Μενταγιόν, ηλικίας 41.500 χρόνων, σκαλισμένο σε ελεφαντόδοντο μαμούθ είναι το παλαιότερο γνωστό περίτεχνο κόσμημα που κατασκευάστηκε από ανθρώπους στην Ευρασία.
Η ανακάλυψη κλονίζει την κατανόηση των επιστημόνων για την εμφάνιση των λεγόμενων συμβολικών συμπεριφορών στην περιοχή. Το μενταγιόν σε σχήμα οβάλ, μήκους 4,5 εκατοστών και πλάτους 1,5 εκατοστών, ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο Stajnia στην Πολωνία.
Έχει δύο τρύπες, που πιθανώς να χρησιμοποιήθηκαν για να ενωθούν με κλωστή, και είναι διακοσμημένο με μια ακολουθία περισσότερων από 50 μικρών εσοχών. «Είναι ένα όμορφο κομμάτι της προηγούμενης δουλειάς του Homo sapiens, ένα καταπληκτικό κόσμημα», λέει η Sahra Talamo στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια στην Ιταλία, η οποία ηγήθηκε της ομάδας που εξέτασε το μενταγιόν.
Χρησιμοποιώντας μια νέα τεχνική χρονολόγησης με ραδιενεργό άνθρακα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το μενταγιόν δημιουργήθηκε πριν από 41.500 χρόνια, καθιστώντας το, το παλαιότερο του είδους που έχει ανακαλυφθεί στην Ευρασία. «Ήμαστε αρκετά σοκαρισμένοι», είπε η Talamo.
Αυτό προηγείται άλλων αντικειμένων και προσωπικών διακοσμητικών με τρυπητά μοτίβα, που βρέθηκαν στη Γαλλία και τη Γερμανία.
Η ανακάλυψη αυτή αναδεικνύει, επίσης, την Πολωνία ως σημαντική περιοχή για την καλλιτεχνική καινοτομία σε ό,τι αφορά στο πρώτο κύμα των σύγχρονων ανθρώπων στην Ευρώπη, οι οποίοι ανέπτυξαν νέους τύπους διακόσμησης για το σώμα τους ως ένδειξη προσωπικής ή πολιτιστικής ταυτότητας.
Το μοτίβο είναι παρόμοιο με αυτό που βρέθηκε στην πλάκα Blanchard από τη Γαλλία, ένα χαραγμένο κόκκαλο που χρονολογείται πριν από περίπου 30.000 χρόνια και το οποίο θεωρείται ότι είναι απολογισμός κυνηγιού για τη μέτρηση του αριθμού των ζώων που σκοτώθηκαν ή ένδειξη για τη θέση του φεγγαριού στο πέρασμα του χρόνου.
Οι ανασκαφές στο σπήλαιο Stajnia αποκαλύπτουν, επίσης, πως οι σύγχρονοι άνθρωποι βρέθηκαν στην Πολωνία περίπου 10.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες.