Την πρώτη του επίσημη εμφάνιση ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) για την πρώην Γιουγκοσλαβία θα κάνει σήμερα ο πρώην ηγέτης των Σερβοβοσνίων, Ράντοβαν Κάρατζιτς, ο οποίος αντιμετωπίζει 11 κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία.
Το ΔΠΔ για την πρώην Γιουγκοσλαβία ιδρύθηκε τον Μάιο του 1993 και έχει την έδρα του στην ολλανδική πόλη της Χάγης. Στόχος της ίδρυσής του ήταν να εξετάσει κάθε υπόθεση που αφορά τα διαπραχθέντα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας από την 1η Ιανουαρίου του 1991 έως σήμερα.
Μέχρι σήμερα, το ΔΠΔ για την πρώην Γιουγκοσλαβία έχει καταδικάσει 161 άτομα, ενώ στις φυλακές Σεβενίνγκεν κρατούνται 37 άτομα, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η δίκη 27 κατηγορούμενων, ενώ τη δικαστική οδό έχουν πάρει άλλες 16 υποθέσεις και δεκάδες άλλες έχουν παραπεμφθεί στα αρμόδια δικαστικά όργανα της Σερβίας, της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και της Κροατίας.
Δύο άτομα εξακολουθούν να καταζητούνται: ο πρώην επικεφαλής των σερβοβοσνιακών δυνάμεων, στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος κατηγορείται επίσης για τα γεγονότα της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα και ο Γκόραν Χάτζιτς, Σέρβος της Κροατίας, ο οποίος κατηγορείται για το σχεδιασμό, τη δολοφονία και τη δίωξη εκατοντάδων μη Σέρβων στην αυτοανακηρυχθείσα Σερβική Δημοκρατία της Κράινα, στην Κροατία.
Τον Μάρτιο του 2006, μια είδηση έκανε το γύρο του κόσμου, προκαλώντας ανάμεικτα συναισθήματα. Ήταν ο θάνατος του πρώην προέδρου της Γιουγκοσλαβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στις φυλακές Σεβενίνγκεν του ΔΠΔ, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η δίκη του. Ο Μιλόσεβιτς αντιμετώπιζε 66 κατηγορίες για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου, που αφορούσαν τις πολεμικές συγκρούσεις στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη, την Κροατία και το Κόσοβο.
Ο πρώτος καταδικασθείς για τη βαρύτατη κατηγορία της γενοκτονίας από το ΔΠΔ, τον Αύγουστο του 2001, ήταν ο Ράντισλαβ Κρστιτς, διοικητής τάγματος του σερβοβοσνιακού στρατού την περίοδο του πολέμου. Η αρχική ποινή που του επιβλήθηκε ήταν κάθειρξη 46 χρόνων, η οποία μειώθηκε στη συνέχεια σε 35 χρόνια.
Το 2005, το ΔΠΔ καταδίκασε σε 18χρονη κάθειρξη και τον πρώην διοικητή του σερβοβοσνιακού στρατού Βίντογε Μπλαγκόγεβιτς, ενώ στον Μίλαν Μπάμπιτς, πρώην ηγέτη των Σέρβων της περιοχής της Κράινα, στην Κροατία, το Δικαστήριο της Χάγης επέβαλε το 2004 ποινή φυλάκισης 13 χρόνων. Ο Μίλαν Μπάμπιτς ήταν ο πρώτος υψηλόβαθμος αξιωματούχος, κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου, ο οποίος όχι μόνο παραδέχθηκε την ενοχή του, αλλά συμφώνησε και να καταθέσει κατά του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Το τέλος του ήταν τραγικό, αφού αυτοκτόνησε το 2006.
Ο επίσης ηγέτης των Σέρβων της Κράινα, Μίλαν Μάρτιτς καταδικάστηκε σε φυλάκιση 35 ετών, αντιμετωπίζοντας την ίδια κατηγορία, τη δίωξη δηλαδή περίπου 80.000 Κροατών, το 1991.
Την ποινή της 27ετούς κάθειρξης επέβαλε το ΔΠΔ για την πρώην Γιουγκοσλαβία και στον πρώην επικεφαλής του σερβοβοσνιακού κοινοβουλίου, Μόμτσιλο Κράισνικ, ο οποίος κρίθηκε μεν ένοχος για τις διώξεις μουσουλμάνων και Κροατών της Βοσνίας, αλλά αθωώθηκε από την κατηγορία της γενοκτονίας που αντιμετώπιζε.
Η μοναδική γυναίκα καταδικασθείσα από το ΔΠΔ για την πρώην Γιουγκοσλαβία είναι η πρώην πρόεδρος των Σέρβων της Βοσνίας, Μπίλιανα Πλάβσιτς, η οποία αντιμετώπιζε κατηγορίες για τις διώξεις μουσουλμάνων της Βοσνίας την περίοδο του πολέμου στη χώρα (1992-1995). Η Πλάβσιτς εκτίει την 11χρονη ποινή κάθειρξης που της επιβλήθηκε.
Μια από τις πολύκροτες δίκες που βρίσκεται σε εξέλιξη στο ΔΠΔ είναι αυτή του Βόισλαβ Σέσελι, ηγέτη του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος (SRS), ο οποίος κατηγορείται για τη δολοφονία, το βασανισμό και τη δίωξη μη Σέρβων, σε μια κοινή εγκληματική εκστρατεία με τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, που στόχο είχε τη δημιουργία της "Μεγάλης Σερβίας", που θα περιελάμβανε επίσης μεγάλα τμήματα της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και της Κροατίας.
Σε ό,τι αφορά το Κόσοβο, το ΔΠΔ αθώωσε τον Ραμούς Χαραντινάι, πρώην διοικητή του "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου", ο οποίος μετά τις εχθροπραξίες στην περιοχή ανελίχθηκε έως την πρωθυπουργία, από την οποία παραιτήθηκε για να λογοδοτήσει ενώπιον της Χάγης. Η αθώωσή του από τις αρχές της Χάγης προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Reuters
