Δωρεά-έκπληξη δέχθηκε αυτή την εβδομάδα από άγνωστο χρηματοδότη ο αμερικανικός οργανισμός Planetary Society, ο οποίος καλείται να κατασκευάσει και να εκτοξεύσει το πρώτο ηλιακό ιστιοφόρο (solar sail) –ένα μικρό διαστημόπλοιο χωρίς καύσιμα που κινείται αποκλειστικά με την ηλιακή ενέργεια.

Ο Planetary Society ανακοίνωσε ότι φιλοδοξεί να έχει ολοκληρώσει το έργο σε διάστημα ενός έτους, με το οποίο θα αποδειχθεί ότι είναι δυνατή η πρόωση του ηλιακού ιστιοφόρου, το οποίο δεν έχει ποτέ ξανά δοκιμαστεί σε τροχιά.

Ο σχεδιασμός του οργανισμού περιλαμβάνει τρία στάδια: στο πρώτο εντάσσεται η βελτίωση της τεχνολογίας της «ηλιακής ιστιοπλοΐας», ενώ το δεύτερο περιλαμβάνει τη χρήση του ιστιοφόρου για ενίσχυση της τροχιακής ενέργειας και απομάκρυνση από τη Γη για ένταξη σε υψηλότερες τροχιές για καταγραφή επιστημονικών μετρήσεων. Το τρίτο στάδιο θα αποτελέσει το πρώτο βήμα προς τη λειτουργία σταθμού παρακολούθησης του ηλιακού κλίματος.

Τι είναι το ηλιακό ιστιοφόρο και πώς λειτουργεί;

Το ηλιακό ιστιοφόρο είναι μια συσκευή που συλλέγει και χρησιμοποιεί την ενέργεια της ηλιακής ακτινοβολίας για την κίνηση του αεροσκάφους. Τροφοδοτείται αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια και για το λόγο αυτό χρειάζεται μεγάλη ακτίνα ηλιακής ακτινοβολίας ώστε να συλλέγει αρκετά πρωτόνια, τα οποία αντανακλά εξασφαλίζοντας υψηλά επίπεδα ενεργειακής αποδοτικότητας.

Για ποιες αποστολές ενδείκνυνται τα ηλιακά ιστιοφόρα;

Πρόκειται για διαστημόπλοια που δεν χρησιμοποιούν καύσιμα και για το λόγο αυτό ενδείκνυνται για μακρινές αποστάσεις. Είναι η μοναδική τεχνολογία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα διαστρικά ταξίδια, καθώς το φως ασκεί μια μικρή αλλά σταθερή πίεση που μπορεί να επιταχύνει το ηλιακό ιστιοφόρο μέχρις ότου αυτό αναπτύξει πολύ υψηλές ταχύτητες.

Απώτερος στόχος είναι να αξιοποιηθούν σε πιο φιλόδοξες αποστολές, προς το παρόν όμως είναι έντονο το ενδιαφέρον για τη χρησιμοποίησή τους σε αποστολές μεταξύ Γης και Ηλίου με στόχο την παρακολούθηση του ηλιακού κλίματος ή του αρκτικού περιβάλλοντος στη Γη και τη μαγνητόσφαιρα.

Τι κινδύνους επιφυλάσσει η αποστολή ηλιακών ιστιοφόρων;

Αυτό που δεν μπορούμε να προβλεφθεί, και να μοντελοποιηθεί πριν την πρώτη αποστολή του ιστιοφόρου στο διάστημα, είναι η δυναμική – οι αναταραχές και οι κραδασμοί, πώς αντιδρά στους μικρομετεωρίτες κ.α.

Ακόμη και η στροφή του διαστημόπλοιου μπορεί να περιλαμβάνει αντηχητικές δυναμικές κινήσεις λόγου του μικρού και επιμήκους του σχήματός του. Για το λόγο αυτό, πρέπει να γίνουν αργά και προσεκτικά βήματα, επισημαίνει ο Planetary Society. Στόχος της πρώτης αποστολής είναι να βεβαιωθούν οι επιστήμονες ότι μπορούν να έχουν τον έλεγχο του οχήματος και ότι μπορεί αυτό να στρίψει χωρίς επιπλοκές.