Εν μέσω τρίτου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού στο Αφγανιστάν και παρά τις εκκλήσεις των αρχών να μεταπεισθούν, οι Αφγανοί βιώνοντας δυσκολίες ύστερα από 40 χρόνια συγκρούσεων συνεχίζουν να αγνοούν τον ιό. Λόγω ντροπής, λόγω αμηχανίας. Έως τις πύλες των νοσοκομείων.

Από το κρεβάτι του στο τμήμα επειγόντων περιστατικών στο νοσοκομείο Μοχάμεντ Αλί Τζίνα, ένα από τα τρία κύρια δημόσια νοσοκομεία της Καμπούλ, ο Σαΐντ Αλί Σαχ μετά βίας ακούγεται με τη μάσκα οξυγόνου στο πρόσωπό του.

Καταφέρνοντας να ανακαθίσει ύστερα από τέσσερις ημέρες στη μονάδα εντατικής θεραπείας, ο 50χρονος, που μεταφέρθηκε εκεί «ξέπνοος» από τη σύζυγό του, όπως λέει ο ίδιος, αρνείται την πραγματικότητα της κατάστασής του. «Όχι, όχι, όχι…εγώ δεν έχω κορωνοϊό!» «Φυσικά και έχει. Βρέθηκε θετικός, αλλά αποφεύγουμε να το πούμε σε ασθενείς που φθάνουν σε αυτή την μονάδα… Εάν τους το πούμε, θεωρούν ότι θα πεθάνουν, χάνουν κάθε ελπίδα», δηλώνει ο δρ Σάγεντ Αμίρι, διευθυντής του νοσοκομείου που έχει 200 κλίνες.

Η κατάσταση είναι παρόλα ταύτα σοβαρή: «Σε μια εβδομάδα, καταγράψαμε αύξηση των κρουσμάτων σχεδόν 200%», δήλωσε ο υπουργός Υγείας Ουάχιντ Ματζρούχ. Η βασική του ανησυχία είναι η έλλειψη οξυγόνου σε ένα σύστημα υγείας «στο χείλος του γκρεμού», ήδη αποδυναμωμένο από τον πόλεμο και την ανασφάλεια.

«Οι επόμενες τέσσερις εβδομάδες θα είναι δύσκολες, πρέπει να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα», επιμένει, ζητώντας απεγνωσμένα από τους Αφγανούς να λογικευτούν. «Πολλοί συνεχίζουν να αγνοούν τον κίνδυνο: βλέπετε κόσμο χωρίς μάσκα έξω από τα νοσοκομεία, που συνοδεύουν δικούς τους ανθρώπους σε κρίσιμη κατάσταση».

Έξω από το νοσοκομείο Μοχάμεντ Αλί Τζίνα, ένας νοσηλευτής προτείνει τεστ αντιγόνων των 15 λεπτών και δωρεάν μάσκες στους συνοδούς των ασθενών. «Αλλά η πλειονότητα αρνείται», λέει ο διευθυντής. «Είναι δύσκολο να αλλάξουν οι συνήθειες…»

Μια μορφή ντροπής

Στο κέντρο λοιμωδών νοσημάτων "Afghan-Japan", βασικό νοσοκομείο αναφοράς για τους ασθενείς με τον νέο κορωνοϊό στη χώρα, ο δρ Τάρεκ Ακμπάρι κάνει την ίδια διαπίστωση: «Ο κόσμος προτιμά να μένει σπίτι τους και να ακολουθεί μόνος θεραπεία χωρίς να υποβληθεί σε εξέταση».

Για τον διευθυντή του νοσοκομείου αυτού 120 κλινών (που οικοδομήθηκε από την Ιαπωνία το 2006), η Covid είναι συνυφασμένη με μια «μορφή ντροπής» – και η ιδέα της νοσηλείας, με καταδίκη σε θάνατο. «Φθάνουν εδώ πάρα πολύ αργά, όταν πια αναπνέουν με μεγάλη δυσκολία. Βλέπουμε οικογένειες όπου τρία, τέσσερα μέλη έχουν μολυνθεί». Το νοσοκομείο υποδέχεται ασθενείς από όλη τη χώρα, που φθάνουν με δικά τους μέσα, με τον κίνδυνο να διασπείρουν τον ιό στη διαδρομή.

Και ο ίδιος ανησυχεί: «Ακόμα κι αν έχουμε λίγα μέσα για να το εξακριβώσουμε, γνωρίζουμε ότι είναι η ‘ινδική’ παραλλαγή (σ.σ. πλέον ονομάζεται ‘Δέλτα’) που κυκλοφορεί στη χώρα. Υπάρχουν πολλές ανταλλαγές μεταξύ των δύο χωρών. Και οι ασθενείς είναι πλέον πιο νέοι απ’ ό,τι κατά τα δύο πρώτα κύματα», τονίζει ο δρ. Ακμπάρι.

Για τον ίδιο – και ο υπουργός Υγείας συμφωνεί – οι επίσημοι αριθμοί που ανακοινώνονται, 55 ως 60 νεκροί την ημέρα εδώ και μία εβδομάδα είναι σε μεγάλο βαθμό υποτιμημένα. «Εύκολα μπορείτε να το πολλαπλασιάσετε επί δύο ή τρία». Και ακόμα περισσότερο: ποιος κάνει τους υπολογισμούς στις αγροτικές περιοχές, όπου κάποιες φορές μαίνονται συγκρούσεις ή είναι ήδη υπό τον έλεγχο των ταλιμπάν.

Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, το Αφγανιστάν έχασε 110 γιατρούς εξαιτίας της Covid κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Ωστόσο ο κόσμος συνεχίζει να αγνοεί τις προειδοποιήσεις των αρχών, αφού ήδη αδιαφόρησε για την εμβολιαστική εκστρατεία τον Μάιο, στη διάρκεια του μήνα του Ραμαζανιού: οι πιο θρησκόληπτοι πίστευαν ότι το εμβόλιο θα τους έκανε να σπάσουν τη νηστεία τους.

Οι συνέχεια, οι εορτασμοί του Εΐντ-αλ-Φιτρ, που σηματοδοτεί το τέλος του ιερού μήνα, αποτέλεσαν ευκαιρία για πολλές οικογενειακές συναθροίσεις – και αντίστοιχα για εξάπλωση του ιού. Εξ ου η σημερινή έξαρση.

Σύμφωνα με το υπουργείο, έχουν χορηγηθεί λιγότερες από ένα εκατομμύριο πρώτες δόσεις εμβολίων, ενώ αναμένονται 700.000 ακόμα στο τέλος της εβδομάδας, προσφορά της Κίνας. Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε εξάλλου την Πέμπτη την παράδοση 10 μονάδων παραγωγής οξυγόνου που θα εγκατασταθούν στη χώρα.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ που είναι στη διαδικασία απόσυρσης των στρατευμάτων τους ύστερα από 20 χρόνια παρουσίας στη χώρα, έχουν ήδη καλέσει τους δικούς τους πολίτες να εγκαταλείψουν το γρηγορότερο τη χώρα, σημειώνοντας ότι σε ορισμένους δεν επιτράπηκε η πρόβαση στα νοσοκομεία λόγω της έλλειψης εξοπλισμού.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP