«Ο νεοσυντηρητισμός είναι ένα σύνθετο κίνημα, όπου συναντά κανείς ταυτοχρόνως έναν προβληματισμό για τη χρησιμοποίηση της αμερικανικής ισχύος προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατία στον κόσμο και μια ισχυρή επιφύλαξη για το social engineering, δηλαδή για την αποτελεσματικότητα των διεθνών θεσμών. Κανείς δεν κατάλαβε ότι υπήρχε μια ισχυρή αντιπαράθεση ανάμεσα στις δύο αυτές τάσεις μέχρι τον πόλεμο του Ιράκ. Oταν ο πρόεδρος Μπους ξεκίνησε τον πόλεμο, δεν είχα αντιρρήσεις επί της αρχής. Γρήγορα συνειδητοποίησα, όμως, ότι η προετοιμασία ήταν κακή, ότι οι δυσκολίες είχαν υποτιμηθεί και ότι ο αμερικανικός λαός δεν είχε προειδοποιηθεί για τις δυσκολίες που θα συναντούσαν οι επιχειρήσεις. Η Αμερική είχε μια "λενινιστική" προσέγγιση για τη χρησιμοποίηση της ισχύος, μια προσέγγιση που προϋποθέτει την εμπιστοσύνη των άλλων χωρών στις καλές προθέσεις της υπερδύναμης, Αλλά η εξέλιξη του πολέμου απέδειξε ότι αυτές οι προθέσεις δεν ήταν καλές. Αυτός είναι ο λόγος που, αντίθετα με τους νεοσυντηρητικούς, εγώ πιστεύω τώρα ότι η αμερικανική πολιτική πρέπει να περιοριστεί».
Αυτά λέει σε συνέντευξή του στη Λιμπερασιόν ο αμερικανός φιλόσοφος Φράνσις Φουκουγιάμα, γνωστός για την άποψή του περί του «τέλους της ιστορίας», που υπηρέτησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί προεδρίας Ρίγκαν και στη συνέχεια έπαιξε ενεργό ρόλο στους κόλπους των νεοσυντηρητικών. Σήμερα, ο 56χρονος Φουκουγιάμα πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία στους Δημοκρατικούς. «Σε μια δημοκρατία», τονίζει, «όταν ένα κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία αποτυγχάνει, δεν πρέπει να εύχεται κανείς την επανεκλογή του, όποιες κι αν είναι οι πεποιθήσεις του. Η αποτυχία της κυβέρνησης Μπους υπήρξε παταγώδης. Είναι κατ' αρχήν ο πόλεμος του Ιράκ, όπου η κυβέρνηση αρνείται να αναγνωρίσει τα λάθη της. Κι ύστερα είναι η χρηματοπιστωτική κρίση. Αν μια κυβέρνηση με αυτόν τον απολογισμό εκλεγεί εκ νέου, αυτό θα σημαίνει ότι η δημοκρατία δεν λειτουργεί. Πρέπει λοιπόν να δοθεί μια ευκαιρία σε μια πολιτική που ευνοεί περισσότερο Κράτος και λιγότερη αγορά. Η ριγκανική επανάσταση -απορρύθμιση της αγοράς, μείωση των φόρων, περιορισμός του κοινωνικού κράτους- ήταν κάτι θετικό, αφού ήλθε ύστερα από μισό αιώνα ανάπτυξης του κοινωνικού κράτους. Σήμερα, τα πράγματα πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση».
Είναι βαρειά η κληρονομιά της νεοσυντηρητικής πολιτικής; «Η κατάσταση έγινε δυσκολότερη με τη χρηματοπιστωτική κρίση. Ο αυριανός πρόεδρος μπορεί να κλείσει το Γκουαντάναμο, να απαγορεύσει τα βασανιστήρια και να παρουσιάσει στον κόσμο ένα πολύ διαφορετικό πρόσωπο, αλλά η αποκατάσταση της αμερικανικής αξιοπιστίας είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο που ξεπερνά χωρίς αμφιβολία το πλαίσιο μιας προεδρικής θητείας».
Πηγή: Liberation, AΠΕ-ΜΠΕ
