Από την έντυπη έκδοση
Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
ΗΠΑ και Τουρκία είναι σύμμαχοι εδώ και τουλάχιστον έξι δεκαετίες. Η σχέση τους ωστόσο έχει σημαδευτεί από απανωτές «βεντέτες» το τελευταίο διάστημα. Η αμερικανική στήριξη στις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) ήταν μία ακόμη σταγόνα στο ήδη γεμάτο ποτήρι του Τούρκου προέδρου. Στο ζενίθ της οργής του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «σνόμπαρε» τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, επικαλούμενος ανειλημμένες υποχρεώσεις και άφησε τον Τζον Μπόλτον να αναχωρήσει από την Άγκυρα χωρίς να τον συναντήσει.
Σε μία πρώτη ανάγνωση, ο κυκλοθυμικός σε αυτή τη σχέση είναι ο Ερντογάν. Τη Δευτέρα, σε άρθρο του στους «New York Times», ο Τούρκος πρόεδρος επιδοκίμαζε την απόφαση του Αμερικανού ομολόγου του να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία και παρουσίαζε την Τουρκία ως «τον σωστό σύμμαχο για να προστατεύσει τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών».
Μία μέρα μετά, την Τρίτη, τα έψελνε στον ΝΑΤΟϊκό του σύμμαχο και τον καλούσε να πάρει πίσω τα όπλα από τις πολιτοφυλακές των Κούρδων της Συρίας, τις οποίες στηρίζει η Ουάσιγκτον. Ήταν μία στροφή 180 μοιρών εκ μέρους του Τούρκου προέδρου, την οποία πυροδότησε η δήλωση του Μπόλτον ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν στη Συρία έως ότου η Άγκυρα εγγυηθεί την ασφάλεια των κουρδικών δυνάμεων.
Με μία δεύτερη ματιά, η στάση του Ερντογάν ερμηνεύεται άριστα. Πρώτον, ο Τούρκος πρόεδρος προετοιμάζεται για τις κρίσιμες δημοτικές εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν σε δύο μήνες.
Το κουρδικό ήταν ανέκαθεν μείζονος σημασίας για τους Τούρκους ψηφοφόρους. Δεύτερον, η θέση της Άγκυρας για τις YPG και τη σχέση τους με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο αντιμετωπίζει σαν τρομοκρατική οργάνωση, είναι επίσης γνωστή. Και τρίτον, για την Άγκυρα η Συρία ήταν πάντα η «πίσω αυλή» της.
Η απόφαση του Τραμπ λοιπόν ήταν μία πολύ ευχάριστη έκπληξη, μία πρόκληση να επεκτείνει την παρουσία της στην περιοχή, δηλαδή μία ευκαιρία την οποία ο Ερντογάν δεν σκοπεύει να χάσει μέσα από τα χέρια.
Τίποτα δεν έχει αλλάξει στην πολιτική του Ερντογάν. Ούτε στις περιφερειακές φιλοδοξίες του. Αυτό που έχει αλλάξει είναι η αμερικανική πολιτική. Μία πολιτική που καθοδηγείται από το «ένστικτο» του Τραμπ - όπως ο ίδιος έχει ομολογήσει. Και από έναν πρόεδρο που προτιμά να αποφασίζει για όλους μόνος.
