτρέπουν τα ατυχήματα: (1) εμποδίζοντας το άνοιγμα του παράθυρου ή της μπαλκονόπορτας πέρα από ένα ορισμένο σημείο και 2) ασφαλίζοντας την κλειδαριά ώστε να μην μπορεί να την ανοίξει ένα παιδί κάτω των 4 ετών.
Τρέχουσα κατάσταση: Τα ατυχήματα από πτώσεις από ψηλά, όπως από παράθυρα ή μπαλκόνια αντιπροσωπεύουν την κυριότερη αιτία θανάτων ή πρόκλησης σκελετικών βλαβών σε παιδιά κάτω των 5 ετών 1 . Στην περιοχή της Γαλλίας Ile d France, από το Μάιο έως το Σεπτέμβριο του 2005 είχαν καταγραφεί 67 ανάλογα περιστατικά. Στη Δανία και στη Σουηδία καταγράφονται κάθε χρόνο 20 έως 60 περιστατικά.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, στο διάστημα από το 1996 έως το 2003, καταγράφηκαν στην Ελλάδα 79 ατυχήματα ετησίως, 130 στην Ολλανδία και 25 στο Ηνωμένο Βασίλειο 2 Κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες 15-20 παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών πεθαίνουν και περισσότερα από 4000 νοσηλεύονται στο τμήμα επειγόντων περιστατικών εξ αιτίας τραυματισμών από πτώσεις από παράθυρα 3.
Στο διάστημα 2005-2007, η Αυστρία, η Δανία και η Νορβηγία υλοποίησαν ένα κοινό έργο για την αξιολόγηση της ασφάλειας συστημάτων κλειδώματος για παράθυρα και μπαλκονόπορτες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, πολλά μοντέλα παρόμοιων συστημάτων άνοιγαν από τα παιδιά παρά τον ισχυρισμό περί του αντιθέτου, άλλα διαλυόντουσαν, έσπαγαν ή δεν περνούσαν με επιτυχία τη δοκιμή της παλαίωσης. Κανένα από τα μοντέλα που υποβλήθηκαν σε δοκιμή δεν περιείχε όλες τις απαιτούμενες βασικές οδηγίες.
Η πρόταση: Το πρότυπο της ΕΕ θα θεσπίσει νέες απαιτήσεις για τη δοκιμή της αντοχής των προϊόντων στη χρήση από παιδιά, τη δομική τους αρτιότητα καθ' όλο το προσδοκώμενο κύκλο ζωής τους, την αντοχή τους στο χρόνο και την έκθεσή τους σε καιρικά φαινόμενα. Το πρότυπο θα επιβάλλει επίσης τη παροχή σαφών οδηγιών και πληροφοριών στους χρήστες.
Είδη μπάνιου για μωρά
Τρέχουσα κατάσταση: Προς το παρόν υπάρχουν στην ΕΕ πρότυπα για είδη μπάνιου για μωρά - καθίσματα μπάνιου, βοηθητικά εξαρτήματα για το μπάνιο ή μπανιέρες. Σε περιορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν εθνικές διατάξεις, για παράδειγμα, στη Γαλλία. Στις ΗΠΑ εφαρμόζεται προς το παρόν πρότυπο για τα καθίσματα μπάνιου. Για μπανιέρες και βάσεις για μπανιέρες ένα πρότυπο βρίσκεται στα σπάργανα.
Αφθονούν τα στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο για ατυχήματα και τραυματισμούς που συμβαίνουν στην πρώτη παιδική ηλικία εξ αιτίας βρεφονηπιακών προϊόντων. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ το 2007, σημειώθηκαν περίπου 62.000 έκτακτα περιστατικά τραυματισμών εξ αιτίας της χρήσης βρεφονηπιακών προϊόντων σε παιδιά κάτω των 5 ετών.
Η Επιτροπή, ανταποκρινόμενη σε αυτούς τους προβληματισμούς, διεξήγαγε μελέτη (2007/2008) κατόπιν διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη, στην οποία επισημαίνονται τα βρεφονηπιακά προϊόντα που ενέχουν ιδιαίτερα σημαντικούς κινδύνους για βρέφη και μικρά παιδιά / και για τους οποίους ή δεν υπάρχουν πρότυπα ασφαλείας ή τα υπάρχοντα πρότυπα δεν καλύπτουν όλους τους κινδύνους.
Στα προϊόντα αυτά συγκαταλέγονται:
Καθίσματα μπάνιου για μωρά - προϊόντα που βοηθούν το παιδί να κάθεται στη διάρκεια του μπάνιου. Βοηθήματα μπάνιου – χρησιμοποιούνται συχνά για πολύ μικρά μωρά ή νεογέννητα που επιτρέπουν στο παιδί να παραμένει ξαπλωμένο κατά τη διάρκεια του μπάνιου. Μπανιέρες και βάσεις για μπανιέρες για μικρά παιδιά κάτω των 12 μηνών. Τα είδη αυτά έχουν γίνει πολύ δημοφιλή και οι καταναλωτές τα χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο
Ο βασικός λόγος των ατυχημάτων είναι η εσφαλμένη αντίληψη περί ασφάλειας που έχουν για τα προϊόντα αυτά οι ενήλικες χρήστες, όταν θεωρούν ότι τα εν λόγω προϊόντα είναι συστήματα ασφαλείας και ότι ως εκ τούτου μπορούν να αφήσουν το παιδί χωρίς παρακολούθηση την ώρα του μπάνιου. Η μελέτη της Επιτροπής εντόπισε επίσης ορισμένους λόγους ανησυχίας όσον αφορά τις απαιτήσεις σταθερότητας: Ατυχήματα συμβαίνουν και παρουσία του ενήλικα: τα προϊόντα αποσυναρμολογούνται, αποσπώνται από την επιφάνεια ή συμπτωματικά τα ανοίγει το παιδί. Η επαγρύπνηση του ενήλικα εξακολουθεί να παίζει τεράστιο ρόλο, επειδή ο πνιγμός μπορεί να συμβεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Τα αριθμητικά στοιχεία που προέρχονται από την επιτροπή των ΗΠΑ για την ασφάλεια των καταναλωτικών προϊόντων [US Consumer Product Safety Commission CPSC (USA)] που δημοσιεύτηκαν το 2009 4 , αναφέρουν ότι στο διάστημα μεταξύ 2003 και 2005 επήλθαν 90 θάνατοι μικρών παιδιών, την ώρα του μπάνιου σε παιδικές μπανιέρες ή με δακτυλίους μπάνιου. 78 παιδιά πνίγηκαν στη μπανιέρα από το 1989 έως το 2003 στο ΗΒ 5 κ 123 θάνατοι από πνιγμό και 182 περιστατικά παιδιών που κινδύνεψαν να πνιγούν καταγράφηκαν στις ΗΠΑ από τον Ιανουάριο του 1983 έως τον Απρίλιο του 2005 6 Η μέση ηλικία των θυμάτων κυμαίνεται μεταξύ 5 και 10 μηνών.
Πρόταση: Το νέο πρότυπο θα εισαγάγει βελτιωμένες απαιτήσεις σταθερότητας και αντοχής - ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος ανατροπής όταν το παιδί σκύβει σε οιαδήποτε κατεύθυνση ή προσπαθεί να σηκωθεί η να σπρώξει το προϊόν. Θα απαιτείται, επίσης, η αναγραφή σαφέστερων και ευκρινέστερων προειδοποιήσεων και οδηγιών προς τους καταναλωτές στη συσκευασία, στο ίδιο το προϊόν και στο σημείο πώλησης.
Η Επίτροπος της ΕΕ η αρμόδια για θέματα καταναλωτών κυρία Meglena Kuneva δήλωσε ότι «κάθε γονέας ή φροντιστής θα πρέπει να αποφασίζει πώς θα διαχειρίζεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ασφάλεια των παιδιών του. Ενδιαφερόμαστε για τους γονείς που επιθυμούν να χρησιμοποιούν αυτά τα προϊόντα και γι'αυτό πρέπει να είναι ασφαλή. Πρέπει να παρέχονται σαφέστατες οδηγίες, τα προϊόντα πρέπει να είναι πράγματι ασφαλή για τα παιδιά από τη στιγμή που δηλώνουν κάτι τέτοιο , και πρέπει να περνούν με επιτυχία όλες τις αναγκαίες δοκιμές ασφαλείας. Ο σκοπός της χρήσης των προϊόντων αυτών είναι να προστατεύουν ορισμένους από τους πιο πολύτιμους και ευάλωτους καταναλωτές μας και ως εκ τούτου έχουμε κάθε λόγο να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί όταν πρόκειται για την ασφάλειά τους.»