Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected]
Ένα ερώτημα που, ειδικά φέτος, έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Οι αλλαγές που αναμένονται είναι πολλές σε πολλά επίπεδα. Αναδιάταξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μεγάλες αλλαγές στο Λύκειο και αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών αναμένεται να ξεκινήσουν φέτος και να συνεχίσουν τα επόμενα χρόνια. Ας τα δούμε αναλυτικά.
Η “εξαφάνιση” των ΤΕΙ
Τα ΤΕΙ θα γίνουν Πανεπιστήμια ή θα γίνουν διετείς κύκλοι σπουδών, μέσα στα Πανεπιστήμια. Η αρχή γίνεται με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, η ίδρυση του οποίου έχει δρομολογηθεί, αλλά συναντά πολλές αντιδράσεις, από πολλές πλευρές. Αντιδράσεις από τους Πανεπιστημιακούς, που διαμαρτύρονται ότι θα γίνουν καθηγητές Πανεπιστημίων οι καθηγητές των ΤΕΙ με διαφορετικές διαδικασίες εξέλιξης από αυτούς.
Υπάρχει, ακόμη, το θέμα των νέων τμημάτων. Θα δημιουργηθεί, για παράδειγμα, τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά. Χρειαζόμαστε ένα επιπλέον τμήμα Πολιτικών Μηχανικών; Το δικαιολογεί αυτό η ανάπτυξη της Οικονομίας μας, όχι τώρα αλλά στην επόμενη εικοσαετία; Αυτό το τμήμα θα είναι τετραετούς φοίτησης. Μπορεί να είναι ισότιμο με τα υπόλοιπα τμήματα των Πολυτεχνείων που είναι πενταετούς φοίτησης; Μήπως δημιουργηθεί το τμήμα και τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων του θα καθοριστούν σε δεύτερο χρόνο; Αυτό έγινε και πριν 35 χρόνια με την ίδρυση των ΤΕΙ και ακόμη και τώρα δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα. Μήπως τελικά καταργούμε τα ΤΕΙ ως “δεύτερης” κατηγορίας σχολές και δημιουργούμε πάλι “δεύτερης” κατηγορίας σχολές με όνομα Πανεπιστημίου; Πιστεύω ότι από τη στιγμή της απόφασης ίδρυσης μίας σχολής ή ενός τμήματος, όποιο και αν είναι αυτό, πρέπει ταυτόχρονα με την ίδρυση να καθοριστούν και τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων του, που θα πρέπει να είναι ίδια με των υπόλοιπων αντίστοιχων τμημάτων της ανώτατης εκπαίδευσης.
Με την αναβάθμιση κάποιων τμημάτων και την υποβάθμιση κάποιων άλλων υπάρχει γκρίνια και διεκδίκηση καλύτερου μέλλοντος από όσους θεωρούν ότι θίγονται. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με συγκεκριμένα ακαδημαϊκά κριτήρια και αν ναι ποια είναι αυτά ακριβώς, ή λαμβάνονται με την κλασική ελληνική συνταγή του παζαρέματος; Δεν είδα πουθενά συγκεκριμένα κριτήρια.
Δεν πρόκειται μόνο για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, αλλά για όλα τα ΤΕΙ που θα συγχωνευτούν με τα αντίστοιχα Πανεπιστήμια. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και θα ακολουθήσουν και άλλα. Ο χάρτης της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα θα αλλάξει ριζικά με έτος έναρξης της αλλαγής το 2018.
Οι υποψήφιοι φοιτητές ποιες ακριβώς σχολές και τμήματα θα δηλώσουν στο Μηχανογραφικό τους Δελτίο τον Ιούνιο; Τι θα γνωρίζουν για τα τμήματα που θα κληθούν να επιλέξουν; Οι μαθητές των ΕΠΑΛ με την υφιστάμενη νομοθεσία εισάγονται στις Πανεπιστημιακές Σχολές σε ποσοστό μόλις 1% και στα ΤΕΙ σε ποσοστό περίπου 20%. Με την κατάργηση των ΤΕΙ αποκλείονται, στην πράξη, από τις ανώτατες σχολές. Θα τους μείνουν μόνο τα διετή προγράμματα που θα είναι, όπως υποθέτω, αναβαθμισμένα ΙΕΚ. Δεν αποτελεί αυτό απόλυτο αιφνιδιασμό για τους μαθητές των ΕΠΑΛ; Το Υπουργείο Παιδείας έκανε πολύ μεγάλη καμπάνια υπέρ των ΕΠΑΛ, προσπαθώντας να τα κάνει ελκυστικά στους μαθητές και στα πλαίσια αυτής της καμπάνιας έδωσε και τη δυνατότητα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια και τώρα αιφνιδιάζει τους μαθητές των ΕΠΑΛ, απαγορεύοντάς τους την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση;
Οι αλλαγές στο Λύκειο
Οι αλλαγές στο Λύκειο κυοφορούνται πολύ καιρό τώρα και μόνο φήμες γνωρίζουμε μαζί με μία ελλιπή ενημέρωση από το Υπουργείο Παιδείας, μέσω δελτίου τύπου. Πρέπει, επιτέλους, να ξεκαθαρίσει το τοπίο για να γνωρίζουν οι μαθητές της Α Λυκείου τι τους περιμένει. Να θυμίσουμε ότι ανακοινώθηκε η αλλαγή του Λυκείου και του τρόπου πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση με μπαράζ δηλώσεων του Υπουργού Παιδείας περί κατάργησης των πανελληνίων εξετάσεων, που τελικά παραμένουν. Η παραπληροφόρηση των μαθητών της Α Λυκείου έδωσε το μήνυμα στους μαθητές ότι θα μπουν στο Πανεπιστήμιο χωρίς εξετάσεις. Πρέπει να ανακοινωθεί τον νέο Λύκειο, ώστε να γνωρίζουν τι ακριβώς τους περιμένει και να προετοιμαστούν κατάλληλα και έγκαιρα, χωρίς αιφνιδιασμούς.
Το εργασιακό των εκπαιδευτικών
Ανακοινώθηκε και επίσημα ότι ισχύει απαγόρευση διορισμών και το 2018, αποκαλύπτοντας ότι οι δηλώσει προηγούμενων Υπουργών Παιδείας για μαζικούς διορισμούς ήταν χωρίς καμία βάση. Τα σχολεία θα εξακολουθήσουν να πορεύονται με “περαστικούς” εκπαιδευτικούς, που τη μία χρονιά είναι εδώ και την άλλη κάπου αλλού. Είναι προφανές ότι έτσι δεν γίνεται εκπαίδευση.
Έρχεται και η υποχρεωτική παραμονή των εκπαιδευτικών για 30 ώρες την εβδομάδα στο σχολείο. Το μέτρο είναι πολύ σωστό, αφού η παρουσία των εκπαιδευτικών στο σχολείο είναι απαραίτητη και πέρα από το μάθημα. Θα μπορούν να διορθώνουν τα διαγωνίσματά τους στο σχολείο και να είναι διαθέσιμοι για να λύνουν τις απορίες των μαθητών. Θεωρώ όμως ότι αυτό πρέπει να ισχύει για όσους εκπαιδευτικούς εργάζονται μόνο σε ένα σχολείο. Πιστεύω ότι είναι άδικο για τους εκπαιδευτικούς που πηγαίνουν σε δύο, τρία, τέσσερα ή και πέντε σχολεία την εβδομάδα και τρέχουν πάνω κάτω. Πέρα από την άποψή μου είναι αδύνατο αυτοί οι εκπαιδευτικοί να παραμένουν όλη μέρα στο σχολείο για έναν πρακτικό λόγο: Δεν έχουν που να καθίσουν. Για να απαιτεί το Υπουργείο Παιδείας την παραμονή όλων των εκπαιδευτικών στο σχολείο πρέπει να μπορεί να τους εξασφαλίσει το στοιχειώδες: μία θέση εργασίας για τον καθένα. Θέση εργασίας σημαίνει ένα γραφείο, μία καρέκλα και έναν υπολογιστή. Αυτά δεν υπάρχουν στα σχολεία μας. Το γιατί δεν υπάρχουν είναι μια άλλη συζήτηση. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχουν. Αν λοιπόν εξαιρεθούν από το μέτρο όσοι τρέχουν και σε άλλα σχολεία, τότε μπορεί να υπάρχουν καρέκλες για τους υπόλοιπους. Για υπολογιστές, ας μη το συζητήσουμε… Μαζί με το ωράριο έρχεται και η αυταξιολόγηση και η αξιολόγηση όλων των δομών και φυσικά των εκπαιδευτικών, που πρέπει, επιτέλους, να ξεκινήσει για να διαπιστώσουμε τι προβλήματα θα αποκαλυφθούν και να γίνει η προσπάθεια επίλυσής τους.
Οι αλλαγές που αναμένεται να δρομολογηθούν το 2018 στην εκπαίδευση είναι πάρα πολλές και αναμένεται να αλλάξει εντελώς το τοπίο. Μένει να ελπίσουμε ότι θα βελτιωθεί η κατάσταση που έχει φτάσει μετά από τόσα χρόνια υποχρηματοδότησης σε οριακό σημείο. Δυστυχώς, όμως, η ταχύτητας των αλλαγών είναι πάντα αντιστρόφως ανάλογη της πιθανότητας επιτυχίας και δεν μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για την τελική έκβαση του εγχειρήματος.
