Το θέατρο «Σκάλα» παρουσιάζει «Το Παλιό Σπίτι», μια ονειρική κουκλο-θεατρική παράσταση για μικρούς και μεγάλους, έναν ύμνο στην φιλία και την αγάπη, που μιλά κατευθείαν στην καρδιά και προάγει τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών, ένα έργο όμορφο σαν… ζωγραφιά, βασισμένο σε παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Όλη η παράσταση είναι εμπνευσμένη εικαστικά από τη ζωγραφική του Πάμπλο Πικάσο και ζωντανεύει μαγικά μέσα στα πλούσια ηχοχρώματα της Κλασικής μουσικής· ανεβαίνει από τις 27 Φεβρουαρίου και κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι, στο θέατρο Radar [πλατεία Αγίου Ιωάννη και Πυθέου 93, Νέος Κόσμος, Αθήνα].
Σενάριο, σκηνοθεσία, κούκλες, φώτα, μουσική επιμέλεια κι άλλα πολλά, φέρουν την υπογραφή της Κυριακής Δοξαρά. Μιλήσαμε μαζί της.
Να ξεκινήσουμε με το Θέατρο Σκάλα; Το ιδρύσατε το 2004 μαζί με τον Βασίλη Ροδίτη· πείτε μας για το όραμα και την πορεία αυτής της συνεργασίας. «Το Θέατρο Σκάλα το ξεκινήσαμε μαζί με τον Βασίλη Ροδίτη, θέλοντας να φτιάξουμε μια ομάδα- χώρο δημιουργίας που να παντρεύει πολλά είδη έκφρασης, τόσο εικαστικής όσο και θεατρικής. Πιστεύοντας, πάντα, με πάθος τις ιστορίες που επιλέγουμε, θέλουμε να βάζουμε πολλά χρώματα στην παλέτα μας για να έχει το τελικό έργο δύναμη και αλήθεια. Έτσι, χρόνια τώρα, συνδυάζουμε το Θέατρο με την Κούκλα, τη Ζωγραφική με το Παραμύθι, τη Μιμική με τον Λόγο, πιστεύοντας σε ένα ολοκληρωμένο θέατρο που να αγγίζει μικρούς και μεγάλους.
Από το 2004 έως σήμερα, έχουν περάσει σχεδόν 20 χρόνια μοιράσματος και ανακαλύψεων που, όταν αυτές καταφέρνουν να αγγίξουν τις καρδιές των θεατών μας, γινόμαστε ευτυχισμένοι και αποφασισμένοι πεισματάρηδες για να συνεχίσουμε τα ταξίδια μας σε θέατρα, σχολεία και Φεστιβάλ, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, παρέα με τους εκλεκτούς μας συνεργάτες -όπως η Εύα Στεφανοπούλου και η Κυριακή Κυριακουλέα, σαν μια μεγάλη καλλιτεχνική οικογένεια».
Λίγα λόγια σας για «Το Παλιό Σπίτι» και όσα ξετυλίγονται στην ιστορία του; «“Το Παλιό Σπίτι” είναι ένα από τα πιο σοφά παραμύθια του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Είναι ένα έργο τρυφερό και ανθρώπινο, ύμνος στη φιλία και την αγάπη που βοηθάει τα παιδιά να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους, να τα φανερώσουν και να τα κάνουν ιστορίες· όπως συνέβη και στο νεαρό αγόρι πρωταγωνιστή μας, που μέσα από τη γνωριμία του με τον μυστηριώδη ηλικιωμένο κύριο που κατοικεί στο παλιό αρχοντικό, μαθαίνει για παραμύθια, για κουκιά και για ρεβίθια που, τελικά, θα τον διαμορφώσουν θεαματικά, χωρίς ούτε καν να το υποψιάζεται…»
Τι σας προσέλκυσε στην επιλογή του συγκεκριμένου ανεβάσματος; «Τα τελευταία χρόνια ζήσαμε μια σκληρότητα και μια συναισθηματική απομόνωση που μας πόνεσε όλους πολύ, νομίζω. Κι όταν ο άνθρωπος, ο θεατής μας, είναι πληγωμένος θα πρέπει να έρθουμε εμείς οι καλλιτέχνες να του κρατήσουμε το χέρι, να του ξορκίσουμε τον φόβο και να του ξαναθυμίσουμε την πίστη στην ομορφιά και στην κρυμμένη μαγεία. Και “Το Παλιό Σπίτι” του Άντερσεν, όντας γεμάτο με κόσμους του φανταστικού που γλυκαίνουν την καρδιά και πλουτίζουν τα όνειρα, έγινε η απόλυτη επιλογή μας!»
Δώστε μας ένα στίγμα της μαγευτικής απόδοσης που στήνετε, για το διαχρονικό αυτό παραμύθι. «Η παράστασή μας είναι Θεάτρου και Κούκλας και είναι εμπνευσμένη εικαστικά από τη ζωγραφική του Πάμπλο Πικάσο (κυβισμός για τη σύγχρονη πραγματικότητα- ρομαντική ροζ και γαλάζια περίοδος του μεγάλου ζωγράφου για τον κόσμο των αναμνήσεων).
Στη σκηνή θα δείτε να εμφανίζονται παραμυθάδες ηθοποιοί, ομιλούσες κούκλες με μηχανισμούς, ξυλόγλυπτες μαριονέττες, επιτραπέζιες κούκλες, αντικείμενα και σκηνικά που ζωντανεύουν μαγικά. Και αυτό γίνεται μέσα στα πλούσια ηχοχρώματα της κλασικής μουσικής».
Ένα έργο για όλους –από 3 έως 103 ετών! Μια υπόθεσή σας για σκέψεις και συναισθήματα που θα έχει ένα παιδί που θα παρακολουθήσει την παράσταση και, αντίστοιχα, ένας ενήλικας;
«Η παράστασή μας είναι κατάλληλη και για μικρούς και για μεγάλους θεατές, στη λογική των κλασικών παραμυθιών που φτιάχτηκαν για να τα αφηγούνται και να τα ακούν όλες οι ηλικίες, ανοίγοντας ένα διαφορετικό παράθυρο στον κόσμο.
Φυσικά προσδοκούμε τα παιδιά να μπουν με ανοιχτές καρδιές στον πολύχρωμο κόσμο που φτιάξαμε για αυτά και οι ενήλικες να αφήσουν τα βαθύτερα νοήματα του έργου να αγγίξουν την ψυχή και το μυαλό τους.
Επίσης, επειδή αυτή η παράσταση πραγματεύεται και τις σχέσεις των μικρών παιδιών με την Τρίτη ηλικία, πιστεύουμε πως θα αγγίξει πολύ όχι μόνο παιδιά και γονείς αλλά και τους παππούδες και τις γιαγιάδες, που απλόχερα προσφέρουν τη ζεστασιά τους».
Διαφορές και ομοιότητες των παιδιών θεατών με το ενήλικο κοινό; «Τα παιδιά έρχονται σίγουρα πιο “ανοιχτά” σε μια παράσταση, τη νιώθουν σε βάθος, αλληλεπιδρούν με τους ήρωες και οι αντιδράσεις τους είναι ειλικρινείς και, συχνά, αφοπλιστικές. Κυρίως όταν τα παιδιά επισκέπτονται το θέατρο ή πηγαίνουμε εμείς σε αυτά στον φυσικό τους χώρο, το σχολείο. Εκεί, βέβαια, φαίνεται και η παιδεία που έχει καλλιεργηθεί στα παιδιά από το σχολείο και το σπίτι τους.
Οι ενήλικες, από την άλλη, είναι λιγότερο εκδηλωτικοί, με περισσότερες άμυνες και ισχυρότερους κώδικες συμπεριφοράς στην αρχή. Όταν, όμως, αφεθούν στο έργο και την ψυχή του, μπορούν να δουν πίσω από τις εικόνες και να διαβάσουν πίσω από τις λέξεις, όλες τις αποχρώσεις μιας πολυσύνθετης παράστασης.
Εμείς θέλουμε να φτιάχνουμε παραστάσεις που μικροί μεγάλοι να τις απολαμβάνουν».
Σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός, γλύπτρια, κουκλοπαίχτρια –μιλήστε μας λίγο παραπάνω για εσάς –για τον τρόπο που συνδυάζετε όλα αυτά τα ταλέντα σας, για τις πηγές έμπνευσής σας. «Ξέρετε, όσο ζει και μεγαλώνει κανείς μέσα σε μια τέχνη, αυτή του Θεάτρου και της Κούκλας, με τόσα εκλεκτά παιδιά και μυστικά συστατικά, είναι δύσκολο να μιλήσει για όλα χωρίς να αδικήσει κάποιο από αυτά. Το σίγουρο είναι πως κάθε τομέας που αναφέρατε συμβάλλει με τον τρόπο του σε ένα ολοκληρωμένο θέατρο, πλούσιο σε ερεθίσματα.
Θυμάμαι, μάλιστα, έναν σπουδαίο δάσκαλο, που είχα κάποτε στη σχολή μου στην Αγγλία, που μας έλεγε ότι “θα καταλάβετε πότε αρχίζει να έχει ουσία η δουλειά σας, όταν θα συμπυκνώνετε συνειδητά το βιογραφικό σας”. Πόσο δίκιο είχε!
Ας πούμε, λοιπόν, πως κι εγώ, μέσα από όλες μου τις ιδιότητες, εμπλουτίζω το οπλοστάσιο των δυνατοτήτων μου, για να μπορώ να υφαίνω καλύτερα το υλικό των ονείρων μου σε παραστάσεις.
Όσο για την έμπνευση… Ω!...αυτή βρίσκεται παντού, αρκεί να την πλησιάζεις με ανοιχτή την καρδιά και με διάθεση να ρισκάρεις. Εμένα, οι καλύτερες ιδέες μου είναι αυτές που τόλμησα να δοκιμάσω θεατρικά ενώ φάνταζαν θεότρελες…
Όταν λες: “Θα φτάσει αυτό στους θεατές; Θα το καταλάβουν;”, τότε μια σπουδαία ιδέα έχει γεννηθεί.
Έχω, βέβαια, και αυστηρούς συνοδοιπόρους τις κούκλες μου, που για να μου επιτρέψουν να τις σχεδιάσω και να τις φτιάξω μου βάζουν κάθε φορά δύσκολα, για να αξίζει το νέο εικαστικό μας στοίχημα…»
Ευανθία Στεφανοπούλου, Κυριακή Κυριακουλέα, Κυριακή Δοξαρά
Πλούσια, η καλλιτεχνική πορεία σας· και, σίγουρα, είναι πολλές οι ιδιαίτερες, γλυκιές αναμνήσεις από αντιδράσεις μικρών θεατών σας. Θα μοιραστείτε κάποια μαζί μας; «Με μεγάλη μου χαρά. Ποιά να πρωτοδιαλέξω όμως;
Ας πούμε μια γλυκιά ανάμνηση από την προηγούμενη μας παράσταση, τα “Αγαλματάκια Ακούνητα”, που διαδραματιζόταν μέσα σε ένα αρχαιολογικό Mουσείο που ζωντανεύει.
Εκεί, όταν τα παιδιά είδαν την κούκλα άγαλμα να δημιουργείται, να γεννιέται, μπροστά τους μέσα από το λευκό μάρμαρο, φώναξαν δυνατά: “Μα…Αυτό είναι η μητρότητα κυρία!” Πόσο συγκλονιστικό! Κατάλαβαν, ακριβώς, την ουσία της καλλιτεχνικής δημιουργίας».
Τι αποκομίζετε, τελικά, εσείς προσωπικά, ως Κυριακή, από την πολυετή, συνεχή ενασχόλησή σας με τα παιδικά μάτια και τις ψυχές των παιδιών; «Νιώθω ειλικρινά πολύ τυχερή που η τέχνη μου με αφήνει να ακουμπάω απαλά τις ψυχές των παιδιών. Τόσα χρόνια μαθαίνω από τα βλέμματά τους και την αλήθεια τους, που είναι για εμένα θησαυρός ανεκτίμητος. Αισθάνομαι σοφότερη και πιο ικανή να κατανοήσω τον κόσμο μέσα από τα μάτια τους που είναι καθρέφτης όχι της πεζής πραγματικότητας, μα της ζωής όπως θα έπρεπε να είναι».
Ένας ήρωας παραμυθιού που αγαπάτε ιδιαίτερα;
«Ένας αγαπημένος ήρωας από τόσα παραμύθια; Δύσκολο… πολύ… Θα διαλέξω από ένα θεατρικό παραμύθι, από το “Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας” του Σαίξπηρ, τον κατεργάρη Πουκ. Το ξωτικό της απειθαρχίας. Που είναι παιδί και σοφός μαζί και ξέρει να γελάει και να κλαίει με την καρδιά του, σκαρώνοντας άλλη μια σκανταλιά του!»
Να κλείσουμε με στίχους ενός παιδικού τραγουδιού; «Δεν είναι ακριβώς ένα παιδικό τραγούδι. Αλλά οι στίχοι του Διονύση Σαββόπουλου μιλάνε τόσο όμορφα για τα παιδιά: “…Ζούμε μέσα σε ένα όνειρο που τρίζει/ Σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας/ Μα ο χρόνος ο αληθινός/ Σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος/ Μα ο χρόνος ο αληθινός/ Είναι ο γιος μας/ Ο μεγάλος κι ο μικρός…”».
Συντελεστές:
Σενάριο/Σκηνοθεσία/Κούκλες/Φώτα/Μουσική Επιμέλεια: Κυριακή Δοξαρά
Σκηνογραφία: Βασίλης Ροδίτης
Θεατρικά Κουστούμια: Ευανθία Στεφανοπούλου
Ζωγραφική : Ορφέας Ροδίτης
Παίζουν: Ευανθία Στεφανοπούλου, Κυριακή Κυριακουλέα, Κυριακή Δοξαρά
Φωτογραφίες / Βίντεο: Ιωάννης Γκουτζουρής
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
