Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα “ΑΞΙΑ” (12/8/2022).
Παρά το ότι βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού, τα σύννεφα στην αγορά και την κοινωνία εξαιτίας της ακρίβειας, συνεχίζουν να πυκνώνουν.
Τα πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για τον Ιούλιο δείχνουν ότι ο πληθωρισμός, αν και οριακά μειωμένος, παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, αγγίζοντας το 11,6%.
Είναι αξιοσημείωτο ότι σε διάστημα ενός έτους, από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Ιούλιο του 2022, η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 178,9%, του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 55,8%, του πετρελαίου θέρμανσης κατά 65% και των καυσίμων κατά 33%.
«Φωτιά» έχει πάρει και το «καλάθι της νοικοκυράς». Ενδεικτικά, στο ίδιο διάστημα, τα έλαια έχουν ακριβύνει πάνω από 27%, ενώ οι αυξήσεις σε κρέατα, γαλακτομικά και αυγά, ψωμί και δημητριακά ξεπερνούν το 16%. Την ίδια ώρα, διατυπώνονται ανησυχίες για ένα νέο κύκλο ανατιμήσεων στα αγαθά πρώτης ανάγκης από τον Σεπτέμβριο.
Μεγάλη αύξηση καταγράφεται, επίσης, σε μεταφορικά και τουρισμό. Το κόστος της μεταφοράς με αεροπλάνο αυξήθηκε κατά 62% και της μεταφοράς με πλοίο κατά 25,4%, το κόστος της διαμονής σε ξενοδοχεία είναι ακριβότερο κατά 20%, ενώ συνολικά το κόστος του πακέτου διακοπών είναι αυξημένο κατά 11%.
Βλέποντας τα έξοδα διαβίωσής τους να πολλαπλασιάζονται, οι πολίτες «κόβουν» από παντού για να καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στις βασικές ανάγκες και υποχρεώσεις τους.
Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται από την έρευνα της Opinion Poll για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, τα περισσότερα νοικοκυριά προσπαθούν να περιορίσουν τις δαπάνες τους, μειώνοντας αγορές και έξοδα, λόγω της ακρίβειας. Ειδικότερα, το 83,7% προχωρά σε μειώσεις στην κατανάλωση ενέργειας, το 83,2% περιορίζει την αγορά καταναλωτικών προϊόντων, το 66,4% μειώνει τις μετακινήσεις με το προσωπικό αυτοκίνητο, ενώ το 66% περικόπτει τις μέρες των διακοπών. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι δυσκολεύονται πολύ ή αρκετά να ανταποκριθούν σε υποχρεώσεις, όπως η αποπληρωμή δανείων, καρτών κ.λπ., ενώ σε ποσοστό 66% δηλώνουν απαισιόδοξοι για το μέλλον.
Αυτό που, επίσης, επιβεβαιώνει η έρευνα είναι ότι τα επιδοματικού χαρακτήρα μέτρα που έχει εφαρμόσει ως τώρα η κυβέρνηση δεν αρκούν για να περιορίσουν τις πιέσεις που δέχεται το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών. Πάνω από το 54% των ερωτηθέντων θεωρούν σχεδόν μηδαμινή τη βοήθεια που παρέχουν τα κυβερνητικά μέτρα έναντι της ακρίβειας, ενώ το 30,2% τα θεωρεί μια μικρή, αλλά αναγκαία βοήθεια.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η κατάσταση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις γίνεται όλο και πιο ασφυκτική. Η μείωση των τζίρων, σε συνδυασμό με την εκτίναξη του λειτουργικού κόστους και τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις από την περίοδο της πανδημίας, οδηγούν πολλές επιχειρήσεις σε αδιέξοδο και δεν αποκλείεται να δούμε «λουκέτα» στην αγορά, στο επόμενο διάστημα.
Γίνεται, επομένως, για μια ακόμη φορά εμφανές ότι απαιτούνται πρόσθετες γενναίες παρεμβάσεις. Είναι ανάγκη να εφαρμοστούν νέα μέτρα για τη μείωση των τιμών, τόσο στην ενέργεια όσο και σε βασικά αγαθά. Πάγια θέση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών είναι ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα.
Με την αβεβαιότητα για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης να κλιμακώνεται, ο χειμώνας προμηνύεται ιδιαίτερα δύσκολος. Είναι ανάγκη να ληφθούν τώρα οι κατάλληλες αποφάσεις, ώστε να στηριχθεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών και να αποφευχθεί το πάγωμα της αγοράς, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνία.
