Τη λύπη τους για την άρνηση της Τουρκίας να εφαρμόσει πλήρως το Πρωτόκολλο της Αγκυρας εξέφρασαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, οι οποίοι, για το λόγο αυτό αποφάσισαν να εμμείνουν στην απόφαση του 2006 για πάγωμα οκτώ διαπραγματευτικών κεφαλαίων.
Η πλήρης εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Αγκυρας σημαίνει το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων στην Κύπρο.
Στο ανακοινωθέν μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, οι «27» εκφράζουν «βαθιά λύπη» για την έλλειψη οποιασδήποτε βελτίωσης στις σχέσεις της Τουρκίας με την Κύπρο. Ωστόσο, δεν προέβησαν σε καμία περαιτέρω ενέργεια σε ό,τι αφορά τις συνομιλίες με την Αγκυρα, πέραν του παγώματος των οκτώ κεφαλαίων.
Η ΕΕ καλωσόρισε πάντως την πρόοδο που έχει επιδείξει η Τουρκία σε ορισμένους τομείς, όπως σε αυτόν της Δικαιοσύνης αλλά και στις σχέσεις με το στρατό, ζήτησε όμως να γίνουν περισσότερα στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθερίας έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας.
Ικανοποίηση σε Λευκωσία και Αθήνα
Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Μάρκος Κυπριανού εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις του Συμβουλίου των Ευρωπαίων υπουργών. Πρόσθεσε όμως πως η Λευκωσία προτίθεται να θέσει όρους για το άνοιγμα έξι μελλοντικών κεφαλαίων, προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση της Τουρκίας με το Πρωτόκολλο της Αγκυρας.
«Δεν μπλοκάρουμε τα κεφάλαια, θέτουμε όρους στο άνοιγμά τους» διευκρίνισε.
Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Δημήτρης Δρούτσας τόνισε πως Αθήνα και Λευκωσία κατάφεραν «μια σημαντική και ουσιαστική βελτίωση των συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά στην Τουρκία». «Βάλαμε επιτέλους κάποια πράγματα πάλι στη σωστή τους θέση. Νομίζω ότι μπορούμε να προσβλέπουμε και στη συνέχεια στον απόλυτο συντονισμό μας και στη συνέχεια αυτής της πολύ στενής συνεργασίας μας, σε όλα τα αυτά τα θέματα και σε ό,τι αφορά στην ΕΕ γενικότερα» πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα συμπεράσματα, ο κ. Δρούτσας χαρακτήρισε σημαντική επιτυχία τη διαγραφή από το κείμενο των συμπερασμάτων πρότασης της σουηδικής προεδρίας, η οποία ανέφερε ότι οι διμερείς διαφορές των κρατών-μελών με τις υποψήφιες χώρες δεν θα πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στη διεύρυνση της ΕΕ.
Ανέφερε ακόμη πως στα συμπεράσματα γίνεται ρητή αναφορά στην υποχρέωση της Τουρκίας να εκπληρώσει τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και ιδιαίτερα να σεβαστεί θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ελευθερία της έκφρασης, οι θρησκευτικές ελευθερίες, οι ελευθερίες των μειονοτήτων και τα περιουσιακά τους δικαιώματα, θέματα κρίσιμης σημασίας για το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την ελληνική μειονότητα. Ρητή αναφορά γίνεται και στο θέμα της παράνομης μετανάστευσης, όπου επισημαίνεται η υποχρέωση της Τουρκίας να εφαρμόσει τις διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής που έχει συνάψει, καθώς και η ανάγκη να εντείνει τους ελέγχους στα σύνορά της.
Υπογραμμίζεται ακόμη ότι η Τουρκία θα πρέπει να διατηρεί σχέσεις καλής γειτονίας και να συμβάλει στην ειρηνική επίλυση των διαφορών, σύμφωνα με τη Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών, και εφόσον χρειαστεί, με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ καλεί την Τουρκία να αποφεύγει απειλές και πράξεις οι οποίες θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις σχέσεις καλής γειτονίας. Επίσης, για πρώτη φορά, όπως ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, προστέθηκε αναφορά σύμφωνα με την οποία τονίζεται η ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών-μελών, συμπεριλαμβανομένων των διμερών συμφωνιών βάσει του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας.
