Αναδημοσίευση από την έντυπη έκδοση
Κάποιοι τον χαρακτηρίζουν «τρελό», άλλοι «μεγάλο μπλοφαδόρο», άλλοι «ιδιοφυΐα του επιχειρείν», άλλοι «μετρ της παραδοξολογίας και της επικοινωνίας». Όμως, όλοι συμφωνούν. Ο πολυδισεκατομμυριούχος σήμερα σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον αποτελεί σήμα κατατεθέν της επιτυχίας και του επιχειρείν.
Και, βεβαίως, δεν έχουν άδικο. Από τη δημιουργία της με την μορφή εταιρείας που πουλούσε δίσκους μουσικής μέσω ταχυδρομικών παραγγελιών, μέχρι και την ίδρυση της Virgin Galactic, σήμερα η Virgin είναι μία από τις πρώτες «καθημερινές» μάρκες σε ολόκληρο τον κόσμο, την οποία εμπιστεύονται και απολαμβάνουν πολλά εκατομμύρια άτομα.
Ερχόμενος λοιπόν στην Ελλάδα, μετά από πρόσκληση της εταιρείας «Πρόθεση ΑΕ» την οποία διευθύνει ο κ. Βασ. Τσάρας, ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον θα καλείτο να απαντήσει σε αρκετά ερωτήματα, όπως: Ποια προσόντα αναζητά στα άτομα που προσλαμβάνει; Πώς διαχειρίζεται μία κρίση; Ποιους επιχειρηματίες θαυμάζει περισσότερο; Ποια η αληθινή ιστορία που κρύβεται πίσω από την επιτυχία της Virgin Blue στην Αυστραλία; Τι πραγματικά συνέβη όταν η Virgin υπέβαλε προσφορά για να εξαγοράσει την Northern Rock; Γιατί ο ίδιος πιστεύει ότι όλες οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεργασθούν με τις κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να επενδύσουν στο μέλλον του πλανήτη μας; Ποιες οι επιπτώσεις της σημερινής κρίσης στο επιχειρείν και τη φιλοσοφία του;
Τις απαντήσεις στα περισσότερα από τα ερωτήματα αυτά ο ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει στο εκπληκτικό βιβλίο του ιδρυτή του ομίλου Virgin, με τίτλο «Η Επιχείρηση Γυμνή» (εκδ. Interbooks), το οποίο, σε τελική ανάλυση, αποτελεί πραγματική βίβλο του επιχειρείν -ενός επιχειρείν ασυνήθιστου, τολμηρού και απίστευτα εφευρετικού.
Ακόμα, το βιβλίο του σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον αποτελεί οδηγό επιτυχίας για κάθε νέο που θέλει να συμμετέχει στον κόσμο και όχι να επαναλαμβάνει «αρλουμπολογίες» και βαρύγδουπες κενολογίες.
Κάνοντας έτσι λόγο για την επιτυχία, ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, πραγματικός παγκόσμιος επιχειρηματίας, γράφει τα ακόλουθα -αποκαλυπτικά για το χαρακτήρα του, τη θέλησή του και τη φαντασία του.
«Αν στα εφηβικά μου χρόνια δεν είχα τραυματιστεί σοβαρά στο γόνατο, θα ήθελα να ασχοληθώ με τον αθλητισμό.
Αν δεν αντιμετώπιζα προβλήματα δυσλεξίας, δεν θα είχα εγκαταλείψει το σχολείο για να δημιουργήσω ένα περιοδικό, που σημαίνει ότι δεν θα είχα καταλήξει να διοικώ το περιοδικό Student, πράγμα που σημαίνει ότι η Virgin Records δεν θα είχε δημιουργηθεί ποτέ, που σημαίνει…
Είναι πολλοί οι δρόμοι που μπορείς να ακολουθήσεις σε αυτή τη ζωή και η επιλογή του σωστού δρόμου έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Και, σαν να μην υπήρχε αρκετή πίεση, δεν είναι σωστή επιλογή το να μην κάνεις καμία επιλογή, επειδή η προσέγγιση αυτή στη ζωή οδηγεί εγγυημένα στην αποτυχία.
Δεν νομίζω ότι υπάρχει η δέουσα προσοχή και βοήθεια προς τους νέους, ώστε να τους στρέψουμε προς τη σωστή κατεύθυνση. Όλοι οι νέοι δικαιούνται να πάρουν σοφές συμβουλές. Χρειάζονται κάποιον που να μπορεί να τους δείξει κάποιο μέλλον.
Πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καταλάβουν τι μπορούν να κάνουν στη ζωή τους, πώς μπορούν να την απολαύσουν, πώς μπορούν να πληρώσουν τα έξοδα αυτής της ζωής και πώς μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους.
Νομίζω ότι είναι ντροπή που διδάσκουμε στα παιδιά μας τα πάντα γύρω από τον κόσμο, αλλά δεν τα διδάσκουμε πώς να συμμετέχουν στον κόσμο, πώς να υλοποιούν μία ιδέα, πώς να μετρούν τις συνέπειες των πράξεών τους, πώς να δέχονται ένα «χαστούκι» ή πώς να μοιράζονται την επιτυχία τους.
Τι είδους κόσμος είναι αυτός που φτιάξαμε, όπου οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιούν τη φράση «όλα είναι μέσα στη ζωή» χωρίς να υπάρχει αμφισβήτηση ή αντιπαράθεση;
Η επιχειρηματικότητα είναι η παλλόμενη καρδιά της επιχείρησης. Η επιχειρηματικότητα δεν αφορά το κεφάλαιο. Αφορά τις ιδέες. Μεγάλο κομμάτι της επιχειρηματικότητας μπορεί κάποιος να το διδαχθεί και υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη να το διδάξουμε, καθώς αντιμετωπίζουμε τις τεράστιες παγκόσμιες προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Επίσης, επιχειρηματικότητα σημαίνει επιδίωξη της τελειότητας -όχι αυτής που μετριέται με βραβεία ή επιδοκιμασίες από τρίτους, αλλά τελειότητα που επιτυγχάνει κάποιος για τον εαυτό του διερευνώντας αυτά που έχει να τού προσφέρει ο κόσμος.
Πρόσφατα έγραψα σε κάποιον ο οποίος, όπως και εγώ, είναι δυσλεξικός. Είπα ότι είναι σημαντικό να αναζητήσει κάποιος τα δυνατά του σημεία, να προσπαθήσει να διακριθεί σε αυτά που είναι καλός.
Τον κόσμο δεν τον ενδιαφέρουν αυτά στα οποία δεν είσαι καλός και σίγουρα δεν πρέπει να ενδιαφέρουν ούτε εσένα.
Όσο επιτυχημένος και αν γίνεις στη ζωή, τα πράγματα στα οποία δεν είσαι καλός θα ξεπερνούν πάντα εκείνα στα οποία είσαι καλός. Γι αυτό, μην αφήνεις τα όριά σου να πλήξουν την αυτοπεποίθησή σου. Παραμέρισέ τα και στρέψε τον εαυτό σου προς τα δυνατά σημεία σου.
Αυτή, νομίζω, είναι μια καλή συμβουλή για τους νέους. Για όσους δε από εσάς έχετε πάψει πλέον να είστε νέοι, η συμβουλή μου είναι η εξής: διαβάστε ξανά την παραπάνω παράγραφο, προσθέτοντας θαυμαστικό στο τέλος κάθε πρότασης.
Στον κόσμο των επιχειρήσεων έχεις πάντα κάποια επιλογή και είσαι πάντα υποχρεωμένος να επιλέξεις. Με την κατάλληλη στάση, η επιχείρηση θα κρατήσει το πνεύμα σου αιωνίως νεανικό, επειδή η επιχείρηση αλλάζει συνέχεια, οι αλλαγές φέρνουν πάντα ευκαιρίες και ποτέ δεν μπορείς να κρυφτείς από τις αλλαγές που σε περιμένουν στη γωνία.
Στον κόσμο των επιχειρήσεων, η συντηρητική νοοτροπία θα αποτελέσει για εσάς τροχοπέδη, η τήρηση αμυντικής στάσης θα σάς αποδυναμώσει, ενώ η τυχόν αδυναμία να αντιμετωπίσετε τα γεγονότα θα σάς σκοτώσει.
Οι επιχειρήσεις ευνοούν τα ανοιχτά μυαλά. Ευνοούν αυτούς που η αισιοδοξία τούς οδηγεί να προετοιμασθούν για πολλές πιθανές μορφές του μέλλοντος, πράγμα που συμβαίνει για τη χαρά που έχει κάποιος να το κάνει.
Ευνοεί αυτούς που τρέφουν μία ανθρωπιστική και γεμάτη ενδιαφέρον αντίληψη για τον κόσμο. Αυτούς που μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους στη θέση των πελατών τους, των εργατών τους και των ατόμων που επηρεάζονται από τη δραστηριότητά τους.
Οι επιχειρήσεις ευνοούν τα άτομα που, όταν βλέπουν ένα πρόβλημα ή μία αδικία, προσπαθούν να κάνουν κάτι γι αυτό. Ευνοεί τους πραγματιστές αντί τους τελειομανείς, τους τολμηρούς αντί τους ονειροπόλους.
Όταν όλα γίνουν σωστά και με το κατάλληλο πνεύμα, οι επιχειρήσεις θα σάς φέρουν και την επιτυχία -όποια και αν είναι αυτή. Γι αυτό, ας αποκαλύψουμε αυτή τη συγκεκριμένη υπόθεση μια για πάντα: όταν μιλάμε για επιτυχία, για ποιο ακριβώς πράγμα μιλάμε;
Μιλάμε για χρήματα; Ως μέτρο της επιτυχίας τα χρήματα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ένα μάλλον πρόχειρο μέτρο. Ο κόσμος έχει πάντα την περιέργεια να μάθει πόσο πλούσιοι είναι οι άλλοι.
Είναι ένα θέμα που έχει ενδιαφέρον και το οποίο παράγει πολλή συζήτηση και σχόλια. Όμως, στην πραγματικότητα ο πλούτος είναι όπως το ρυάκι με το τρεχούμενο νερό.
Κάποιες εποχές η ροή του χρήματος είναι σαν ορμητικός χείμαρρος και πλημμυρίζεις με μετρητά. Την επόμενη στιγμή, ρίχνεις χρήματα για να αναπτύξεις μία επιχείρηση και τα χρήματά σου εξαφανίζονται μέσα σε μία νύχτα, αφήνοντας πίσω τους μία ξερή κοίτη.
Τι ισχύει στην περίπτωσή μου; Εγώ είμαι πλούσιος. Επιτέλους, το είπα. Οι Αμερικανοί συνήθως μιλούν για τα πλούτη.
Εμείς στη Βρετανία νιώθουμε μια κάποια αμηχανία γύρω από αυτό το θέμα και νομίζω ότι αυτό είναι καλό. Εγώ, όταν πηγαίνω σε μία δεξίωση, βλέπω άτομα και όχι υπόλοιπα τραπεζικών καταθέσεων -και θέλω να πιστεύω ότι όταν οι άλλοι μιλούν μαζί μου νιώθουν το ίδιο.
Αν το χρήμα είναι ένα άστοχο μέτρο για την επιτυχία στη ζωή, η διασημότητα είναι ακόμα χειρότερο.
Τα ΜΜΕ αρέσκονται να προσωποποιούν και να απλοποιούν τα πράγματα, και το καταλαβαίνω. Είναι πολύ πιο εύκολο να μιλάς για τον Στιβ Τζομπς της Apple, τον Μπιλ Γκέητς της Microsoft ή τον Ρίτσαρντ Μπράνσον της Virgin.
Όμως αυτό δεν αποκαλύπτει πραγματικά ότι υπάρχει ολόκληρη στρατιά υψηλόβαθμων στελεχών που κάνουν σημαντική δουλειά και παίρνουν καθημερινά σημαντικές αποφάσεις. Όλοι θέλουν να κάνουν το χώρο των επιχειρήσεων να φαίνεται «απλός» και αυτός είναι ένας από τους σταθερούς στόχους μου.
Αλλά, στην πραγματικότητα, υπάρχουν ορισμένες πολυπλοκότητες για τη διοίκηση μιας εταιρείας των ΜΜΕ, μιας επιχείρησης που κάνει τουριστικά ταξίδια στο διάστημα ή μιας αεροπορικής εταιρείας.
Αν ούτε τα χρήματα, ούτε η διασημότητα δεν αποτελούν αυτό που πραγματικά είναι η επιτυχία, τι μπορούμε να πούμε για την προσωπική ισχύ; Με ρώτησαν, κάποτε, τι θα συμβεί αν σπάσει το μπαλόνι που λέγεται Ρίτσαρντ Μπράνσον.
Μήπως ο όμιλος Virgin στηρίζεται υπερβολικά σε ένα μόνον άτομο; Αστειευόμενος απάντησα ότι την εποχή που ασχολιόμασταν αποκλειστικά με την Virgin Records πάντα διαπιστώναμε ότι, όποτε πέθαινε κάποιος μεγάλος της ροκ μουσικής σκηνής, οι πωλήσεις των δίσκων μας εκτινάσσονταν στα ύψη.
Χρειάστηκα πάνω από 35 χρόνια για να χτίσω τη μάρκα Virgin και, αν αύριο με πατήσει αυτοκίνητο, νομίζω ότι θα επιβιώσει και χωρίς εμένα -όπως θα επιβιώσει και η Google χωρίς τους ιδρυτές της και η Microsoft χωρίς τον Μπιλ Γκέητς. Για μένα, το σημαντικότερο έργο έγινε.
Πολλοί εργάστηκαν με αυταπάρνηση στα πρώτα βήματά της, για να χτιστεί αυτή η μάρκα. Με εμένα ή χωρίς εμένα, η Virgin θα συνεχίσει να υπάρχει για πολλά ακόμα χρόνια.
Αυτό σημαίνει δύναμη; Από κάποια άποψη, υποθέτω πως είναι δύναμη. Όμως, η άποψη ότι με κάποιον τρόπο «ελέγχω» τη μάρκα είναι κάπως αλλόκοτο και ανόητο. Εγώ τη γέννησα τη μάρκα. Εγώ τη στήριξα και συνεχίζω να τη στηρίζω.
Εγώ τη δημιούργησα και εγώ την ανέδειξα σε πρώτη. Ένας από τους λόγους για τους οποίους σηκώνομαι το πρωί από το κρεβάτι μου είναι ότι τη σκέφτομαι. Τις ιδέες, όμως, δεν μπορείς να τις ελέγξεις.
Κάτι άλλο που με κάνει να σηκώνομαι το πρωί είναι η σκέψη ότι πρέπει να κάνω κάτι που να ξεχωρίζει.
Αυτός είναι ο λόγος που ποτέ δεν ήθελα να διοικήσω μια μεγάλη εταιρεία και αυτός είναι ο λόγος που αποκομίζω τεράστια ικανοποίηση δημιουργώντας και φροντίζοντας πολλές μικρότερες. (Πρέπει να προσέχω τους όρους που χρησιμοποιώ εδώ, επειδή οι αεροπορικές εταιρείες δεν είναι καθόλου μικρές εταιρείες! Ελπίζω όμως ότι έχετε πλέον καταλάβει με ποιο πνεύμα το λέω αυτό).
Η Virgin, λόγω τού ότι θυμάται πώς είναι να είσαι μία μικρή επιχείρηση, κατάφερε να κάνει πολλά και θετικά σε πολλούς διαφορετικούς τομείς του χώρου των επιχειρήσεων.
Νομίζω ότι όσο πιο ενεργά και πρακτικά συμμετέχεις, τόσο πιο επιτυχημένος θα νιώθεις.
Και, πραγματικά, αυτόν τον ορισμό θα έδινα στην επιτυχία. Αυτή τη στιγμή θεωρώ ότι κάνω όλο και περισσότερα για να βοηθήσω την περιφρούρηση του μέλλοντός μας πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. Αυτό με κάνει επιτυχημένο; Το σίγουρο είναι ότι με κάνει ευτυχισμένο -και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Επιτυχία για μένα σημαίνει αν κατάφερες να δημιουργήσεις κάτι για το οποίο μπορείς πραγματικά να νιώθεις υπερήφανος. Τα κέρδη είναι απαραίτητα για να επενδύσεις στο επόμενο πρόγραμμα -και να πληρώσεις τα έξοδα, να ξεπληρώσεις του επενδυτές και να ανταμείψεις όλους όσοι εργάστηκαν σκληρά.
Αλλά μέχρι εκεί. Κανέναν δεν πρέπει να θυμούνται από το πόσα χρήματα κατάφερε να συγκεντρώσει όσο ζούσε. Το αν θα πεθάνεις έχοντας 1 δισεκατομμύριο δολάρια στον τραπεζικό σου λογαριασμό ή 20 δολάρια κάτω από το μαξιλάρι σου δεν έχει και τόση σημασία.
Δεν ήταν αυτό το επίτευγμά σου σε αυτή τη ζωή. Αυτό που έχει σημασία είναι αν δημιούργησες κάτι ξεχωριστό και αν έκανες κάποια πραγματική διαφορά στη ζωή των άλλων. Οι επιχειρηματίες, οι επιστήμονες και οι καλλιτέχνες που πέθαναν πάμπτωχοι είναι συχνά οι ήρωες».
Αυτά και πολλά άλλα αναφέρει ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον στο 400 σελίδων βιβλίο του -και όσοι θέλουν να ξεφύγουν από τη ρουτίνα, τις κατεστημένες καταστάσεις και τη μίζερη θεώρηση της πραγματικότητας, θα πρέπει επειγόντως να το διαβάσουν.
ΑΘΑΝ. Χ. ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ