Από την έντυπη έκδοση
Tου Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Υπάρχει, πρώτα-πρώτα, η εκφώνηση του «δίκιου μας». Υπάρχει παραδίπλα η προβολή της εικόνας ότι το δίκιο αυτό διεκδικείται - μαχητικά, ή πάλιν επιδέξια. Υπάρχει, σε άλλο ράφι, η αιτητική/παρακλητική προσέγγιση. υπάρχει, σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση, η καταγγελία «των λαθών των απέναντι» που -λέμε…- τους υποχρεώνει να δεχθούν τα τωρινά μας αιτήματα.
Και υπάρχει -χρειάστηκαν να περάσουν χρόνια και να καταγραφούν βαρύτατες ζημιές στην ελληνική οικονομία και κοινωνία- η προσέγγιση της συζήτησης, της ανταλλαγής επιχειρημάτων, της διαπραγμάτευσης εν τέλει.
[Εδώ, μια καθοριστική παρέκβαση. Η υπερπροθυμία της σημερινής κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει ως αντιπολίτευση ως βασικό όπλο επίθεσης/αποικοδόμησης, τον ισχυρισμό «βρισκόμαστε σε 4ο Μνημόνιο»- αμάρτησε κι αυτή η στήλη, προτείνοντας την έννοια «Μνημόνιο-3,5»- την υποχρεώνει τώρα σε βαθύτερη αλλαγή προσέγγισης. Η σημερινή Ελλάδα της ενισχυμένης μετα-Μνημονιακής παρακολούθησης ή εποπτείας ΕΧΕΙ ελευθερία κινήσεων. Έχει -όπως το λένε χαρακτηριστικά στο σύστημα των Βρυξελλών- «όλη την ευχέρεια να κάνει λάθος χειρισμούς και να βρεθεί αντιμέτωπη με τις συνέπειες».
Έτσι, λοιπόν, που καβατζάραμε το μέσο του καλοκαιριού, με πρόσφατη τη χιονοστιβάδα κυβερνητικών πρωτοβουλιών στη Βουλή -βέβαια οι περισσότερες οργανωτικού και συμβολικού χαρακτήρα: μόνον η αναβάθμιση των ελαφρύνσεων ΕΝΦΙΑ και η κάποια διεύρυνση των (μέχρις) 120 δόσεων περιλάμβανε οικονομική ουσία- είναι καιρός να δούμε από κοντά τις προθέσεις για «νέα φάση» σχέσεων της Ελλάδας με το σύστημα των Βρυξελλών, τους εταίρους. Η αρχική τάση ήταν να φορτωθεί, επικοινωνιακά, όλη η τιμή (και, συνεπώς, όλη η ευθύνη…) στον πρωθυπουργό. ύστερα έγινε μετακίνηση στον ΥΠΟΙΚ Χρήστο Σταϊκούρα. Ενώ δεν υπήρχε ο πειρασμός για την παραδοσιακή διάχυση/διακίνηση φημών για διαπραγματευτική επιτυχία, συμμαζεύτηκε σε επεξήγηση των προσδοκιών. Οι οποίες όντως υπάρχουν: και η συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη - (Γάλλου ΥπΟικ) Μπρουνό Λεμέρ είχε περιεχόμενο, και η προσδοκία θετικής στάσης του (απερχόμενου) Πιερ Μοσκοβισί/ λειτουργεί στο μέτωπο των πρωτογενών πλεονασμάτων. (Τον οποίο Μοσκοβισί στοιχηματίζουμε ότι δεν θα χαρακτηρίζουν πλέον «φρουιζελέ» οι θερμοί οπαδοί της σημερινής κυβέρνησης, όπως μέχρι τις εκλογές).
Πάμε όμως με τη λογική που ξεκινήσαμε. Η μείωση του στόχου 3,5% του ΑΕΠ σε πρωτογενή πλεονάσματα για τέσσερις ακόμη χρήσεις είναι απόλυτο «δίκιο μας». Μια πολυτραυματίας οικονομία, με τέτοια αφαίρεση πόρων κάθε χρόνο δεν μπορεί να σηκωθεί όρθια, κι ας έχουμε ευνοϊκή πορεία εσόδων φέτος - όπως δεν μπορούσε με το 4,2% συμφωνημένο πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2014. κυρίως όμως δεν θα μπορέσει με κάτι πάνω από 2% επί δεκαετίες μετά το 2022. Αυτό, οι «εταίροι» το γνωρίζουν. Όπως γνωρίζει το ΔΝΤ -Ολιβιέ Μπλανσάρ- τι καταστροφή ενσωμάτωσε με τον λάθος δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή στο Μνημόνιο-1. Όπως γνωρίζει η ΕΚΤ -Βίτορ Κονστάνσιο- ότι και τα δυο πρώτα Μνημόνια είχαν «υπερβολική δόση λιτότητας». (Χώρια το ότι η ελληνική «διάσωση» υπήρξε προεχόντως διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών: ΔΝΤ, ESMT, Ντέισελμπλουμ, Spiegel, Handelblatt, FAZ για να μη μένουμε στον Αγγλοσαξωνικό Τύπο).
Όμως… μόνο άμα έμπαιναν τέτοια πρωτογενή πλεονάσματα στα spreadsheets, «έβγαινε πέρα» η περιλάλητη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους! Έρχεται τώρα, η ελληνική πλευρά και τι λέει; Ότι στα ίδια spreadsheets, το επιτόκιο που υπήρχε όταν γίνονταν οι υπολογισμοί ήταν πολύ υψηλότερο από το σημερινό: ήμασταν μέχρι πριν λίγο σε αποδόσεις άνω του 4% για το 10ετές μας, πριν λίγες μέρες αγγίξαμε το 2%. Σωστό επιχείρημα - και ριψοκίνδυνο! Διότι, αν «βάλεις» σε υπολογισμούς μέχρι το 2060 ευχάριστα επιτόκια επειδή σήμερα είσαι χαμηλά (η Ελλάδα είδαμε, η Ευρωζώνη πάει για αρνητικά…) είναι παρακινδυνευμένο. Όλοι, δε, γνωρίζουν ότι τα σημερινά επιτόκια δεν είναι στόχος κανενός να μείνουν στο πάτωμα - μακροπρόθεσμα (Χώρια που αρκεί μια άγαρμπη κίνηση π.χ. στην Ιταλία για να περάσει η απόδοση του δικού μας 10ετους από 2% σε 2,15%...).
Όσο να το πεις -όχι στον εγχώριο Τύπο, που τους έχει εύκολους τους ενθουσιασμούς, όσο και τις απογοητεύσεις…- στους μηχανισμούς Βρυξελλών/Φραγκφούρτης ότι θα έχεις (= να δεχθούν ότι θα έχεις…) παρευθύς, και πάντως από το 2020, ρυθμούς ανάπτυξης 4% ή έστω 3+%, θέλει κέφι! Ιδίως όταν από παντού, πάντως στην Ευρώπη, ακούγονται τριγμοί. Δείτε τους δισταγμούς της Fitch να μας χαμογελάσει…
Μένει, βέβαια, η πατέντα να καταγραφούν δημοσιονομικά τα έσοδα από τα επιστρεφόμενα κέρδη ANFAs/SMPs , που προβλέπονταν να γράφονται απευθείας σε μείωση του χρέους. Αυτή, θα ήταν όντως πολιτική στήριξη.
Όμως είναι γνωστή (την εποχή της ρωσικής εκστρατείας του Ναπολέοντα…) η ρωσική παροιμία: «Μην πουλάς ποτέ τη γούνα της αρκούδας, πριν τη σκοτώσεις».
