Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Πύκνωσαν τις τελευταίες ημέρες οι αναφορές στο πώς η ελληνική πορεία προς την «έξοδο από τα Μνημόνια», καθαρή, αρκετά καθαρή ή αυτοδύναμη -μην κολλάμε στις διατυπώσεις!-, έρχεται και συμπλέκεται με διεθνείς και κυρίως με ευρωπαϊκές εξελίξεις. Ακόμη κι έτσι, όμως, δεν είναι βέβαιο ότι έχει συνειδητοποιηθεί ούτε η ένταση αυτής της διασύνδεσης ούτε η διείσδυσή της στις προοπτικές του αύριο.
Αρχή και τέλος κάθε τέτοιας αναφοράς είναι ασφαλώς τα εντυπωσιακά δρώμενα στην Ιταλία. Όπου η προσπάθεια για δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού Κινήματος 5 Αστέρων-Λέγκα, με την πρωθυπουργία Τζιουζέππε Κόντε υπό την κηδεμονία Ντι Μάιο - Σαλβίνι και μετά από διαπραγματευμένη δημιουργία κοινού προγράμματος με παραχωρήσεις σε επίπεδο συγκράτησης των ευρωσκεπτικιστικών αντανακλαστικών, εξώκειλε μετά την απόρριψη από τον πρόεδρο Ματαρέλα της υποψηφιότητας ως ΥΠΟΙΚ του 82χρονου Πάολο Σαβόνα.
Που οδήγησε σε κατάθεση της εντολής από τον Κόντε, με απόπειρα σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών υπό τον 64χρονο Κάρλο Κοταρέλι, προβεβλημένο μεν οικονομολόγο με θητεία στο ΔΝΤ, γνωστό όμως ως «Το ψαλίδι» λόγω των απόψεών του περί λιτότητας... Αν τα spreads του ιταλικού δεκαετούς είχαν αυξηθεί κατά 70 bps στην πορεία προς κυβέρνηση Κόντε (με τα spreads του δικού μας να ανεβαίνουν κατά 30 bps, του πορτογαλικού κατά 20 bps), η νέα εκκρεμότητα κυριολεκτικά ζαλίζει. Δεν άργησαν να δημιουργήσουν, αυτά, δυσάρεστες/υποτιμητικές τοποθετήσεις -από Spiegel και μέχρι Frankfurter Algemeine Zeitung- οι οποίες θα δούμε κατά πόσον θα ανατροφοδοτήσουν ευρωσκεπτικισμό στην Ιταλία.
Ο απορριφθείς Σαβόνα με θητεία την Banca d’ Italia, στη Διεύθυνση Μελετών, στο πλευρό του Γκουίντο Κάρλι, με σπουδές στο ΜΙΤ και γνωριμία-συνεργασία με τον Νομπελίστα Φράνκο Μοντιλιάνι (λεπτομέρεια: μαθητής του ο, αρκετά νεότερος, δικός μας Λουκάς Παπαδήμος…), με θητεία στη Fed αλλά και στη Γενική Διεύθυνση της Confindustria/του ιταλικού ΣΕΒ και σε μια ντουζίνα Δ.Σ. τραπεζών και δημόσιων οργανισμών, έχει στο ενεργητικό του στο στήσιμο του πρώτου οικονομετρικού μοντέλου της ιταλικής οικονομίας και δύο ντουζίνες βιβλία ή/και βασικές δημοσιεύσεις. Η σκληρή κριτική του στην Ευρωζώνη και τη μονόπλευρη λειτουργία της υπέρ του γερμανικού παραγωγικού μοντέλου ξεκίνησε από νωρίς, οπότε δύσκολα κατατάσσεται στον εξωσυστημισμό ή τη γραφικότητα «τύπου Βαρουφάκη». Η απορριπτική στάση Ματαρέλα δεν θα απορροφηθεί εύκολα από το ιταλικό πολιτικό σύστημα. Δεν είναι τόσο οι απειλές για δίωξή του που μετρούν, όσο… οι επόμενες κάλπες. Ευρωπαϊκά, δε, όταν «τρέχει» επιχείρημα «να μη γίνει η Ιταλία νέα Ελλάδα», λειτουργεί και η διαπίστωση «η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα» (για να επιχειρούνται εύκολα πρακτικές πειθάρχησης, ευρωπαϊκής επιβολής κοκ.).
Όμως, προσοχή! Όσο εμείς θα διαπραγματευόμαστε την «έξοδο» και τη μεταμνημονιακή εποπτεία/επιτήρηση/παρακολούθηση και τη διαρρύθμιση/ διευθέτηση/ελάφρυνση χρέους, δεν θα γνωρίζουμε -σε κάθε βήμα- πώς θα λειτουργεί η ιταλική βόμβα. Ούτε, όσο καλοί κι αν είναι στη συμβουλευτική οι Γάλλοι των Rothschild, πώς θα μεταφραστεί στις διαθέσεις των αγορών έναντι «του Νότου». Το σύνδρομο αγέλης, βλέπετε.
Δεν υπάρχει, όμως, μόνο η Ιταλία στη σκηνή. Υπάρχει και η Ισπανία. Όπου, ενώ κουτσομπολευόταν η βίλα-με-πισίνα του ηγέτη των Ποδέμος Πάμπλο Ιγκλέσιας, αίφνης βρέθηκε η χώρα με καταδίκη του κυβερνώντος Συντηρητικού/Λαϊκού Κόμματος και του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, για ευρύτερη περίπτωση διαφθοράς! Άλλο να σου έχουν ασκηθεί διώξεις, άλλο να «πέφτουν» καταδίκες 29 στελεχών του κόμματος και να λέει το δικαστήριο ότι «η αξιοπιστία της κατάθεσης Ραχόι θα πρέπει να αμφισβητηθεί»… Το θέμα δεν είναι εκεί αν πρόταση μομφής των Σοσιαλιστών θα ευδοκιμήσει, καθώς θα χρειαζόταν σύμπραξη των Podemos και των Cuidadanos, αλλά τι θα απομείνει από την ευστάθεια της κυβέρνησης Ραχόι.
Αν, τώρα, απομακρύνει κανείς το ραντάρ από τα γύρω μας ευρωπαϊκά και πάει παραπέρα, θα δει στην Αργεντινή -η οποία πριν κάποιους μήνες εξέδιδε επιτυχώς 100ετές(!) ομόλογο στις αγορές, βέβαια με αλμυρά επιτόκια- προσφυγή στο ΔΝΤ υπό την προεδρία Μάκρι να επαναφέρει μνήμες πικρών εποχών. Και στη γειτονική Βραζιλία να κηρύσσεται περιορισμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης…
…Ενώ, επιστρέφοντας δίπλα μας, στην ούτως ή άλλως ανεξέλεγκτη Τουρκία που πορεύεται εκρηκτικά στις κάλπες, η μέχρι προ εβδομάδων θαυμαζόμενη οικονομία της πάει να σκάσει. Ο Ερντογάν υπόσχεται/απειλεί να ορίζει αυτοπροσώπως τα επιτόκια. Η λίρα λιγοθυμά. Η εκροή κεφαλαίων καλπάζει.
Σε αυτού του είδους σκηνικό, η ελληνική πορεία τώρα.