Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η συμβολή του κλάδου του φαρμάκου στην Εθνική Οικονομία είναι σημαντική σύμφωνα με στοιχεία που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου στο συνέδριο «The Future of Healthcare» που φέτος διεξήχθη on line από την Boussias Communications.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου, η παραγωγή φαρμάκου παρουσίασε αύξηση τη περίοδο 2013 -2018. Υπολογίζεται ότι το 2017 η αξία της έφτασε στα 3,6 δις. ευρώ ενώ εκτιμάται ότι η συνολική συμβολή του κλάδου σε όρους ΑΕΠ φτάνει τα 6,9 δις. ευρώ. Η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου ανέρχεται στα 1,9 δις. ευρώ. Η αύξηση κατά 1 ευρώ του ακαθάριστου προϊόντος στον κλάδο οδηγεί σε αύξηση του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας κατά 4,1 ευρώ.
Η φαρμακοβιομηχανία όπως είπε, αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης στην οικονομία, αρκεί μόνο να σκεφτεί κανείς τις θέσεις εργασίας που προσφέρει. Αυτή τη στιγμή 136.200 άτομα εργάζονται σε αυτή με τους περισσότερους να είναι προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης.
Ωστόσο, η υλοποίηση του μηχανισμού του clawback, στην παρούσα μορφή, εμφανίζεται να θέτει κινδύνους για τη βιομηχανία (επιχειρηματικός κίνδυνος), το ευρύτερο οικοσύστημα (ηθικός κίνδυνος), καθώς και τα δημόσια οικονομικά (δημοσιονομικός κίνδυνος).
Δημοσιονομικός κίνδυνος
Η σώρευση νέων clawbacks είναι ιδιαίτερα υψηλή και παρά τη βελτίωση στη συλλογή τους, η διαμορφούμενη τάση δείχνει να είναι μη βιώσιμη. Η δοσοποίηση έχει νόημα, μόνο εφόσον μειώνεται το μέγεθος των επιστροφών. Δημιουργείται σοβαρός κίνδυνος για τη ρευστότητα του ΕΟΠΥΥ.
Επιχειρηματικός κίνδυνος
Η συνεχώς μειούμενη κερδοφορία (έως και ζημία) των περισσότερων προϊόντων έχει επίπτωση στις επιχειρηματικές αποφάσεις. Η εισαγωγή των νέων προϊόντων και η δέσμευση για επενδύσεις είναι σε κίνδυνο.
Ηθικός κίνδυνος
Ο μηχανισμός υποχρεωτικών επιστροφών θα έπρεπε να λειτουργεί σαν δίχτυ ασφαλείας, προστατεύοντας το σύστημα από τυχόν υπερβάσεις. Σήμερα ο μηχανισμός αυτός δεν παρέχει κίνητρα στους εταίρους για άμεσες αλλαγές και εγκαθιστά μια νοοτροπία που θέτει σε κίνδυνο την υγεία του πληθυσμού.
Οι αρχές δεν έχουν κίνητρο να εφαρμόσουν δομικές αλλαγές που θα συνέβαλαν στην εξυγίανση του συστήματος αφού οι επιστροφές εξασφαλίζουν δημοσιονομική ουδετερότητα., επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ και συμπλήρωσε. Οι ασθενείς δεν έχουν κίνητρο να εξορθολογήσουν την κατανάλωση των φαρμάκων καθώς τα περισσότερα φάρμακα καλύπτονται από την υγειονομική ασφάλιση με μικρό ή καθόλου κόστος
Τα φαρμακεία από την άλλη, δεν έχουν κίνητρο για τον εξορθολογισμό της διάθεσης των φαρμάκων καθώς η αμοιβή τους δεν εξαρτάται από το ύψος της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
Και τέλος, οι γιατροί δεν έχουν κίνητρο να ελέγχουν τα επίπεδα συνταγογράφησης καθώς δεν επηρεάζονται από το επίπεδο της δαπάνης. Η απουσία ελεγκτικών μηχανισμών συνεισφέρει σε αυτή την κατεύθυνση.
Το όραμα για το μέλλον και οι προτεινόμενες ενέργειες
Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ επεσήμανε ότι είναι απαραίτητο ο καθορισμός φαρμακευτικού προϋπολογισμού και η κατανομή μεταξύ των ενδιαφερομένων που θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες και άμεσες μελλοντικές ανάγκες των ανθρώπων και των διαθέσιμων προϊόντων.
Επίσης, η εισαγωγή ενός νέου τρόπου λειτουργίας για τη συνταγογράφηση φαρμάκων ώστε να εξορθολογίζεται η κατανάλωση τόσο για τα φάρμακα λιανικής όσο και για τα νοσοκομειακά φάρμακα καθώς και η εξασφάλιση προσιτής, δίκαιης και έγκαιρης πρόσβασης για τις καινοτόμες θεραπείες στην ελληνική αγορά μέσω μιας αποτελεσματικής, δυναμικής και συνεχούς διαδικασίας HTA.
Επιπροσθέτως, η δημιουργία περιβάλλοντος που επιτρέπει τον προγραμματισμό, διευκολύνει την ανάπτυξη και προσελκύει επενδύσεις με στόχο την επίτευξη συνολικής οικονομικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης και η δημιουργία ξεκάθαρης δομής διακυβέρνησης για όλους τους οργανισμούς που εμπλέκονται στην αλυσίδα αξίας της Ελληνικής υγειονομικής περίθαλψης και αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών για την αύξηση της συνολικής απόδοσής της.
Τέλος, κρίνεται απαραίτητη η προώθηση μιας αλλαγής νοοτροπίας όσον αφορά το ρόλο των φαρμακευτικών εταιρειών στο περιβάλλον της ελληνικής υγειονομικής περίθαλψης. Οι φαρμακευτικές εταιρείες πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες ΕΚΕ και να διασφαλίζουν δεοντολογικές πρακτικές.
5 λόγοι για τον επαναπροσδιορισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης σύμφωνα με το ΣΦΕΕ
-
Είναι σταθερή τα τελευταία 4 χρόνια
-
Είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ (κλειστή φαρμακευτική δαπάνη 2,5 δις ευρώ)
-
Το δημογραφικό και επιδημιολογικό προφίλ της χώρας τεκμηριώνουν την ανάγκη για τον επαναπροσδιορισμό
-
Στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη περιλαμβάνονται κόστη που αντιστοιχούν σε άλλα κέντρα κόστους (εμβόλια - ανασφάλιστοι)
-
Είναι απαραίτητος ώστε να έρθουν νέα, καινοτόμα φάρμακα στη χώρα