Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Η είδηση που δημοσιεύτηκε πριν από μερικές ημέρες μιλά από μόνη της. Το 2020 καταγράφηκε η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση χρέους από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με το παγκόσμιο χρέος να φτάνει σε 226 τρισ. δολάρια, λόγω της υγειονομικής κρίσης και της βαθιάς οικονομικής ύφεσης που αυτή προκάλεσε διεθνώς. Τα εν λόγω στοιχεία προέρχονται από έκθεση του ΔΝΤ.
Το παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε 28 ποσοστιαίες μονάδες στο 256% του ΑΕΠ το 2020. Ο δανεισμός των κυβερνήσεων αντιπροσώπευε λίγο περισσότερο από το ήμισυ της αύξησης, με το παγκόσμιο δημόσιο χρέος να εκτινάσσεται στο 99% του ΑΕΠ.
Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από 70% του ΑΕΠ το 2007 σε 124% του ΑΕΠ το 2020. Το ιδιωτικό χρέος αυξήθηκε με πιο αργούς ρυθμούς από 164% σε 178% του ΑΕΠ την ίδια περίοδο. Το δημόσιο χρέος αντιπροσωπεύει σχεδόν το 40% του συνολικού παγκόσμιου χρέους, το οποίο είναι το υψηλότερο από τα μέσα της δεκαετίας του ‘60.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, στα τέλη του πρώτου τριμήνου του 2021, το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη ξεπέρασε το 100% του ΑΕΠ για πρώτη φορά. Ανήλθε στο 100,5% σε σύγκριση με 97,8% το τελευταίο τρίμηνο του 2020. Η χώρα μας κατέχει για μία ακόμη φορά τα πρωτεία, με δημόσιο χρέος 209,3% του ΑΕΠ.
Από τα παραπάνω, εύλογα βγαίνει το συμπέρασμα πως το χρέος επιστρέφει. Ο τερματισμός της δημοσιονομικής χαλάρωσης υποτίθεται πως θα έρθει το 2023, με τις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας να κρέμονται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωζώνης.
Η προσπάθεια του νέου Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς να κρατήσει τις ισορροπίες μέσα και έξω από τη χώρα του, ανάμεσα στους «ορθόδοξους» της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τους «αιρετικούς» που ζητούν περισσότερη ευελιξία, δεν εγγυάται ριζικές ανατροπές στο ζήτημα αυτό.
Ο πρωτοφανής δανεισμός δεν φαίνεται να οδήγησε στην ενίσχυση των δημοσίων δομών υγείας, παρόλο που ο δημόσιος τομέας είναι αυτός που δίνει καθημερινά την τεράστια μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19.
Ένας «φόρος Covid», όχι βέβαια σε αυτούς που δεν έχουν ΜΕΘ να νοσηλευτούν, αλλά στους έχοντες και κατέχοντες θα μετρίαζε ίσως την εκτίναξη του δανεισμού. Εκτίναξη που -ως γνωστόν- θα κληθούν να πληρώσουν με λιτότητα, περικοπές και ακρίβεια τα συνήθη υποζύγια.
