Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα προτείνει σήμερα την ενίσχυση των περιορισμών εξαγωγής εμβολίων της ΕΕ, ώστε να δοθεί στις Βρυξέλλες περισσότερη δύναμη για να εμποδίσουν τις αποστολές, ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες χώρες παραγωγής εμβολίων που δεν επιτρέπουν διεθνείς αποστολές δόσεων, ανέφεραν αξιωματούχοι και διπλωμάτες.
Παρουσιάζοντας τους αναθεωρημένους κανόνες κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας συνεδρίασης του Κολλεγίου Επιτρόπων, η κ.φον ντερ Λάιεν θα επισημάνει τις επανειλημμένες απειλές της περασμένης εβδομάδας κατά την οποία αυτή και άλλοι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη «αμοιβαιότητα» επιτρέποντας τις εξαγωγές των παραγόμενων εντός των συνόρων τους εμβολίων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Η.Π.Α. είναι οι κύριες χώρες που ταιριάζουν σε αυτήν την περιγραφή και μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο ανταγωνίζεται αυτήν την περίοδο με την ΕΕ για παραδόσεις από την AstraZeneca, η οποία παρουσίασε έλλειμμα στην παραγωγή που ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια δόσεις.
Ο νέος κανονισμός θα προχωρήσει σημαντικά περισσότερο από τον αρχικό μηχανισμό ελέγχου των εξαγωγών που επέβαλε η Επιτροπή τον Ιανουάριο, ο οποίος επέτρεψε στις χώρες της ΕΕ ή στην Επιτροπή να εμποδίσουν τις αποστολές μόνο εμβολίων που έγιναν από εταιρείες που δεν εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους προς την ΕΕ.
Οι νέοι κανόνες θα προσθέσουν διατάξεις για την κάλυψη των εννοιών της «αμοιβαιότητας» και της «αναλογικότητας», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ αργά την Τρίτη - πράγμα που σημαίνει ότι οι αποστολές θα μπορούσαν να αποκλειστούν σε χώρες όπου παράγονται εμβόλια, αλλά που δεν δείχνουν αμοιβαιότητα εξάγοντας εμβόλια, καθώς και σε χώρες που κατάφεραν να επιτύχουν πολύ υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στον πληθυσμό τους από την ΕΕ.
Και για τους δύο λόγους, αυτό θα επέτρεπε ενδεχομένως στην Επιτροπή να εμποδίσει τις αποστολές στο Ηνωμένο Βασίλειο όχι μόνο του εμβολίου της AstraZeneca, δεδομένης της αποτυχίας της εταιρείας να παράσχει τις υποσχόμενες δόσεις, αλλά και εμβολίων που παρήχθησαν από τις BioNTech / Pfizer και τη Moderna. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να θεωρηθεί δραστική και δυνητικά να προκαλέσει αντίδραση όχι μόνο από τις εταιρείες αλλά και από τη βρετανική κυβέρνηση. Ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι θέλει να αποφύγει έναν εμπορικό πόλεμο που θα μπορούσε να διαταράξει τις αποστολές εμβολίων ή τις ευαίσθητες αλυσίδες εφοδιασμού, αλλά δεν απάντησε στην πρόκληση ορισμένων ηγετών της ΕΕ να δείξουν ότι η Βρετανία προμηθεύει εμβόλια εκτός των συνόρων της.
Ο ανώτερος αξιωματούχος είπε ότι ο μηχανισμός ελέγχου των εξαγωγών θα εξακολουθεί να είναι διακριτικός με τις χώρες της ΕΕ που υποχρεούνται να εγκρίνουν ή να απαγορεύουν αιτήσεις άδειας εξαγωγής και στη συνέχεια να ενημερώνουν την Επιτροπή, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να ακυρώσει την απόφαση. Ορισμένοι αξιωματούχοι ζήτησαν αυτόματες απαγορεύσεις σε όλες τις αποστολές έως ότου ο αριθμός των εμβολίων που χορηγήθηκαν στους κατοίκους της ΕΕ να αυξηθεί σε επίπεδα που θεωρούνται πιο αποδεκτά.
Εκτός από τους νέους κανόνες για την αμοιβαιότητα και την αναλογικότητα, ένας διπλωμάτης είπε ότι θα υπάρξουν επίσης διατάξεις για την «καταστρατήγηση» - ουσιαστικά περιορισμός των εξαιρέσεων για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες ως τρόπος κλεισίματος των κενών με τις οποίες οι πλούσιες χώρες θα μπορούσαν να αγοράσουν δόσεις μέσω διαμεσολαβητή.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν τα προβλήματα με τη διάθεση εμβολίων στη Σύνοδο Κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει εμποδίσει μόνο μία αποστολή - από 250.000 δόσεις του εμβολίου AstraZeneca - που προοριζόταν για την Αυστραλία από την Ιταλία. Ο αποκλεισμός των εξαγωγών δεν αυξάνει απαραίτητα τον αριθμό των διαθέσιμων δόσεων για τους πολίτες της ΕΕ. Η κατάσχεση δόσεων για τις δικές της ανάγκες θα απαιτούσε από την ΕΕ να ενεργοποιήσει άλλη αρχή έκτακτης ανάγκης και θα μπορούσε να οδηγήσει σε νομικές διαφωνίες.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από το Politico
