Είναι άραγε έτοιμη η Γαλλία να ζήσει υπό τη διακυβέρνηση του Νικολά Σαρκοζί κάτι ριζικά νέο – μια πραγματική επανάσταση; Η εκλογή Σαρκοζί θεωρείται από τη γενιά των υποστηρικτών του ως η τελευταία ευκαιρία της Γαλλίας για τον εκσυγχρονισμό της.
Στην πραγματικότητα, περισσότερο από το Μάιο του 1981, ο Μάης του 2007 θυμίζει έντονα το Μάιο του 1997 στη Βρετανία, με την εκλογή του Τόνι Μπλερ. Η βαριά ήττα των Γάλλων Σοσιαλιστών θυμίζει την αντίστοιχη των Βρετανών Συντηρητικών. Ακόμα και η επιλογή νέων προσώπων από τον κ.Σαρκοζί στο υπουργικό συμβούλιο που αναδεικνύουν τη διαφορετικότητα στη νέα Γαλλία –επιλογή γυναικών, υπουργών βορειοαφρικανικής καταγωγής- παραπέμπει επίσης στη Βρετανία του Τόνι Μπλερ.
Σύμβολο της «επανάστασης Σαρκοζί» είναι η νέα υπουργός Δικαιοσύνης Ρασίντα Ντάτι, μία χαμογελαστή, δυναμική γυναίκα, οι γαλλομαροκινές ρίζες της οποίας αποτελούν υπόσχεση ελπίδας για τους νέους των υποβαθμισμένων προαστίων. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και λέει: «Εγώ τα κατάφερα. Μπορείτε και εσείς».
Κανείς βέβαια δεν πρέπει να υποτιμά τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει ο κ. Σαρκοζί. Η μετεκλογική ατμόσφαιρα θυμίζει τις μέρες θριάμβου μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Ποδόσφαιρο από τη γαλλική ομάδα το 1998. Δεν θα κρατήσει για πολύ, ωστόσο η περίοδος μέλιτος μπορεί αν διαρκέσει λίγο περισσότερο από τις προηγούμενες.
Τέσσερις είναι οι κρίσιμες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει και να φέρει εις πέρας ο γάλλος πρόεδρος: Η μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, η μεταρρύθμιση της εργασιακής και κοινωνικής νομοθεσίας ώστε να επανέλθει η χώρα σε πραγματικούς εργασιακούς ρυθμούς, η επιτυχής ενσωμάτωση των μειονοτήτων και η όποια συνεισφορά του στην αναμόρφωση της αντιπολίτευσης – οπως αυτή απαιτείται για ένα υγιές δημοκρατικό σύστημα.
Για να τα πετύχει αυτά ο «Σαρκό» έχει καλά χαρτιά στα χέρια του: η ενίσχυση της γαλλικής οικονομίας σε μια ευρωπαϊκή οικονομία με σαφώς μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, η «αποστρατεία» της γενιάς εκείνων που βρίσκονταν πίσω από την ελπιδοφόρα νίκη της Αριστεράς το 1981 και πάνω απ’ όλα η πλειονότητα των Γάλλων που επιθυμούν την αλλαγή.
Οι Γάλλοι σήμερα φοβούνται λιγότερο την υπερβολική συγκέντρωση εξουσιών στα χέρια ενός και μόνο άνδρα από τη συνέχιση της προηγούμενης παθητικότητας την οποία διέκοπταν φρενιτιώδεις και απροετοίμαστες μεταρρυθμίσεις.
Αλλά μπορεί πράγματι να τα καταφέρει ο κ.Σαρκοζί; Η απάντηση πιστεύω είναι ένα «ΝΑΙ» υπό όρους. Υπό όρους γιατί η Γαλλία είναι όντως μία δύσκολη χώρα για μεταρρυθμίσεις και πριν τον «Σαρκό» δεν υπήρξε καμία Θάτσερ, αλλά και «Ναι» γιατί ο σωστός κυβερνήτης με τη σωστή ομάδα μπορεί να είναι στη σωστή θέση την κατάλληλη στιγμή.
Η χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως εταιρεία. Δεν μπορεί να υπάρξει μία France Inc., αλλά μία «Νέα Βρετανία», με έντονο το λατινογενές στοιχείο, μπορεί να αποτελέσει τη Γαλλία του κ.Σαρκοζί.
*Του Dominique Moïsi ανώτατου συμβούλου στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Γαλλίας.