Πόσο σημαντική αλλαγή στάσης αποτελεί η απόφαση του Συμβουλίου των Φρουρών για μερική επανακαταμέτρηση των ψήφων;
Ανταποκριτές κάνουν λόγο για ολοκληρωτική αλλαγή στάσης από την πλευρά του Συμβουλίου των Φρουρών, που είναι το ανώτατο νομοθετικό σώμα της χώρας, εν μέσω μαζικών αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη χώρα. Ο βασικός ανταγωνιστής του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ ωστόσο, Μιρχοσεΐν Μουσαβί, καθώς και ένας ακόμα από τους υποψηφίους, ο Μεχντί Καρουμπί, επιθυμούν την ακύρωση των εκλογών και τη διεξαγωγή νέων, ισχυριζόμενοι ότι εκατομμύρια ψηφοδέλτια χάθηκαν.
Πόσο απρόσμενο ήταν το εκλογικό αποτέλεσμα και πού στηρίζονται οι καταγγελίες για νοθεία;
Το μέγεθος της νίκης του Αχμαντινετζάντ, που έλαβε ποσοστό 63% έναντι 43% του Μουσαβί, εξέπληξε πολλούς Ιρανούς, που περίμεναν ευρεία νίκη του Μουσαβί. Οι δημοσκοπήσεις, που όμως δεν θεωρούνται αξιόπιστες στο Ιράν, τοποθετούσαν τις προηγούμενες εβδομάδες στις δύο πρώτες θέσεις τους δύο αυτούς υποψηφίους. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των εκλογών στη χώρα αυτή θεωρείται ότι είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι διάφοροι παράγοντες θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει στη νίκη του Αχμαντινετζάντ, από το υψηλά ποσοστά που τον στηρίζουν στην επαρχία μέχρι και τη νοθεία. Ο αναλυτής του BBC επί Ιρανικών θεμάτων Σαντέκ Σαμπά υποστηρίζει ότι ο τρόπος που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα ήταν πολύ ασυνήθιστος. Συγκεκριμένα, αντί να ανακοινώνονται τα αποτελέσματα ανά επαρχία, όπως είχε συμβεί στις προηγούμενες εκλογές, ανακοινώθηκαν σε ποσοστά επί της συνολικής ψήφου. Τα ποσοστά των υποψηφίων άλλαζαν ελάχιστα καθώς αυξανόταν το ποσοστό των καταμετρημένων ψήφων, υποδεικνύοντας ότι η υποστήριξη των υποψηφίων ήταν παρόμοια σε όλες τις περιφέρειες, κάτι που θα ήταν πρωτοφανές για τα ιρανικά δεδομένα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί υποψίες, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπήρξε εκτεταμένη νοθεία. Οι αρχές πάντως δεν έχουν δώσει εξηγήσεις.
Υπάρχει περίπτωση να ακυρωθεί το εκλογικό αποτέλεσμα;
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου των Φρουρών δήλωσε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ακύρωση των εκλογών, όπως έχει ζητήσει η αντιπολίτευση, παρά μόνο μερική επανακαταμέτρηση των ψήφων σε εκλογικά κέντρα όπου αμφισβητείται το αποτέλεσμα της κάλπης. Ο ίδιος ο Αχμαντινετζάντ έχει δηλώσει ότι το υψηλό ποσοστό συμμετοχής (84%) επιβεβαιώνει τη νομιμότητα της επανεκλογής του. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι εκ νέου διεξαγωγή των εκλογών θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την παρέμβαση του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ο οποίος όμως έχει μέχρι τώρα έχει υποστηρίξει τον Αχμαντινετζάντ.
Απειλείται η ισχύς του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ
Ίσως. Γνωστός ιερέας, ο Μοχσέν Καντιβάρ, διερωτήθηκε δημοσίως πώς ο Χαμενεΐ έκανε δεκτό το αποτέλεσμα των εκλογών τόσο γρήγορα, πριν ακόμα επικυρωθεί από το Συμβούλιο των Φρουρών. Ο Χαμενεΐ δέχτηκε επικρίσεις για την υποστήριξή του προς τον Αχμαντινετζάντ, καθώς ο ανώτατος ηγέτης θεωρείται ότι πρέπει να παραμένει υπεράνω πολιτικών αντιπαραθέσεων. Η ισχύς του φαίνεται επίσης να έχει υποστεί πλήγμα, καθώς οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν παρά την έκκλησή του προς τους Ιρανούς να στηρίξουν τον Αχμαντινετζάντ.
Ποια είναι τα επικρατέστερα σενάρια για το τι θα συμβεί;
Η ακύρωση του εκλογικού αποτελέσματος είναι αρκετά απίθανο να συμβεί, καθώς απαιτεί την παρέμβαση του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ενώ το Συμβούλιο των Φρουρών απέκλεισε τη διενέργεια νέων εκλογών. Πάντως, αναλυτές υποστηρίζουν ότι δεν προβλέπουν ότι θα να υπάρξει σύντομα αποκλιμάκωση των εντάσεων, καθώς βγαίνει στην επιφάνεια η βαθιά πόλωση που χαρακτηρίζει την ιρανική κοινωνία. Ακόμα και αν ο Αχμαντινετζάντ παραμείνει στην εξουσία, αναλυτές υποστηρίζουν ότι μπορεί να αντιμετωπίζει συχνά διαδηλώσεις, καθώς το τελευταίο διάστημα έδειξε ότι οι Ιρανοί σταμάτησαν να φοβούνται να διαδηλώνουν στο δρόμο, ενώ η θέση του ιδίου φαίνεται αποδυναμωμένη.
Πηγές: Reuters, BBC
