Οι εξελίξεις στην οικονομικά ισχυρότερη χώρα της Ευρωζώνης δεν μπορεί παρά να έχουν αντίκτυπο και στις άλλες χώρες, σε μία περίοδο που η Ευρώπη, ούτως ή άλλως, αναζητεί νέο βηματισμό.
Υπό αυτό το πρίσμα ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Δημήτρης Παπαδημούλης, δηλώνει στην Deutsche Welle: «Αν η Μέρκελ είναι η νέα καγκελάριος, το κυριότερο κατά τη γνώμη μου είναι το ερώτημα πώς θέλει, πώς φαντάζεται την τέταρτη θητεία της. Θα συνδράμει σε βήματα που θα κάνουν την Ευρώπη ως σύνολο πιο λειτουργική, πιο δημοκρατική, με μεγαλύτερη στροφή στην ανάπτυξη; Ή θα οχυρωθεί σε μια εγωιστική θεώρηση των γερμανικών συμφερόντων;».
Από διαφορετική αφετηρία και ιδεολογική συγκρότηση ορμώμενος, ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Κύρτσος καταλήγει σε παρεμφερές συμπέρασμα ως προς τον κομβικό ρόλο του Βερολίνου στην Ευρώπη: Ναι, η Άγκελα Μέρκελ θα είναι προφανώς κυρίαρχη, αλλά «όταν μιλάμε για Γερμανία, δεν μπορούμε να την απομονώσουμε από την ευρύτερη ευρωπαϊκή δυναμική. Δηλαδή, μας ενδιαφέρει τι θα γίνει στις εκλογές στη Γερμανία, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει δούμε τι θα γίνει στη Γαλλία, αν θα περάσουν οι μεταρρυθμίσεις. Τι θα γίνει στην Ιταλία, αν θα υπάρξει μία αποσταθεροποίηση υπέρ των λαϊκιστών που θέλουν να βγάλουν την χώρα από την Ευρωζώνη...».
Η ευαίσθητη ισορροπία Γερμανίας - Γαλλίας
Ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, περιμένει τις γερμανικές εκλογές για να παρουσιάσει την ατζέντα του για το μέλλον της Ευρώπης. Γαλλογερμανική επιτροπή εμπειρογνωμόνων επεξεργάζεται τις δικές της προτάσεις για να τις δημοσιοποιήσει μέχρι το τέλος του χρόνου.
Προ ημερών ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλoντ Γιούνκερ, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προειδοποίησε ότι απαιτείται άμεση δράση, καθώς «σήμερα έχουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας, που δεν θα μείνει για πάντα ανοιχτό». Με αφορμή τη συγκεκριμένη διατύπωση, αλλά και θυμίζοντας την συγκυρία του Brexit, ο Δημήτρης Παπαδημούλης δηλώνει ότι η νέα γερμανική ηγεσία θα πρέπει να συμβάλει «ώστε να γίνουν στην ΕΕ εκείνα τα βήματα που θα αξιοποιήσουν το παράθυρο ευκαιρίας, για το οποίο μίλησε ο Γιούνκερ. Η γερμανική ηγεσία για χρόνια χρησιμοποιούσε τον μινιμαλισμό και την άρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ως επιχείρημα για να μην προχωρά μπροστά η διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αν επόμενη καγκελάριος, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, είναι η Άγκελα Μέρκελ, περιμένω στην τέταρτη θητεία της να κάνει περισσότερα βήματα για μια πιο ευρωπαϊκή Γερμανία».
Προς το παρόν, ο Εμανουέλ Μακρόν φαίνεται να δρομολογεί στη Γαλλία την επώδυνη θεραπεία που πέρασε προ ετών η γειτονική Γερμανία -με αιχμή του δόρατος τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Οι κινητοποιήσεις των συνδικάτων έχουν ήδη αρχίσει και θα κορυφωθούν στις επόμενες μέρες. Εκ του αποτελέσματος θα απαντηθεί το ερώτημα, αν η μετεκλογική Γερμανία θα προσεγγίσει τη Γαλλία ή θα γίνει τελικά το αντίστροφο. Μία πρώτη εκτίμηση για τις κινήσεις Μακρόν από τον ευρωβουλευτή Γιώργο Κύρτσο στη Deutsche Welle: «Αν τα καταφέρει θα είναι πολύ θετικό- δηλαδή, λιγότερη αντιπαράθεση μεταξύ εργοδοσίας και εργαζομένων και περισσότερη συνεννόηση, κυρίως σε επίπεδο επιχείρησης. Το κακό είναι ότι η Γαλλία έχει μία διαφορετική συνδικαλιστική παράδοση ταξικών συγκρούσεων και θα δούμε μέσα τον Σεπτέμβριο πόσοι θα κατέβουν στον δρόμο, διαμαρτυρόμενοι για τις μεταρρυθμίσεις που επιχειρεί ο πρόεδρος Μακρόν».
Οι Φιλελεύθεροι επαναφέρουν το Grexit
Προς το παρόν τα βλέμματα στρέφονται στην 24η Σεπτεμβρίου. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σαφές προβάδισμα Μέρκελ, αλλά και μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων- κάτι που επιχειρούν να αξιοποιήσουν οι Σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς. Σκληρή μάχη γίνεται για την τρίτη θέση, που ίσως κρίνει τον κυβερνητικό εταίρο της Άγκελα Μέρκελ.
Οι Φιλελεύθεροι (FDP) φαίνεται να έχουν μικρό προβάδισμα. Προβληματισμό προκαλεί βέβαια η προεκλογική τους τοποθέτηση για (προσωρινή, έστω) έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Ή μήπως να μην παίρνουμε τοις μετρητοίς όλες τις προεκλογικές δηλώσεις; Ο Δημήτρης Παπαδημούλης δεν φαίνεται να ανησυχεί. «Θεωρώ αρνητικό ότι οι Φιλελεύθεροι χρησιμοποιούν για λόγους ψηφοθηρίας το επιχείρημα του Grexit. Θεωρώ εξαιρετικά θετικό ότι αυτή τους η άποψη είναι εξαιρετικά μειοψηφική πια στη γερμανική πολιτική σκηνή. Η Ελλάδα δεν είναι αντικείμενο της προεκλογικής εκστρατείας στη Γερμανία. Και αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα ανακάμπτει», λέει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακόμη και αν ευοδωθεί η μετεκλογική συμμαχία με τη Μέρκελ, δεν είναι αυτονόητο ότι οι Φιλελεύθεροι θα πάρουν οικονομικό υπουργείο. Άλλωστε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν δείχνει διατεθειμένος να αποχωρήσει. Συμπέρασμα από τον Γιώργο Κύρτσο: «Δεν θεωρώ ότι μπορούν να επιβάλουν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Στις διαπραγματεύσεις που θα κάνουν, αν υποθέσουμε ότι αυτοί θα είναι οι κυβερνητικοί εταίροι, πάντα θα υπάρχει ένας συμβιβασμός. Αλλά αυτό που εκτιμώ είναι ότι αν είναι οι Φιλελεύθεροι στον κυβερνητικό συνασπισμό κι αν μάλιστα έχουν κάποιο ισχυρό οικονομικό υπουργείο, τότε η συνεννόηση μεταξύ της Ελλάδας, που είναι η χώρα με τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ευρωζώνη, και της Γερμανίας, που είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες οικονομικές επιτυχίες στην ευρωζώνη, θα γίνει πιο δύσκολη».
