Στον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ για το Κόσοβο, Φινλανδό, Μάρτι Αχτισάαρι, απενεμήθη το φετινό Νόμπελ Ειρήνης, για τις πολυάριθμες διεθνείς διαμεσολαβήσεις του ανά τον κόσμο.
Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ, Ole Danbolt Mjoes, το φετινό βραβείο απονέμεται στον 71 ετών Μάρτι Αχτισάαρι «για τις σημαντικές προσπάθειές του σε διάφορες ηπείρους, κατά τη διάρκεια τριών και πλέον δεκαετιών, για την επίλυση διεθνών συγκρούσεων».
Ο πρώην Πρόεδρος της Φιλανδίας διορίστηκε ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για την πολιτική διαδικασία καθορισμού του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσυφοπεδίου στις 14 Νοεμβρίου του 2005.
Ο Αχτισάαρι γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου του 1937 στο Βιιπούρι της Φιλανδίας. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Ουλού της Φιλανδίας το 1959. Τριάντα χρόνια μετά, του απονεμήθηκε τιμητικό διδακτορικό.
Ο Αχτισάαρι απασχολήθηκε για πρώτη φορά στο υπουργείο Εξωτερικών της Φιλανδίας το 1965, διατελώντας σε διάφορα αξιώματα στην Υπηρεσία Τεχνικής Συνεργασίας για περίοδο επτά ετών, ενώ τα έτη 1971 και 1972 διετέλεσε υποδιευθυντής. Στη συνέχεια διορίστηκε υποδιευθυντής της Διεύθυνσης Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας του υπουργείου, αξίωμα που κατείχε μέχρι το 1973. Εν τω μεταξύ, ήταν επίσης μέλος κυβερνητικού συμβουλευτικού φορέα υποθέσεων εμπορίου και εκβιομηχάνισης για αναπτυσσόμενες χώρες.
Από το 1973 έως το 1976, ο Αχτισάαρι διετέλεσε πρεσβευτής της Φιλανδίας στην Τανζανία. Στο τελευταίο έτος της τριετούς εντολής του, διαπιστεύτηκε επίσης σε Ζάμπια, Σομαλία και Μοζαμβίκη, ενώ διετέλεσε επίσης μέλος της Γερουσίας του Ινστιτούτου του ΟΗΕ στη Ναμίμπια. Το 1977, διορίστηκε Επίτροπος του ΟΗΕ για τη Ναμίμπια. Παρέμεινε στο συγκεκριμένο αξίωμα μέχρι το 1981, διατελώντας επίσης ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, για τη χώρα.
Από το 1984 μέχρι το 1986, ο Αχτισάαρι διετέλεσε υφυπουργός Εξωτερικών της Φιλανδίας, από όπου επέβλεπε τη διεθνή ανάπτυξη συνεργασίας. Διετέλεσε επίσης διοικητής της Φιλανδίας στην Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα, την Ασιατική Αναπτυξιακή Τράπεζα και την Ενδοαμερικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα, καθώς επίσης στο Διεθνές Ταμείο Γεωργικής Ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, ηγήθηκε του Διοικητικού Συμβουλίου του Φιλανδικού Ταμείου Εκβιομηχάνισης για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Από την 1η Ιανουαρίου του 1987 μέχρι τις 30 Ιουνίου του 1991, ο Αχτισάαρι διετέλεσε αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για θέματα διοίκησης και διαχείρισης. Εν τω μεταξύ, από το 1989 μέχρι το 1990, διετέλεσε ξανά ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Ναμίμπια, ενώ ηγήθηκε την επιχείρηση του ΟΗΕ στη συγκεκριμένη χώρα (UNTAG). Επέστρεψε στο υπουργείο Εξωτερικών της Φιλανδίας τον Ιούλιο του 1991, ως υπουργός επικρατείας.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 1992 μέχρι τα μέσα Απριλίου του 1993, ο Αχτισάαρι προήδρευσε στην ομάδα εργασίας της Διεθνούς Συνόδου για την πρώην Γιουγκοσλαβία, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Από τις αρχές Ιουλίου του 1993, διετέλεσε για τέσσερις μήνες Ειδικός Σύμβουλος της Διεθνούς Συνόδου για την πρώην Γιουγκοσλαβία και ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, για την πρώην Γιουγκοσλαβία.
Ο Αχτισάαρι κέρδισε το Φεβρουάριο του 1994 στις προεδρικές εκλογές της Φιλανδίας ως υποψήφιος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της χώρας. Διετέλεσε πρόεδρος της Φιλανδίας από την 1η Μαρτίου του 1994 μέχρι την 1η Μαρτίου του 2000.
Κατά την αποχώρησή του από το αξίωμα, ο Αχτισάαρι ίδρυσε μια ΜΚΟ, την Πρωτοβουλία Διαχείρισης Κρίσεων, της οποίας ηγείται. Στα χρόνια μετά την προεδρία του διετέλεσε επίσης συμπρόεδρος του Ιδρύματος EastWest στη Νέα Υόρκη (μέχρι το Σεπτέμβριο του 2005), μέλος της κοινής ομάδας συμβούλων του Ινστιτούτου Ανοικτής Κοινωνίας και του Ιδρύματος Soros, καθώς επίσης Πρόεδρος του Βαλκανικού Ιδρύματος Παίδων και Νέων και του Συμβουλίου Παγκόσμιας Δράσης του Διεθνούς Ιδρύματος Νεολαίας. Μέχρι το 2003 ήταν επίσης μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ιδρύματος Δημοκρατίας και Εκλογικής Βοήθειας (IDEA) ενώ μέχρι το 2004 διετέλεσε Πρόεδρος του International Crisis Group με έδρα στις Βρυξέλες .
Το 2005, ο Αχτισάαρι ηγήθηκε τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ του Κινήματος Απελευθέρωσης του Ασέχ και της κυβέρνησης της Ινδονησίας. Η συμφωνία επετεύχθη τον Αύγουστο του ίδιου έτους και τερμάτισε ένοπλη σύγκρουση 30 ετών στην περιοχή Ασέχ της Ινδονησίας.
Τρεις μήνες μετά, ο Αχτισάαρι διορίστηκε ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.
Πηγές: ΟΗΕ, UNOSEK, Επίσημος Δικτυακός τόπος Φιλανδικής Προεδρίας, Southern European Times
