Του Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Ακαδημαϊκού
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης
Οι επενδυτές που επέλεξαν να ενσωματώσουν θέματα ESG και κλίματος στα χαρτοφυλάκια τους θα εμφανιστούν ενισχυμένοι στις πεποιθήσεις τους και την προθυμία τους να δράσουν περισσότερο για το μέλλον. Σίγουρα αύριο θα ενταχθούν νέοι στο κίνημα για τη μετατροπή των οικονομιών μας στην υπηρεσία της βιώσιμης ανάπτυξης.
Γιατί είναι σημαντικό να εξετάσουμε τους παράγοντες ESG μέσα στην πιστωτική ανάλυση;
Η διεθνής βιβλιογραφία έδειξε ότι η κλιματική αλλαγή είχε έμμεση επίδραση στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των επιχειρήσεων μέσω των πιο συχνών και σοβαρών κλιματικών καταστροφών. Όταν υπάρχει ένα σοκ στην αλυσίδα αξίας, πολλές επιχειρήσεις αθετούν τις υποχρεώσεις τους. Μερικοί τομείς κινδυνεύουν μεσοπρόθεσμα να χρηματοδοτούνται λιγότερο από τις τράπεζες και να δουν τη φερεγγυότητά τους να μειώνεται.
Αλλά δεν είναι μόνο ο περιβαλλοντικός κίνδυνος: το σύνολο των παραγόντων ESG, μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα των επιχειρήσεων να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Συχνά οι ταραχές στο δρόμο μπορούν να επηρεάσουν τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια τον πιστωτικό τους κίνδυνο. Πρέπει λοιπόν να ληφθούν υπόψη κοινωνικοί παράγοντες για την εκτίμηση του πιστωτικού κινδύνου των επιχειρήσεων σε μια δεδομένη χώρα. Σχετικά άρθρα με την επίδραση των παραγόντων ESG στον πιστωτικό κίνδυνο έχουν δημοσιευθεί πρόσφατα από μέλη του Εργαστηρίου Financial Engineering.
-
K. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, τα κριτήρια ESG έχουν αντίκτυπο στον πιστωτικό κίνδυνο; Ναυτεμπορική, Κυριακή 7 Μαρτίου 2021.
-
Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, πιστωτικός κίνδυνος και ESG, μελέτες περίπτωσης, Ναυτεμπορική, Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021.
-
Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, το τρίπτυχο ESG και η νέα προσέγγιση εκτίμησης κινδύνου, Ναυτεμπορική, 12 Μαρτίου 2021.
Αρκετές εταιρείες εκτίμησης κινδύνου χώρας αποφάσισαν την ενσωμάτωση σχετικών τρωτών σημείων που συνδέονται από τη μη λήψη υπόψη παραγόντων ESG στη βαθμολογία «κινδύνου χώρας», η οποία αξιολογεί τον κίνδυνο να μην αποζημιώνονται από επιχειρήσεις σε δεδομένη χώρα. Για τις μεθοδολογίες εκτίμησης κινδύνου χώρας, ο αναγνώστης μπορεί να συμβουλευθεί το βιβλίο: K. Kosmidou, M. Doumpos, C. Zopounidis, Country risk evaluation, Springer, 2008.
Μερικά κριτήρια που ενίσχυσαν τον εντοπισμό του πολιτικού κινδύνου των χωρών είναι: η περιβαλλοντική – ενεργειακή ένταση του ΑΕΠ, το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κατά κεφαλή εκπομπή CO2, άγχος, ποσοστό ανακύκλωσης, και ευάλωτο ποσοστό πληθυσμού σε κλιματικά σοκ.
Η βαθμολόγηση των χωρών σε σχέση με τους παράγοντες ESG θα είναι η ακόλουθη. Οι χώρες που προωθούν το τρίπτυχο ESG θα κερδίσουν θέσεις στην κατάταξη και θα είναι λιγότερο τρωτές σε διάφορα σοκ. Πρόκειται για πλούσιες χώρες. Αντίθετα, άλλες χώρες λιγότερο ευαίσθητες σε παράγοντες ESG θα χάσουν θέσεις στην κατάταξη των χωρών αναφορικά με τον κίνδυνο.
Παρατηρείται λοιπόν ότι η θεώρηση κριτηρίων ESG και κυρίως του περιβάλλοντος αναδεικνύει τα δυνατά και αδύνατα σημεία των χωρών στη βαθμολογική κλίμακα του κινδύνου χωρών.
Συμπερασματικά, υπάρχει μια συσχέτιση μεταξύ των κινδύνων αυτών συχνά αντιληπτών ως εξωτερικών από τις επιχειρήσεις και των ληξιπρόθεσμων λογαριασμών των πελατών τους. Οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόσουν την εργαλειοθήκη τους για να λάβουν υπόψη τους κινδύνους αυτούς. Μέχρι στιγμής, οι αναλυτές εξετάζουν την ευρωστία του τραπεζικού συστήματος ή τα αποθεματικά κεφάλαια μιας χώρας. Σήμερα, συνειδητοποιούμε ότι στην πραγματικότητα, η πτώχευση μιας επιχείρησης μπορεί να έρθει από ένα κανονιστικό σοκ ή από μια πολιτική κατάσταση που δεν ήταν τόσο σταθερή όσο φαινόταν αρχικά.
Συγκεκριμένα, πριν από τη χορήγηση δανείου, είναι επομένως απαραίτητο να σκεφτούμε τους κινδύνους ESG που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις της χώρας και πιστεύουν ότι αυτές δεν πρόκειται να πληρώσουν τα χρέη τους όταν οι δρόμοι κόβονται από πλημμύρες ή πυρκαγιές ή όταν υπόκεινται σε ένα νέο φόρο ή όταν τα περιουσιακά τους στοιχεία υποεκτιμούνται λόγω νέων ρυθμίσεων.
