Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε θορυβήσει πολλούς Ευρωπαίους πολιτικούς για τον τρόπο με τον οποίο προσέγγιζε τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Όταν κέρδισε τις εκλογές τον Μάιο του 2017, ο Εμανουέλ Μακρόν θεωρήθηκε το νέο «αστέρι» της Ευρώπης, ο πολιτικός που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί ακόμη και τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.
Ο Μακρόν, ο νεότερος μέχρι σήμερα πρόεδρος της Γαλλίας, κατάφερε να νικήσει τις εθνικιστικές δυνάμεις της χώρας του, που δεν ήταν καθόλου αμελητέες, και να ταράξει τα νερά με την περίφημη ομιλία του στη Σορβόνη, για μία Ευρώπη που θα κάνει μόνο «βήματα προς τα εμπρός», δίδοντας μεγαλόσχημες υποσχέσεις για μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Μεταξύ των προτάσεών του, ενιαίος προϋπολογισμός για την Ευρωζώνη, σταδιακή εναρμόνιση των φορολογικών και κοινωνικών πολιτικών, καθιέρωση ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού, φορολογία σε όλες τις χρηματιστηριακές συναλλαγές. Αναγνώριζε βέβαια ότι πολλές από τις προτάσεις του θα χρειάζονταν τουλάχιστον μία δεκαετία για να υλοποιηθούν.
Δύο χρόνια μετά, ο Εμανουέλ Μακρόν δυσκολεύεται να θέσει τα θεμέλια για την Ευρώπη που οραματιζόταν, με την πολυπόθητη μεγαλύτερη σύγκλιση και ενοποίηση. Η πρότασή του για τον ενιαίο προϋπολογισμό έγινε μεν δεκτή, όμως μέσω συμβιβασμού με το Βερολίνο, το οποίο επιμένει «μόνο έναντι μεταρρυθμίσεων ο προϋπολογισμός της Ευρωζώνης», ενώ δεν επιτεύχθηκε ο κύριος στόχος του Παρισιού που αφορούσε τη δημιουργία ενός μηχανισμού σταθερότητας. Όσο για το σχέδιο επιβολής πανευρωπαϊκού ψηφιακού φόρου, ναυάγησε, καθώς δεν κατέστη δυνατόν να καμφθούν οι αντιστάσεις ορισμένων χωρών-μελών, με τη Γαλλία να ανακοινώνει, αντ’ αυτού, ότι θα εισαγάγει σχετικό φόρο σε εθνικό επίπεδο. Εξέλιξη που ανέδειξε για μία ακόμη φορά την αδυναμία της Ε.Ε. να απαντήσει με ενιαία φωνή στις προκλήσεις της νέας εποχής.
Επίσης, ο Μακρόν είχε καλέσει για δημιουργία ενιαίας αμυντικής δύναμης στην Ε.Ε., για κοινό αμυντικό προϋπολογισμό και για διορισμό ενός υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης που θα ήταν αρμόδιος για τον προϋπολογισμό της. Θέματα στα οποία όμως δεν υπήρξε συμφωνία.
Η ευρωπαϊκή πολιτική του υπήρξε απόλυτα εξαρτημένη από διμερείς συμφωνίες με τη Γερμανία και αυτή η προσέγγιση μπλοκάρεται από διάφορους συνασπισμούς εντός της Ε.Ε. Και τι απομένει λοιπόν για τις υπόλοιπες χώρες; Να συζητούν για κάτι που έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ των δύο ισχυρότερων της Ευρωζώνης; Γιατί εδώ μιλάμε για την ικανότητα της Ε.Ε. να επαναπροσδιοριστεί μέσα από το ίδιο το κέντρο της, για να μπορέσει να αποκτήσει την αναγκαία εξωστρέφεια, που θα την οδηγήσει σε μεγαλύτερη σύγκλιση και αλληλεγγύη. Ήταν λοιπόν σε λάθος κατεύθυνση οι υποσχέσεις του Μακρόν ή τον εμβόλισαν τα θιγόμενα συμφέροντα;