Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Καλύτερα ένα τέλος με τρόμο παρά μια φρίκη χωρίς τέλος: Αυτό ήταν το δίλημμα των Τόρις στη Βρετανία και φυσικά προχώρησαν στην πρώτη λύση: Έβαλαν τέλος στο καταστροφικό διάλειμμα της Λιζ Τρας στην Ντάουνιγκ Στριτ. «Αποκεφάλισαν» δηλαδή την πρωθυπουργό Λιζ Τρας μετά από μόλις 45 ημέρες στην εξουσία, για να μην ζήσουν μια «φρίκη χωρίς τέλος». Για να μην χάσουν οι Τόρις την εξουσία, δυο χρόνια πριν τις προγραμματισμένες βουλευτικές εκλογές.
Οσο και αν φώναζε η Λιζ Τρας στη Βουλή ότι είναι «μαχητής που δεν τα παρατάει», η αναταραχή και το χάος που κατάφερε να προκαλέσει στη Βρετανία μέσα σε έξι εβδομάδες, δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας. Η νεοφιλελεύθερη δημοσιονομική της πολιτική απέτυχε παταγωδώς. Μετά το χάος που είχε προκαλέσει ο προκάτοχός της, Μπόρις Τζόνσον, η Τρας υποσχέθηκε να φέρει σταθερότητα στην Ντάουνινγκ Στριτ. Και κατάφερε ακριβώς το αντίθετο: παρουσίασε σχέδια για περισσότερα νέα χρέη και χαμηλότερους φόρους, κυρίως για τους πλούσιους. Να ανακουφιστούν μόνο οι πλούσιοι από όλους τους ανθρώπους στην κρίση; Το έργο υποτίθεται ότι θα ενίσχυε την προβληματική βρετανική οικονομία. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές κατέρρευσαν, το ίδιο και η λίρα.
Αυτή ήταν η αρχή του τέλους για τον απερχόμενο πρωθυπουργό. Οι εντάσεις μέσα στο κόμμα αυξήθηκαν και στις δημοσκοπήσεις για το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα έφτασε στα υψηλότερα ποσοστά του από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν το κόμμα μετακόμισε στην Ντάουνινγκ Στριτ 10 με τον Τόνι Μπλερ. Αντιμοναρχική, επαναστάτρια κατά της Θάτσερ και κατά του Brexit, η παραιτηθείσα Βρετανίδα πρωθυπουργός ανέλαβε τα καθήκοντά της μετά από μια ριζική στροφή στην πολιτική της προσέγγιση: Θέλησε να εμφανιστεί ως ηρωίδα της σκληρής πτέρυγας του Συντηρητικού Κόμματος. Θα μείνει στην ιστορία όμως απλά ως η πρωθυπουργός που έθαψε μια βασίλισσα και έκανε τον νέο βασιλιά Κάρολο να …χαίρεται και να «φτύνει τον κόρφο του», λέγοντας πικρόχολα μόλις τον επισκέφθηκε: «Ξανά εδώ. Ω αγαπητή, ω αγαπητή μου»
Οι Τόρις έχουν το πολύ δύο χρόνια μέχρι τις επόμενες εκλογές μήπως και αλλάξουν τα πράγματα. Ο διάδοχος θα επιλεγεί την επόμενη εβδομάδα. Ακόμη και ο αλήστου μνήμης Μπόρις Τζόνσον έκανε πάλι την εμφάνισή του για να ξανασώσει ως υποψήφιος πρωθυπουργός τη χώρα!
Το γεγονός ότι ο νέος ή η νέα πρωθυπουργός θα αναλάβει καθήκοντα μέσα στο Halloween είναι πιθανόν κακός οιωνός. Η Τρας και ο διάδοχός της έχουν άλλωστε ένα κοινό πρόβλημα: Δεν θα έχουν λάβει άμεση εντολή από τους ψηφοφόρους μετά από εκλογές. Και η έλλειψη μιας τέτοιας νομιμοποίησης θα στερεί δύναμη και ισχύ από τον νέο ένοικο της Ντάουνινγκ Στρίτ…Μέχρι να γίνουν εκλογές.
